آشنایی و عمل به معارف قرآن در تأثیرگذاری تلاوت مؤثر است

مجتبی فردفانی، حافظ بین‌المللی کشورمان در گفت‌وگو با ایکنا از فارس، با اشاره به منویات اخیر رهبر معظم انقلاب در خصوص داشتن تلاوت تأثیرگذار گفت: کسی می‌تواند تأثیرگذار داشته باشد که خودش در هر زمینه‌ای تأثیر پذیرفته باشد که تلاوت قرآن هم از این قضیه مستنثی نیست بنابراین دغدغه اول قاریان این است که خودشان از آیات قرآن کریم تأثیر بگیرند.

وی افزود: روش‌های تأثیر گرفتن متفاوت است اما اصلی‌ترین آن تسلط روی مضامین قرآن است یعنی باید نسبت به این کتاب معرفت و شناخت داشته باشیم تا بفهمیم چه می‌گوید و بعد بتوانیم آن را انتقال دهیم.

فردفانی دومین مورد را رعایت کردن مضامین و عمل به قرآن کریم دانست و گفت: این مفهوم بدان معناست که نسبت به معارفی که معرفت و شناخت پیدا کرده‌ایم پایبند بوده و بدان‌ها عمل کنیم.

این حافظ بین‌المللی کشورمان ادامه داد: این دو مؤلفه تلاوت اثرگذار هستند ولی لزوماً کافی نیستند یعنی افرادی هم هستند که نسبت به معارف قرآن آشنایی داشته و تفسیر بلد هستند و اهل اجرای آموزه‌های قرآنی بوده و نکات اخلاقی را رعایت می‌کنند اما باز هم تلاوتشان تأثیرگذار نیست بنابراین باید مؤلفه سومی هم باشد و آن تسلط به مباحث فنی تلاوت از جمله صوت و لحن و قرائات و... است یعنی بعد از شناخت معارف قرآنی و عمل به آن‌ها باید فنون تلاوت را به صورت حرفه‌ای فرابگیریم که بتوانیم آن‌ها را اجرا کنیم.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال می‌دانیم یک آیه سؤالی است اما نمی‌توانیم آن را پیاده کنیم مثلاً «افلا تعقلون» را نمی‌توانیم با آهنگ سؤالی بخوانیم و این مسئله را یاد نگرفتیم در صورتی که این یک عبارت استفهامی است بنابراین مدل پیاده کردن این معانی هم خود یک بحث مجزایی است که معمولاً در لحن و چهار مبحث صوت، لحن و تجوید و وقف و ابتدا از آن یاد می‌کنیم.

فردفانی با بیان اینکه در صوت از طریق بالا یا پایین بردن صدا می‌توان مفهومی را به مستمع القا کرد، گفت: همچنین از طریق تغییر نغمه می‌توان مبحث جدیدی را آغاز کرد و از طریق وقف و ابتداهای خوب و متناسب می‌توان معانی مختلفی را به شنونده القا کند و بعد از آن اختلاف قرائات است که در برخی از جاها می‌تواند اثرگذار باشد و برخی از فرازها هم تأثیرگذار باشد.

این حافظ بین‌المللی قرآن کریم اظهار کرد: شناخت مفاهیم و مضامین آیات قرآن که با خواندن، ترجمه، تفسیر و امثالهم به دست می‌آید و عمل کردن به معارف قرآنی که خود یک پروسه است و ممکن است کمی رعایت اخلاقیات قرآنی سخت باشد و یاد گرفتن فنون القای معانی به مخاطب که خود بحث مفصلی دارد از جمله عوامل مؤثر در تلاوت تأثیرگذار هستند.

وی بیان کرد: همچنین در اوایل کار قاری، تقلید صرف یعنی تقلید صد درصد از قرای اصیل مانند قرای مصری و اصیل می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد و تقلید از تلاوت آن‌ها می‌تواند در مستمع اثرگذار باشد به عنوان مثال برای نوجوان یا خردسالی که به سبک عبدالباسط یا منشاوی می‌خواند به دلیل معنویتی که در این نوع تلاوت‌های اصیل است، این شیوه خواندن باز هم با یک واسطه اثرگذاری خود را دارد هرچند ممکن است آن خردسال یا نوجوان تسلط به معانی هم نداشته باشد ولی این تقلید کردن صرف از آن قاری هرچند با چند واسطه در مردم بسیار تأثیرگذار است.