Kur’an-ı Kerim’de insanın saygınlığı üzerine ayetler

Kur’an bütünlüğü içerisinde değerlendirildiğinde varlık âleminin insan üzerinden kurgulandığı görülür. Çünkü insan, varlık âleminin merkezine oturtulmuştur.

Konumu, halîfe olarak belirlenir ve bütün açıklamalar o hedef alınarak yapılır. İnsan, bu örgü içerisinden çekip alınsa her şey hatta Kur’an bile anlamsızlaşır. Çünkü ona tüm varlıklardan farklı olarak akıl ve irade verilmiş, adeta âlemin tümü onun hizmetine sunulmuştur. Bununla onun sorumluluğuna/imtihanına zemin hazırlanmıştır. Bu aşamadan sonra âhirete açılan yeni bir yaşam alanıyla hayat devam eder, yokluğa mahkûm edilmez.

Kur’an-ı Kerim’in pek çok ayetinde insana saygı çeşitli maddi ve manevi yönlerden vurgulanmıştır. Kur’an- Kerim’de insana hürmet konusunu Vahiy Kelamı’nın insanlığın saygınlığı ilkesine nasıl baktığında aramak gerekir.

Allah İsrâ suresi 70. ayetinde şöyle buyuruyor:” Andolsun biz Âdemoğluna şan, şeref ve nimetler verdik; onları karada ve denizde taşıdık, kendilerine güzel güzel rızıklar verdik ve onları yarattıklarımızın çoğundan üstün kıldık.”

Böylece ayet insanı dünyada Allah’ın lutfuna en çok mazhar olmuş, en seçkin, en değerli varlık olarak göstermektedir.

Bazen din ile mezhep farkı bahanesiyle insanların saygınlığını sorguluyoruz ve oysa Kur’an ayetleri insana böyle bakmaz.

İnsana saygı duyduğumuzda insanlığın saygınlık ilkesine de hürmet etmiş olacağız. Kur’an’da Hucurat suresinin birkaç ayetinde insanın saygınlığına örnekler verilmiştir.

Örneğin Hucurat suresinde başkalarının hayatlarını gözetleme, gıybet ve insanı maskara etme konuları yasaklanmış olup insanlar güzel ahlak kurallarına yönlendirilmektedir. Sözde ve amelde saygı göstermeye çalışmamız gereken insanın saygınlığı ile ilgildir.

Kur’an ve din anlayışının insanları imanda kardeş olarak tanıttığını söylediğimizde bu kardeşlik imanlı bir camiada da tecelli etmelidir.

İffet ve hayâ ile ilgili konularda örneğin aile ortamında belirli zaman ve saatlerde kişilerin odalarına girmenin yasaklanması veya Hz. Peygamber’in (s.a.v) eşlerine mahrem olmayanlarla iletişim ve sohbet yolunda bazı unsurlara dikkat etmelerini tavsiye etmesi dahil olmak üzere tüm bunlar insanlara saygı alanında yer almaktadır.

Kur’an-ı Kerim, müminlerin mahremiyetini açıkça savunarak Ahzab Suresi 58. ayette şöyle der: “Hak etmedikleri halde mümin erkek ve mümin kadınları incitenler apaçık bir büh­­tan ve günah yüklenmiş olmaktadırlar.”

Elbette insanlara saygı sadece ahlaki konularla ilgili konularla sınırlı kalmayıp, insanların mallarına hürmet konusu yetim malı yemenin yasaklanmasıyla ilgili hususlar Kur’an-ı Kerim’de bulunmaktadır.

Ehli Sünnet Kur’an-ı Kerim hafızı Yusuf Salari’nin IQNA ile ropörtajından alınmıştır.

3514676