عبدالرحیم نیکخواه، رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در آستانه 16 مرداد سالروز تأسیس جهاد دانشگاهی در مورد وضعیت فعلی مجموعه خود به ارائه توضیحاتی پرداخت و گفت: معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی از سال 1384 در حیطه علوم انسانی فعالیتهای خود را آغاز کرده است. تأسیس مرکز خدمات تخصصی افکارسنجی و مرکز بینالمللی ایرانشناسی، از گامهای نخست فعالیتهای معاونت بهشمار میرود که با هدف انجام پژوهش در حوزه رضایتسنجی، سنجش نگرش، انتظارسنجی، نیازسنجی و شناساندن ظرفیتهای مختلف ایران به افراد سایر کشورها صورت گرفته است.
وی افزود: تأسیس گروههای فرهنگ و ارتباطات و مسائل اجتماعی، همچنین مرکز خدمات تخصصی تربیت بدنی و علوم ورزشی با هدف اجرای پژوهشهای کاربردی، توسعهای و بنیادی در حوزههای مذکور، از جمله سایر اقدامات معاونت در فرآیند فعالیت خود بوده است.
نیکخواه اظهار کرد: گروه فرهنگ و ارتباطات با زمینه تخصصی فرهنگ و رسانه بهدنبال مطالعه آسیبشناسانه این حوزه در دو قالب کلی ارائه مشاوره و اجرای طرحهای پژوهشی در حوزههای گوناگون و نیز برگزاری کارگاههای آموزشی در حوزههای مختلف با زمینه تخصصی فرهنگ و رسانه است.
رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه عنوان کرد: گروه مسائل اجتماعی ایران با هدف شناخت و تبیین مسائل اجتماعی کشور و ارائه راهکارهای کاربردی در سطوح خرد، میانه و کلان تشکیل شده است. برخی از حوزههای فعالیت گروه شامل انجام طرحهای پژوهشی در حوزه آسیبشناسی اجتماعی، شیوعشناسی آسیبهای اجتماعی مختلف، ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی و بازخورد مخاطبان پیش از اجرای طرحها و پروژهها حین انجام آنها و پس از اجراست.
وی گفت: مرکز خدمات تخصصی افکارسنجی با همکاری جمع کثیری از جامعه دانشگاهی کشور، اقدام به اجرای تحقیقات و طرحهای پژوهشی در این حوزه کرده است. محورهای اصلی فعالیت و توانمندیهای مرکز افکارسنجی جهاد دانشگاهی دانشگاه علامه طباطبایی شامل ارائه خدمات افکارسنجی، نظرسنجی، نیازسنجی و رضایتسنجی با بهکارگیری تکنیکهای نوین توسط کارشناسان متخصص، انجام مطالعات بازاریابی و تحقیقات بازار و امکانسنجی و اجرای طرحهای پژوهشی میدانی، پیمایشی و کیفی است. مرکز بینالمللی ایرانشناسی با هدف اصلی شناساندن هرچه بیشتر ظرفیتهای مختلف ایران به ایرانشناسان، اسلامشناسان، شرقشناسان و استادان زبان فارسی سایر کشورها، فعالیت خود را آغاز کرده و بهدنبال ارائه خدمات در این حوزه در قالب انجام پروژههای تحقیقاتی ایرانشناسی در حوزه مفاهیم فراگیری چون گردشگری و جاذبههای ایران، میراث فرهنگی، صنایع دســتی، آداب و رسوم ایران باستان، فرهنگ، هنر، تمدن و تاریخ ایران و برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی تخصصی کوتاهمدت مرتبط با مباحث ایرانشناسی در سطح ملی و بینالمللی است.
نیکخواه به دیگر فعالیتهای این واحد اشاره و اظهار کرد: مرکز خدمات تخصصی تربیت بدنی و علوم ورزشی با هدف اصلی ارتقای سطح علمی و ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به جامعه ورزشی ایران تأسیس شده است. برخی از خدمات و کارگاههای آموزشی مرکز خدمات تخصصی تربیت بدنی و علوم ورزشی شامل مطالعه جامع نقاط قوت و ضعف ورزش و علوم ورزشی در ایران، مطالعه آخرین علوم ورزشی و خدمات تربیت بدنی در سطح بینالمللی و بومیسازی آنها، مطالعه و استانداردسازی دورههای آموزشی تربیت مدرس و تربیت مربی ورزشی، مطابق با استانداردهای جهانی، همکاری در توانمندسازی گروههای آسیبدیده با استفاده از ورزش، مطالعه آسیبها و مسائل موجود در حوزه ورزش است که در این خصوص آمادگی برگزاری دورههای آموزشی آناتومی و فیزیولوژی ورزشی، اصول بدنسازی و علم تمرین، رشد و یادگیری حرکتی، آمادگی جسمانی عمومی، حرکتشناسی انسان و تکنیکهای پایه ورزشی، اصول آرامسازی و رفع استرسهای شغلی با ورزش، تمرینات ورزشی برای شاغلان در محل کار، تمرینات ورزشی برای تمام اعضای خانواده در خانه، تمرین برای گرم و سرد کردن در برنامه ورزشی، آسیبشناسی ورزشی و برنامههای ریکاوری را دارد.
وی عنوان کرد: در حوزه آموزشی و معاونت مربوطه، جهتگیری فعالیتهای آموزشی جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی در راستای توسعه آموزشهای تخصصی با بهرهگیری از روشها و شیوههای بدیع، توسعه جامعه هدف فراگیران و ارتقای کیفیت آموزش در سطح استانداردهای بینالمللی و قابل ارائه و رقابت در کشور و منطقه تعریف شده است. امکانات سختافزاری معاونت آموزش شامل ساختمان آموزشی در بهترین نقطه شهر تهران است که از لحاظ دسترسی و بهرهمندی از فضاهای آموزشی دارای سهولت دسترسی است. دورههای کوتاهمدت تخصصی، برگزاری دورههای حضوری و غیرحضوری، برگزاری دورهها در محل مورد نظر کارفرما، برگزاری سمینارها، همایش و کارگاهها از خدمات قابل ارائه این معاونت است. گروههای آموزشی شامل گروه مدیریت و فناوری اطاعات، گروه مدیریت و اقتصاد، گروه علوم تربیتی و روانشناسی، گروه زبانهای خارجی، گروه حسابداری و حسابرسی است.
دورههایی برای افزایش توانمندی مدیران
رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه گفت: برخی از دورههای معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی شامل افزایش توانمندیهای فردی، اجتماعی و اداری، دورههای آموزش مدیران ارشد، میانی و دورههای آموزش عمومی کارکنان دولت، دورههای آموزش تخصصی سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، دورههای آموزش مربیان، مدیران و مؤسسان مهد کودک، دورههای مبانی سرمایهگذاری و بورس، دورههای آموزش تخصصی گردشگری، دورههای تخصصی نرمافزارهای کاربردی (GLS, PLS, MRP MSP, Primavera, Eviews, Comfar III, SPSS ، اتوکد و ...)، دورههای تخصصی آموزش علوم اجتماعی و ارتباطات، دورههای آشنائی با اصول و فنون مذاکرات، دورههای اصول و روشهای ارزیابی اقتصادی پروژهها، دورههای مدیریت ریسک و دورههای ایمنی، بهداشت و محیط زیست و ... است.
همکاری جهاد دانشگاهی واحد علامه با دانشگاه علمی ـ کاربردی
وی افزود: با توجه به اهداف تعیینشده دانشگاه علمی ـ کاربردی و جهاد دانشگاهی در راستای مهارتافزایی، کارآفرینی و توانمندسازی دانشجویان، جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی اقدام به تأسیس مرکز آموزش عالی علمی ـ کاربردی جهاد دانشگاهی تهران 3 در مهرماه سال 1387 با سه رشته فناوری اطلاعات، نرمافزار کامپیوتر و حسابداری در مقطع کاردانی در شهر صفادشت واقع در غرب استان تهران و شهرستان ملارد کرد. این مرکز هماکنون دارای بیش از 2500 نفر دانشجو است و باعث افتخار این مرکز است که از ابتدای فعالیت با بیش از 4000 نفر فارغالتحصیل سهم کوچکی در پیشبرد علم و دانش کشور داشته است.
گسترش روحیه تتبع و استعدادها؛ از مأموریتهای جهاد دانشگاهی
نیکخواه در پاسخ به این سؤال که از منظر یکی از جهادگران جهاد دانشگاهی، این نهاد را چگونه ارزیابی میکنید؟ گفت: با توجه به تعریف مأموریت جهاد دانشگاهی که گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعدادها، توسعه امور فرهنگی، گسترش طرحهای کاربردی و نیمه صنعتی و ... است، این نهاد نهادی پویاست که ساعات کار مفید کارکنان آن با آمارهایی که از ساعات کار مفید شاغلان اداری در کشور ارائه میشود بسیار متفاوت است. کارکنان جهاد پویا، فعال، خلاق و انعطافپذیر عمل میکنند و این از خصوصیات نیروهای کیفی این نهاد است که با تکیه بر این خصلتها مسیر رشد و بالندگی را میپیمایند.
رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه به مهمترین فعالیتهایی این واحد در چند سال اخیر اشاره کرد و گفت: نظر به اهداف و مأموریتهای تعریف شده و نیز تأکید طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی، هدایت و اجرای پروژههای تحقیقاتی و مطالعاتی در زمینههای مختلف علوم انسانی در این واحد از مهمترین فعالیتهایی است که بدان توجه و تأکید شده است. هر چند این مهم در سالهای گذشته در این واحد کمرنگ شده بود اما با احیای مراکز و گروههای مختلف معاونت پژوهشی و تلاش و فعالیت در پر کردن خلأهای آموزشی در حوزه علوم انسانی و نیز معاونت آموزشی، خوشبختانه جهاد علامه طباطبایی جان تازهای یافته، مسیر خود را پیدا کرده و روند رو به رشدی را طی میکند.
وی ضمن تصریح این مطلب که نقش الگویی جهاد دانشگاهی در گذشته بیش از اکنون جلوهگری میکرده است، اظهار کرد: باید برای احیای نقش الگویی آن اقدامات اساسی صورت پذیرد. تعامل نیروها و فعالیت جمعی در کنار روحیه جهادی میتواند الگویی مناسب برای نحوه عملکرد و پیشرفت سایر نهادها و سازمانها جهت رشد و بالندگی باشد.
نیکخواه گفت: جهاد، محیط پذیرایی برای نیروهای فعال، خلاق و علاقهمند به کار و تلاش دارد که بین بخشهای مختلف جامعه و دانشگاه پلی ارتباطی برقرار میکند و میتواند کاربریهای لازم را داشته باشد. نیروهای کیفی در جهاد، کار را میشناسند و سعی دارند که با توجه به امکانات موجود از شرایط فعلی بیشترین بهرهبرداری را کنند. همچنین این نهاد معظم با توجه به نیازسنجیهای صورت گرفته طرحها را اخذ و نسبت به انجام آنها مبادرت میورزد. تحقیق قبل از عملیاتی شدن پروژهها از نقاط قوت مجموعه جهاد است. بعد از انجام تحقیقات لازم چنانچه نتیجه مورد نظر دریافت شود کار با سرعت و بدون فوت وقت پیگیری خواهد شد.
وی در ادامه به مهمترین موانع پیش روی فعالیتها اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه بخش اعظم فعالیتهای واحدهای مختلف جهاد بدون حمایتها و وابستگیهای مالی به بودجه دولتی انجام میشود، فراز و نشیبهای ساختاری در فعالیتهای آن اثرگذار است. همچنین ساختارهای اداری و مدیریتی جهاد دانشگاهی به دلیل ماهیت فعالیتهای آن با فضاهای دولتی بسیار متفاوت است و باید قادر باشد همپای ماهیت پویای آن تحرک داشته و مدیریت مناسبی را اعمال کند که بعضاً با کاستیهایی همراه میشود.
گسترش فعالیتهای پژوهشی در واحد علامه طباطبایی در حوزه علوم انسانی
نیکخواه به چشماندازهای پیش روی جهاد دانشگاهی واحد علامه اشاره و اظهار کرد: به کمک و یاری پروردگار، جهاد علامه تمام تلاش خود را به کار گرفته تا بهعنوان یکی از قطبهای علوم انسانی خود را مطرح ساخته و در تمامی حوزهها چه پژوهشی و چه آموزشی و فرهنگی بهعنوان نشان برتر خود را مطرح کند. با توجه به تأکید رئیس جهاد دانشگاهی در خصوص گسترش فعالیتهای پژوهشی در واحد علامه طباطبایی در حوزه علوم انسانی و انجام پژوهشهای کاربردی، معاون پژوهشی و همکارانشان نسبت به محقق ساختن این مهم اهتمام جدی میورزند.
وی گفت: در این راستا معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی فعالیت خود را از سال 1393 با تشکیل دو گروه فرهنگ و ارتباطات و مسائل اجتماعی ایران مجدداً از سر گرفت. این معاونت با احیای دو مرکز خدمات تخصصی بینالمللی ایرانشناسی و خدمات تخصصی افکارسنجی و ایجاد مرکز خدمات تخصصی تربیت بدنی و علوم ورزشی فعالیتهای خود را بسط و گسترش داد. در راستای اهداف و مأموریتهای تعریف شده برای واحد، این گروهها و مراکز اقدام به جذب نیروهای جوان و کارآزموده کرد تا اهداف پژوهشی خود را محقق سازد.
رئیس جهاد دانشگاهی واحد علامه با اشاره به طرحهای پژوهشی صورتگرفته و در دست اقدام این واحد، اظهار کرد: از عناوین طرحهای پژوهشی صورت پذیرفته این معاونت طی مدت زمان فعالیت گروهها و مراکز میتوان به «سنجش رضایت شهروندان از عملکرد مناطق 22 گانه شهرداری تهران (عملکرد سال 92)» و «بررسی نیازهای فرهنگی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی» اشاره کرد. همچنین طرحهای «بررسی انتظارات مردم از نظام جمهوری اسلامی ایران»، «بررسی زمینههای مطالعاتی و پژوهشی مسائل اجتماعی در ایران»، «زمینهیابی و مسئلهشناسی پژوهشهای حوزه فرهنگ و ارتباطات در جمهوری اسلامی ایران»، «سنجش رضایت شهروندان از عملکرد مناطق 22 گانه شهرداری تهران (عملکرد سال 94)» از طرحهای مطالعاتی در دست اقدام است.
وی افزود: در همین راستا مرکز خدمات تخصصی بینالمللی ایرانشناسی کارگاههای پژوهشی برگزار کرده که از آن جمله میتوان دهمین کارگاه ایرانشناسی و مطالعات ایرانپژوهی برای اساتید خارج از کشور را نام برد. همچنین مرکز خدمات تخصصی تربیت بدنی و علوم ورزشی اقدام به برگزاری کارگاههای تربیت مربیگری ورزشی کرده است.
نیکخواه، تأسیس کلینیکهای مدیریت و بهرهوری، مددکاری اجتماعی، تأسیس مرکز رشد و پارک علم و فناوری در حوزه علوم انسانی، تأسیس خبرگزاری ویژه اندیشمندان علوم انسانی و گسترش هرچه بیشتر فعالیتهای بینالمللی جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی را از مهمترین اهداف جهاد دانشگاهی واحد علامه در افق بلندمدت نام برد.