قصه‌های قرآنی دریچه‌های غیب به جهان شهود هستند

علی‌اکبر حنیفی، پیشکسوت قرآنی و داور مسابقات بین‌المللی قرآن در گفت‌و‌گو با ایکنا از فارس، با اشاره به مهم‌ترین اولویت‌های قرآنی که در سال جاری باید به آن توجه داشت، گفت: قرآن با توجه به جذابیت فراوانی که دارد می‌تواند منشأ اثرات شگرف در اجتماع شود و از این جهت وسیله بی‌نظیری است که می‌تواند همه اقشار جامعه را در رده‌های سنی مختلف جذب کند.

وی با بیان اینکه در قرآن قصص مختلفی وجود دارد که باید مطرح شوند، تصریح کرد: یکی از ابواب مفهومی مطرح کردن قرآن و گسترش مفاهیم آن، باب قصص قرآنی است و به همین دلیل است که خداوند بسیاری از معارف و موضوعات قرآنی را از طریق قصه‌های قرآنی بیان فرموده است.

حنیفی به آیه ۱۱۱ سوره یوسف «لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ...؛ به راستى در سرگذشت آنان براى خردمندان عبرتى است» اشاره و بیان کرد: این قصه‌های قرآنی دریچه‌های غیب به جهان شهود هستند؛ بنابراین مورد تأیید خداوند است و خداوند از ما توجه به آن را خواسته است؛ از این جهت مقداری غفلت کردیم و بهتر است که در این قضیه ورود کنیم و نمایش و بیان قصص قرآنی مثل نقالی و قصه‌خوانی و همچنین تدوین قصص قرآنی انجام شود که این کار می‌تواند اقشار مختلف جامعه را در رده‌های سنی مختلف جذب کند.

اثرات مثبت قصه‌گویی قرآن

این داور مسابقات بین‌المللی قرآن با تصریح اینکه هنر ابزار بسیار توانمندی است، افزود: این موارد کاملاً هنری است و باید گروه‌های هنری تشکیل شوند و تدوین‌گران و تهیه‌کنندگانی به این قضیه ورود کنند و اگر این کار انجام شود صدها هزار نفر به این فعالیت‌های قرآنی جذب می‌شوند؛ همان‌طور که مشاهده می‌کنیم سرود «سلام فرمانده» با یک ملودی و شعر خوب بسیار تأثیرگذار بوده و انقلابی ایجاد کرده است؛ نمایش و بیان صدها قصه قرآنی نیز اثر فراوانی می‌تواند داشته باشد لذا باید این مسئله را فعال کنیم.

وی ادامه داد: مؤسسات قرآنی، مساجد، حسینیه‌ها و حتی اماکن و آموزشگاه‌های هنری نیز می‌توانند در این قضیه فعال شوند و تولیداتی داشته باشند که این تولیدات می‌تواند مورد تقلید افراد دیگر در شهرستان‌ها و کشورهای دیگر واقع شود و در طول تاریخ تکامل پیدا کند؛ علاوه بر این، مفاهیم و معارف قرآن به این صورت واضح‌تر تبیین می‌شوند و همچنین جلسات قرآنی، مساجد و هیئت‌ها جذاب‌تر می‌شوند و انقلابی رخ می‌دهد.

حنیفی با بیان اینکه نمایش، بیان و تدوین قصص قرآنی بهترین فعالیتی است که اکنون باید انجام دهیم، اظهار کرد: یکی دیگر از تغییراتی که در فعالیت‌های قرآنی باید ایجاد شود و کارهای قبلی متکامل شود این است که علاوه بر رشته‌های سنتی باید رشته‌های قرائت و حفظ چندین رشته شود و در ساختار آن تغییراتی ایجاد شود.

این پیشکسوت قرآنی کشورمان اضافه کرد: به‌طور مثال تغییر در ساختار رشته‌های قرائت این‌گونه است که قرائت‌ها ابداعی هستند و فرد صاحب سبک است یا ترکیبی یا تقلیدی می‌خواند که می‌توانیم به طور مثال بر اساس تقلید چند رشته از بهترین قاریان جهان اسلام ایجاد کنیم که در این صورت جوانان بیشتر جذب می‌شوند و وقتی تنوع رشته‌ها بیشتر باشد، مجال را برای همه فراهم می‌کند.

ایجاد تحول در قرائت

وی ادامه داد: همچنین رشته‌های ترکیبی ایجاد کنیم که تخصصی‌تر هستند یا قرائت‌هایی که فرد صاحب سبک باشد؛ فرد در سطح قهرمانی تمرین می‌کند تا به گونه‌ای بخواند که تقلیدی نباشد که این را در ایران نداریم، این بسیار مهم است و منجر به ظهور ستاره‌هایی در قرائت قرآن خواهد شد که حتی ممکن است برای دنیا الگوسازی شود ولی چون رشته آن را نگذاشتیم پس نمی‌توانیم انتظار چیزی را داشته باشیم بنابراین باید این رشته‌ها را ایجاد کنیم تا در قرائت این تحول ایجاد شود.

حنیفی تصریح کرد: از جمله مواردی که در قرائت‌ها باید ایجاد شود قرائت بر اساس اجازات است یعنی قرائت مختلف را مطرح کنیم مثلاً قرائت ورش، حفص، حمزه و قانون هر کدام یک رشته شود که باعث می‌شود افراد متخصص شوند و نیز باب اجازات و اقرا باز می‌شود و همچنین علم قرائت در ایران گسترش پیدا می‌کند بنابراین باید در قرائت و نحوه آن، رشته‌های جدید ایجاد کنیم یعنی بر اساس الحان و نیز الفاظ باید رشته‌ها را جدا کنیم.

وی با تصریح اینکه اکنون کار ما بسیار سنتی شده است و جذابیت آن زیاد نیست، اظهار کرد: جوانان به عرصه قرآنی می‌آیند و به سطوح بالا نمی‌رسند یا برای سطوح بالا عده‌ای پشت سر هم گیر می‌کنند و همیشه آنان هستند لذا بسیاری افت می‌کنند؛ باید با ایجاد رشته‌های مختلف به همه میدان دهیم لذا باید در رشته‌های قرائت قرآن تنوع و تحول و تکثر را داشته باشیم.

این داور مسابقات بین‌المللی قرآن در پایان با بیان اینکه ظرفیت فعلی ما شاید پنج درصد آن ظرفیتی که باید باشد، نیست، گفت: اگر بتوانیم تحولی ایجاد کنیم هزینه زیادی ندارد و فقط اراده می‌خواهد و این کاری است که بالاترین رده‌های مملکتی باید این تصمیم را بگیرند که به صورت دستوری به‌طور کلی این قضیه عوض شود؛ ما باید ۹۵ درصد ظرفیت قرآنی کشور را فعال کنیم در حالی که چراغ آن خاموش است.