هدف اعلای مولا علی(ع) از حكمرانی در كلام شهید مطهری
شهید آیت‌الله مطهری، یكی از بزرگ‌ترین متفكران انقلاب اسلامی سخنرانی‌هایی پیرامون حكومت مولای متقیان علی(ع) دارند كه در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نگاهی به این سخنان داریم.
به گزارش ایكنا از فارس، در آستانه فرا رسیدن انتخابات ریاست جمهوری در ماه آینده، سخنان بزرگان و متفكران انقلاب اسلامی درباره ویژگی‌های حكمرانی شایسته بررسی می‌شود. در این مجال نگاهی به كلام استاد شهید آیت‌الله مطهری، یكی از بزرگ‌ترین متفكران انقلاب اسلامی درباره حكمرانی مولای متقیان داریم.
بيشتر بخوانيد:
- شيوه حكومت‌داری مولا(ع) / انتخاب اصلح را با معيار علوی رقم زنيم
- ويژگی‌های حكمران شايسته از منظر قرآن و روايات
- ويژگی حكمرانان مكتب علوی / عزل و نصب‌ها بر اساس معيار اسلامی باشد
- اخلاق انتخاباتی را از آموزه‌های قرآن فراگيريم
- مهم‌ترين ساختار در انتخابات؛ معرفی معروف‌ها و منكرها
- سيمای كارگزاران علوی / در سياست علی‌وار عمل كنيم
امام على(ع) به مقصد و هدف عالى خود رسید. هدف على حكمرانى و عیش و لذت نبود كه بگوییم با شهادت او از میان رفت، هدفش اعلاى كلمه حق و زنده كردن نام عدالت بود كه كرد.
معاویه دستور مىدهد كه بىگناهان را به خاطر مصالح سیاسى بكشید، اموال را غارت كنید، ولى على(ع) در همان حال كه ضربت شمشیر فرقش را شكافته، وقتى كه فرزندان عبدالمطلب یعنى خویشان و اقرباى نزدیک خود را آنجا مىبیند و در قیافه خشمناک اینها مىخواند كه ممكن است شهادت او و مرگ او سبب شود كه آن‌ها به‌عنوان مسبّب و شریك جرم، خون عدهاى را بریزند خطاب به آن‌ها مىفرماید:
«یا بَنى عَبْدِ الْمُطَّلِبِ لا الْفِینَّكُمْ تَخوضونَ دِماءَ الْمُسْلِمینَ خَوْضاً تَقولونَ قُتِلَ أَمیرُ الْمُؤْمِنینَ قُتِل أَمیرُ الْمُؤْمِنینَ، الا لا یقْتَلُنَّ بى الّا قاتِلى. انْظُروا اذا أَنا مُتُّ مِنْ ضَرْبَتِهِ هذِهِ فَاضْرِبوهُ ضَرْبَةً بِضَرْبَةٍ .(نهج‌البلاغه نامه 47) نكند بعد از من در خون مردم وارد شوید و قتل امیرالمؤمنین را شعار خود قرار دهید. من اگر با این ضربت مُردم، شما فقط یك ضربت به او بزنید نه بیشتر.
امیرالمؤمنین(ع) سیاست و هدفش همان احكام اسلام بود. در بستر هم كه افتاده بود، همان سیاست و همان هدف ورد زبانش بود. به حسنین (علیهما السلام) مى فرماید: تو را و جمیع خاندان و فرزندانم و هركس از امروز تا پایان جهان كه این نوشته به او مىرسد سفارش مىكنم به تقوا و اینكه كوشش كنید اسلام را تا دم آخر براى خود حفظ كنید. همگى به ریسمان الهى چنگ بزنید و متفرق نشوید.
امر به معروف و نهى از منكر را ترک نكنید كه [ترک آن] موجب مى‌شود ظلم بر شما مسلط شود و آن وقت دعا كنید و دعاى شما مستجاب نگردد.
منبع: مجموعه آثار استاد شهید مطهرى (حكمتها و اندرزها(1 و 2))، جلد 22، صفحه 268-266
راه آینده نظام جمهوری اسلامی همان راهی است كه انقلاب طى كرده، راه عدالت اجتماعى در ظلّ اسلام [و آزادى و استقلال در ظلّ اسلام.]
واقعاً نباید در دولت اسلامى ظلمى واقع شود، واقعاً نباید اجحافى به حق كسى بشود. به حق یك مجرم هم نباید اجحاف شود و لو یك مجرم مستحق اعدام.
از نظر اسلام مجرمى كه هزارها نفر را كشته و هزارها جنایت كرده است كه اگر بناى اعدام بخواهد باشد صد بار باید اعدام شود در عین حال همان هم حقوقى دارد و حق او نباید نادیده گرفته شود.
ما هزار و سیصد سال است از مكتب على(ع)، این درس را مىآموزیم كه ابن ملجم مرادى ضارب امام على‌بن ابیطالب [مورد توجه على علیه السلام بود كه با او بدرفتارى نشود.] ارزش «على» چقدر بود؟
واقعاً از نظر ما اگر به قصاص قتل حضرت امیرالمؤمنین(ع)، هزار نفر جنایتكار ـ آن كسى كه ضارب بوده، آن كسى كه مسبب بوده، آن كسى كه آمر بوده، آن كسى كه راضى بوده ـ كشته مى‌‌شد زیاد كشته شده بود؟ نه
ما هزار و سیصد سال است كه مىگوییم ـ و اینهاست كه این مكتب را حفظ كرده و نگه داشته ـ كاسه شیر را در لحظه آخر براى على(ع) مىآورند، مىخواهد میل بفرماید، مىفرماید باقىاش را به اسیرتان بدهید، مبادا اسیرتان گرسنه بماند: ارْفَقوا بِاسیرِكُمْ: با اسیرتان با رفق و مدارا رفتار كنید. در مدتى كه ابن‌ملجم در خانه على(ع) زنده بود، هیچ‌كس كوچكترین شكنجهاى به او نداد و این افتخار اسلام است.
این است كه آینده انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، جز اینكه بر پایه همان عدالت اسلامى و ارزش‌هاى اسلامى باشد قابل بقا نیست.
منبع: مجموعه آثار استاد شهید مطهرى؛ جلد 24؛ صفحه 177-179 ـ با تلخیص و ویرایش جزئی ـ
در مدت چهار سال و چند ماه خلافت على(ع)، به علت حساسیتى كه حضرت در امر عدالت داشت، دائماً در حال مبارزه بود و آنى راحتش نمىگذاشتند. او حكومت را براى اجراى عدالت مىخواست و همین شدت عدالتخواهى بالاخره منجر به شهادتش در محراب شد.
دوره خلافت براى على(ع) از تلخترین ایام زندگى او به حساب مىآید، اما از نظر مكتبش او موفق شد بذر عدالت را در جامعه اسلامى بكارد.
اگر على(ع) به جاى آن دوره كوتاه، بیست سال خلافت مىكرد در حالى كه نظام زمان عثمان همچنان باقى مىماند، امروز نه اسلام باقى مانده بود نه على(ع)، نه نهج‌البلاغه و نه اسمى از عدالت اسلامى؛ على(ع) هم خلیفهاى مى‌‌شد در ردیف معاویه.
روش على(ع) به وضوح به ما مىآموزد كه تغییر رژیم سیاسى و تغییر و تعویض پستها و برداشتن افراد ناصالح و گذاشتن افراد صالح به جاى آن‌ها بدون دست زدن به بنیادهاى اجتماع از نظر نظامات اقتصادى و عدالت اجتماعى، فایدهاى ندارد و اثربخش نخواهد بود.
منبع: مجموعه آثار استاد شهید مطهرى (آینده انقلاب اسلامى ایران)، جلد 24، صفحه 230-229 ـ با تلخیص و ویرایش جزئی ـ
