محمد حقی، مدیر انتشارات کتابستان معرفت، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره نشر الکترونیک گفت: چند سالی است که در این حوزه ورود و با چند پلتفرم کتابخوان نیز قرارداد‌هایی را منعقد کرده‌ایم و بر اساس اطلاعاتی که از یکی از مدیران این پلتفرم‌ها دریافت کردم، طی دو ماه گذشته استقبال از کتاب‌های الکترونیک نسبت به گذشته ۵ برابر شده و در مورد کتاب‌های انتشارات کتابستان نیز این رقم ۱۰ برابر افزایش یافته است.

وی در پاسخ به اینکه آیا با روند رشد، قصد افزایش ظرفیت‌ها را دارید، بیان کرد: پلتفرم‌ها این کار را انجام می‌دهند و ناشر به صورت مستقیم نباید به این حوزه ورود کند، زیرا این نرم‌افزارها نقش توزیع‌کننده فیزیکی کتاب را هم ایفا می‌کنند و مانیز نمی‌خواهیم به صورت اختصاصی اثری را در این حوزه تولید کنیم.

    بیشتر بخوانید:

• آیا کتاب الکترونیک جای نوع کاغذی را می‌گیرد

حقی با اشاره به هراس برخی ناشران از ورود به این حوزه، گفت: برخی ناشران به دلیل روش سنتی خود در نشر به این حوزه ورود نمی‌کنند و برخی نیز به دلیل نبود قانون کپی‌رایت در این عرصه فعالیتی ندارند، اما قانون حمایت از مؤلفان و مصنفان وجود دارد و اگر نقص فنی در عرضه و انتشار کتاب الکترونیک به وجود بیاید، مدیران پلتفرم‌ها باید پاسخگو باشند. البته تاکنون مشکلی به وجود نیامده و اثری که تولید می‌شود قابلیت دانلود ندارد و این پلتفرم‌ها امنیت مناسبی دارند.

دو مسیر مستقل کتاب الکترونیک و فیزیکی

وی تصریح کرد: تاکنون در انتشارات کتابستان معرفت در مورد الکترونیکی شدن کتاب‌ها در پلتفرم‌های کتابخوان مشکلی نداشته‌ایم، اما در ارائه فایل یکی از کتاب‌هایمان به یکی از نهاد‌های دولتی تجربه بدی داشتیم و با وجود ادعای آن‌ها که فایل در سایت تحت وب و فضای امن قرار خواهد گرفت، این فایل لو رفت و در فضای مجازی منتشر شد.

این ناشر درباره آینده نشر الکترونیک در کشورمان گفت: برای این جریان باید به چند متغیر به صورت همزمان توجه کنیم. یعنی اینکه اگر نسخه الکترونیک فروش زیادی داشته، نسخه فیزیکی با کاهش مواجه بوده است؟ یا این دو مسیر جداگانه‌ای را طی می‌کنند و کارکرد‌های آن‌ها متفاوت است؟ براساس آنچه در کشور‌های دیگر رخ داده، نسخه الکترونیک آسیبی به نسخه فیزیکی نزده است و این دو مستقل از هم هستند.

تعداد اندک خوانندگان در نشر الکترونیک

وی ادامه داد: احتمالاً نشر دیجیتال تا ۱۰ سال آینده عمومیت نخواهد یافت، زیرا عمده افراد کتابخوان فیزیکی در کشورمان مربوط به دهه پنجاه تا هفتاد است و متولدین دهه‌های ۸۰ و ۹۰، که زندگیشان به سمت دیجیتالیزه شدن پیش می‌رود، علاقه‌مند خواهند بود که در فضای دیجیتال کتاب بخوانند، اما سهم آن‌ها از بازار کتاب به اندازه‌ای نیست که تعیین‌کننده باشد.

 شرایط اضطرار معیار مناسبی برای ارزیابی نیست و باید این موضوع را در شرایط عادی بررسی کنیم، زیرا در حال حاضر، تخفیف‌های گوناگون به ویژه حمایتی که وزارت ارشاد در این زمینه داشته، سبب افزایش تقاضا و خرید‌های هیجانی شده است، اما نه تخفیف‌ها و حمایت‌های وزارت ارشاد ادامه‌دار است و نه بازار در این شرایط باقی می‌ماند و قیمت‌ها به شرایط عادی برخواهند گشت و امکان خرید‌های حضوری نیز فراهم می‌شود و در آن شرایط می‌تواند ارزیابی درستی انجام داد

حقی با پرداختن به افزایش استقبال از کتاب‌های الکترونیک در شرایط بحران کرونا، گفت: شرایط اضطرار معیار مناسبی برای ارزیابی نیست و باید این موضوع را در شرایط عادی بررسی کنیم، زیرا در حال حاضر، تخفیف‌های گوناگون به ویژه حمایت وزارت ارشاد سبب افزایش تقاضا و خرید‌های هیجانی شده، اما نه تخفیف‌ها و حمایت‌های وزارت ارشاد ادامه‌دار است و نه بازار در این شرایط باقی می‌ماند و قیمت‌ها به شرایط عادی برخواهند گشت و امکان خرید‌های حضوری نیز فراهم می‌شود و در آن شرایط می‌توان ارزیابی درستی کرد.

این ناشر با اشاره به افزایش فروش اینترنتی کتاب، گفت: این رقم افزایش داشته، اما میزان کل فروش افزایشی نداشته است و به همین دلیل فروش اینترنتی کتاب، خسارت ناشران را جبران نمی‌کند و ناشر متکی به خرید حضوری مخاطبان است و به عبارتی می‌توان گفت که ۸۰ درصد انگیزه خرید در محیط رخ می‌دهد و این هم در مورد کتاب و هم کالا‌های دیگر صادق است و ۲۰ درصد افراد براساس آگاهی و اطلاعات قبلی کتاب انتخاب می‌کنند؛ به همین جهت در حال حاضر ۸۰ درصد مخاطبانمان را از دست داده‌ایم.