یادی از «محمدباقر بهبودی»، پژوهشگر دینی و حدیث‌پژوه نامدار معاصر

به گزارش ایکنا، تجلیل از مقام شامخ معلمان، اساتید و افرادی که برای ترویج قرآن و عترت، زحماتی را متقبل شده‌اند، وظیفه‌ای است که نمی‌توان از آن شانه خالی کرد. بزرگداشت و بیان آثار و رفتار این افراد نه‌ تنها قدردانی کوچکی از زحمات بی‌شائبه آنان است، بلکه برای نسل فعلی و جوانان این مرزوبوم آموزنده و راهگشاست؛ کسانی که عمری را بدون چشم‌داشت به آموزش و ترویج کلام وحی گذرانده‌اند و به حق نام خادم‌القرآن بر آنان نهاده‌اند. برخی از این بزرگان چهره در خاک کشیده‌اند که نگاه کوتاهی به زندگی آن‌ها خواهیم داشت. مرحوم محمدباقر بهبودی از جمله این افراد است.

محمدباقر بهبودی در 1308 دیده به جهان گشود. از سال 1327 تحصیلات مذهبی را به طور تمام‌وقت شروع كرد. در سال‌های نخستین تحصیلش آثاری چون شرح بر صمدیه و عوامل ملامحسن، قاطع البرهان فی علم المیزان، اسلوب جدید در شناسایی تجوید، میثم تمار و آیین دوستی و مردمداری را تا سال ۱۳۲۷ تألیف کرد.

بیشتر بخوانید:

• استاد محمدباقر بهبودی درگذشت
• شرح حال علمی استاد محمدباقر بهبودی
• تأملی بر «تدبری در قرآن» محمدباقر بهبودی

در سال ۱۳۳۳ به قم و سپس به نجف مسافرت کرد و در  ۱۳۳۵ به مشهد بازگشت. در ۱۳۳۷ به تهران آمد و تصحیح، مقابله، تحقیق و تألیف کتب را آغاز کرد.

استادان و مربیان

از استادان محمدباقر بهبودی می‌توان استاد ادیب محمدتقی نیشابوری، حجت‌الاسلام سیداحمد یزدی، حجت‌الاسلام حاج سیدهاشم قزوینی، حجت‌الاسلام دامغانی، آیت‌الله خمینی(ره)، آیت‌الله خویی و آیت‌الله حكیم را نام برد.

مشاغل و سمت‌های مورد تصدی

محمدباقر بهبودی از سال 1337 كه به تهران منتقل شد به تصحیح و تحقیق كتاب‌های خطی و چاپی پرداخت. اولین كارش تصحیح جلد هفتم تفسیر المیزان بود كه تا جلد بیستم، آخرین جلد، ادامه یافت. به گفته خودش، در آن هنگام، كارش چندان مورد توجه و علاقه و اعتماد مؤلف قرار گرفت كه رخصت یافت به حك و اصلاح ادبی آن نیز بپردازد.

به موازات تفسیر المیزان به تصحیح بحارالانوار پرداخت و از جلد هفدهم تا آخرین مجلد ـ غیر از دو جلد 77 و 78 ـ همه مجلدات با تصحیح وی و اشراف و نظارت بر متن كتاب و احیاناً حك و اصلاح تعلیقه دیگران پایان گرفت.

آثار و تألیفات

• «اسلوب جدید در شناسایی جدید»؛ كتابی در تجوید كه مقدمه آن در تاریخ علم قرائت و تجوید بسیار جالب تهیه شده است.
• تحقیق و تصحیح «بحارالانوار»؛ این كتاب اثر محمدباقر مجلسی است.
• تحقیق و تصحیح كتاب «كنزالعرفان»؛ این كتاب اثر فاضل مقداد است كه تحقیق نسخه و تخریج احادیث و تصحیح اوراق مطبعه به عهده محمدباقر بهبودی بوده است.
• تحقیق و تصحیح كتاب «مسالك الافهام فی آیات الاحكام». این اثر در دو جلد كه قسمت تعلیقات فقهی آن به عهده مرحوم شریف‌زاده است.
• تحقیق و تصحیح كتاب «مناقب ابن المغازلی»، تحقیق و تصحیح و تعلیقات كتاب «الصراط المستقیم»؛ این اثر تألیف مرحوم بیاضی در دو جلد است كه یك مقدمه از مرحوم حاج آقا بزرگ تهرانی و یك مقدمه از آیت‌الله سیدشهاب امیری مرعشی در اول آن اضافه شده است.
• تحقیق، تصحیح و تعلیقات كتاب «مبسوط»؛ از جلد سوم تا جلد هشتم با تحقیق نسخه و تصحیح اوراق مطبعی و تعلیقات نسبتاً ناچیز و فهرست كامل فروع در حدود 200 صفحه.
• تحقیق و تصحیح «وقایع السنین و الاعوام»؛ این اثر تألیف خاتون‌آبادی با تحقیق نسخه و تصحیح اوراق و مقابله با مآخذ است.
• تعلیقه و تحقیق و تصحیح كتاب «زبده البیان»؛ این اثر تألیف محقق اردبیلی است.
• تصحیح «الكافی، قاطع البرهان فی علم المیزان»؛ این اثر اولین اثر چاپی اوست كه در سال 1328به چاپ رسید.
• گزیده «كافی»، مجلدات ناسخ التواریخ، معرفه الحدیث، میثم تمار؛ این كتاب در سال 1333 به چاپ رسید.

مرحوم محمدباقر بهبودی از سنین میان‌سالی تا آخر عمر خود در منزل شخصی‌اش به‌ طور رایگان و مشتاقانه پذیرای طالبان علوم اسلامی بود. وی در 21 بهمن‌ 1393 در 85 سالگی دار فانی را وداع گفت.

ایشان در سال 1386 در همایش تكریم و تجلیل از خادمان برگزیده قرآن از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان یكی از خادمان قرآن كریم در عرصه پژوهش معرفی شد و مورد تجلیل قرار گرفت.