بیداری آفریقایی در سایه اعتراضات جهانی علیه نژادپرستی

به گزارش ایکنا؛ به نظر می‌رسد که مرگ جورج فلوید علاوه بر این که در آمریکا اعتراضات بسیاری را به همراه داشت، در سایر نقاط جهان باعث شد که اعتراض علیه مسائلی مانند تبعیض و خشونت‌ پلیس صورت گیرد، از جمله در قاره آفریقا.

موکی ماکورا(Moky Makura) مدیر اجرایی سازمان «آفریقا بدون فیلتر»(Africa No Filter)، نهادی مبتنی بر همکاری پان‌آفریقایی است که اهدافی مانند تقویت صدای آفریقا و به چالش کشیدن روایت‌های کلیشه‌ای در مورد این قاره را دنبال می‌کند. وی یادداشتی را در مورد تأثیر این اعتراضات در آفریقا در وب‌سایت CNN منتشر کرده است:

«یکی از دوستانم این داستان را با من در میان گذاشت. وقتی دخترش هفت ساله بود، به طور غیرمستقیم به مادرش گفت که در جشن تولد خودش هیچ بچه سیاه‌پوستی نباید حضور داشته باشد. دوستم نه تنها به خاطر اینکه دخترش سیاه‌پوست بود؛ شوکه شده بود، بلکه از این ناراحت بود که دخترش احساس می‌کرد سیاه‌پوستان در شأن و جایگاهی نیستند که بخواهند در این مهمانی شرکت کنند.

او که (مادر دختر) نمی‌توانست درک کند که چگونه فرزندش به این نتیجه رسیده است. پس از لحظه‌ای، پاسخ داد: اگر اصرار داری که هیچ سیاه‌پوستی در مهمانی نباشد، این بدان معنی است که خودت، برادرانت و پدرت هم نمی‌توانید به مهمانی بیایید.

دخترش بعد از مکث و با کمی اکراه، گفت: من حدس می‌زنم که بتوانیم همه را دعوت کنیم.

من این موضوع را در میان گذاشتم نه برای نشان دادن چالش‌های بزرگ کردن فرزند یا اینکه نژادپرستی از جاهای غیرمنتظره سر برون می‌آورد، بلکه برای به اشتراک گذاشتن خبرهای خوب؛ امروز همان کودک سردرگم، نوجوانی است که در آفریقای جنوبی زندگی می‌کند و به فعال بزرگ و بانفوذی در محافل رسانه‌های اجتماعی برای کمپین «جان سیاهان مهم است»(BlackLivesMatter) تبدیل شده است؛ نه فقط این دختر بلکه بسیاری از فعالان فضای مجازی در آفریقا سعی در پیش بردن این جنبش دارند.

نوجوانان آفریقایی و دیگران باید با حمایت از #BlackLivesMatter کاملاً با برادران سیاه‌پوست خود در ایالات متحده همبستگی نشان دهند. در سطح عمیق‌تر می‌توانید استدلال كنید كه چون شرایط آفریقایی ـ آمریکایی‌ها ریشه در برده‌‌داری و استعمار ما دارد و مسببان این شرایط هر دو سفیدپوست هستند؛ تفاهمی مشترک وجود دارد كه آفریقایی‌ها را به این جنبش پیوند می‌دهد.

در هر صورت، این جنبش به وضوح جذابیتی جهانی دارد، نه فقط برای نوجوانان. این تا حدی از سادگی پیام #BlackLivesMatter و دوگانگی شخصیت‌های آن الهام گرفته شده است، قربانی سیاه‌پوست در مقابل مجرم سفیدپوست. اما چه اتفاقی می‌افتد که افراد سیاه‌پوست هم قربانی و هم مجرم می‌شوند؟ آیا زندگی سیاهان به همان اندازه اهمیت دارد؟

با وجود پیشرفت‌های به وجود آمده در قاره آفریقا اقتصادهای رو به رشد، دموکراسی‌، مشارکت‌های فرهنگی و اهمیت روزافزون در صحنه جهانی، هنوز نمونه‌های بیشماری از بی‌عدالتی‌های عظیم مرتکب شده از سوی سیاه‌پوستان نسبت به سایر سیاه‌پوستان وجود دارد و هیچ حرکتی برای رفع بی‌عدالتی انجام نشده است. مردم سیاه‌پوست در آفریقا ممکن است در نتیجه نژادپرستی از بین نروند، اما تعداد بسیار زیادی به دلیل قومیت، عقاید سیاسی، فقر و جنسیت خود مرگ را تجربه می‌کنند.

به عنوان آفریقایی، ما جورج فلوید، اریک گارنر و مانوئل اِلیس خودمان را داریم. نمونه‌های پس از آپارتاید در آفریقای جنوبی شامل آندری تاتان(Andries Tatane) در سال 2011 در اعتراض به ارائه خدمات است. در سال 2012 قتل‌عام معدن ماریکانا(Marikana Massacre) وجود داشت که 34 کارگر معترض به دست پلیس کشته شدند و مورد اخیر  کالینز خوزا (Collins Khoza) که گفته می‌شود در جریان قرنطینه اجباری به دلیل بیماری کووید-19 کشته شد. این موارد فقط در آفریقای جنوبی نیست. در نیجریه، اخیراً تیراندازی پلیس به تینا عزكوه (Tina Ezekwe) 16) ساله و در كنیا پرونده یاسین حسین مووی (Yassin Hussein Moyo)  ساله كه در بالكن خود در خانه كشته شد، رخ داده است.

این اتفاقات در قاره‌ای رخ می‌دهد که به ما الگوهایی همچون کوامه نکرومه(رئیس جمهور سابق غنا)، نلسون ماندلا(رهبر مبارزه با آپارتاید در آفریقای جنوبی)، فلا کوتی(موسیقیدان و مبارز مدنی نیجریه) را داده و هزاران قهرمان گمنام را برای ما رقم زده است که در گمنامی و بدون هیچگونه کمپین، جان خود را فدا کرده‌اند. قتل عام رواندا‌، بیگانه‌هراسی در آفریقای جنوبی و سایه مداوم وحشت بوکوحرام در نیجریه یادآور این قهرمانان بی‌نام و نشان است. سیاهان آفریقایی که از سوی برخی سیاهان آفریقایی مورد ستم قرار می‌گیرند، به ما یادآوری می‌کنند که بی‌عدالتی، تنها از سوی سفیدپوستان و همیشه در مورد نژاد نیست. آفریقایی‌ها به همان اندازه در عدم اهمیت زندگی سیاه‌پوستان نقش دارند.

اتحادیه آفریقا در اقدامی طنزآمیز در تاریخ 29 ماه مِی(9 خرداد)، در بیانیه‌ای قتل جورج فلوید را محکوم و از آمریکا خواست برای «از بین بردن کامل تمام اشکال تبعیض براساس نژاد یا منشأ قومی» اطمینان یابد. طعنه‌آمیز است زیرا نمونه‌هایی از رفتارهای غیرانسانی با افراد سیاه‌پوست در کشورهای ما مورد اعتراض نیست. چرا؟ این جمله را به خاطر دارید؟ وقتی انگشت خود را به سمت دیگری گرفته‌اید، سه انگشت به سمت شما گرفته شده است.

 ما می‌توانیم از جنبش «جان سیاهان مهم است» درس بگیریم که چگونه می‌توان کمپین‌هایی را آغاز کرد که جهان را به تسخیر خود درآورد، تحولات اجتماعی را برای ما ایجاد کند و مشکلات آفریقا را نشان دهد. باید از جورج فلویدهایی که مرگ آن‌‌ها خارج از آمریکا را تحت تأثیر قرار داد، قدردانی کرد؛، جمعیت رو به رشد جوانان آفریقا به عنوان یک «بمب ساعتی» توصیف شده است. امیدواریم که این بمب، نسلی از فعالان جوان را مانند دختر دوستم که از این فرصت برای نبرد با بی‌عدالتی در کشور خود استفاده کردند، دگرگون کند.

ترجمه از محمدحسن گودرزی