Peygamber Efendimiz’in (s.a.a.) İslam toplumunun oluşumundaki önemli hedefleri

İnsanlar arasındaki birlik, İslam toplumunun oluşumunun önemli alanlarından biridir. Ayet ve rivayetler de dahil olmak üzere dini öğretilerde bu konu ciddi şekilde önem verilmektedir.

Hz. Muhammed’in (saa) Mekke’de tebliğe başlaması, bir süre sonra toplumunu onunla kıyasıya savaş durumuna getirdi. İrtibatta bulundukları farklı inanç sahiplerine karşı toleranslı davranabilen, tüccarlığın yaygın olduğu Mekke toplumu, nebevi tebliğe karşı ölüm kalım mücadelesi başlattı. Cahiliye toplumunun bu sert tepkisi, tebliğin ve Müslümanların iyi, müşriklerin kötü oluşları şeklinde klişelerle tanımlanıp geçilmemelidir. Bu tarz klişe yaklaşımlar peygamberin öğretisini, Mekke’deki faaliyetini ve hedeflerini anlaşılmaz kılmaktadır. Nebevi tebliğ, Mekke merkezinde bozulan din algısına müdahale ile onu ıslah etmeyi; sapkın din anlayışını dayanak olarak kullanan Mekke’deki yönetim-itaat yapısını sahih olana göre yeniden kurmayı hedef edinmişti. Mekkeliler açısından kıyasıya savaş durumunun sebebi metafizik inançlardaki farklılıktan çok peygamberin önderliğindeki Müslüman toplumun oluşturduğu yeni yönetim-itaat anlayışının yaygınlaşması riskiydi. Nebevi tebliğin Mekke inancına yönelttiği muhalefet, meşruiyetini ve birlikteliğini putperest kabullerden üreten Mekke yönetimini tartışmaya açıyor, Müslüman olmayı putları ret ile tanımlarken, yönetimin reddini de işaret ediyordu. Mekke yönetim yapısı nezdinde ölümüne savaş durumunun temel sebebi buydu.

Uluslararası İmam Humeyni Üniversitesi’nde yardımcı doçent olan Muhaddise Moinifer IQNA ile yaptığı ropörtajda Kur’an-ı Kerim’de birlik kavramını ve yeri hakkında açıklamalarda bulundu:

Peygamber Efendimiz (s.a.a) İslam toplumunu önemli hedefler doğrultusunda oluşturuyordu. Ayrıca İslam toplumunda sosyal hareketlilik  mevcuttu. İslamiyet kabile yapısının ve dayanışmasının hakim olduğu bir toplumda ortaya çıkmıştır. Bu nedenle İslam, bireysel mutluluğa yönelik talimatların yanı sıra, bir yandan İslam toplumlarında insanlar arasındaki birlik meselesi olan toplu veya sosyal mutluluğa yönelik talimatlara da değinmiştir. Bunlardan en önemlisi, bir yanda İslam toplumlarında insanlar arasında diğer yanda İslam toplumları arasında birlik meselesidir.

Al-i İmrân suresi 103. ayeti birlik konusuna işaret eden en açık ayettir: “Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı yapışın; bölünüp parçalanmayın. Allah’ın size olan nimetini hatırlayın. Hani siz birbirinize düşman idiniz de Allah gönüllerinizi birleştirdi ve O’nun nimeti sayesinde kardeş oldunuz. Siz bir ateş çukurunun tam kenarında iken oradan da sizi Allah kurtarmıştı. İşte Allah size âyetlerini böyle açıklıyor ki doğru yolu bulasınız.”

Birliği sağlamak için teorik alanda çözüm yollarından biri de İslam mezhepleri arasında ortak metinler yazmak, bunları bir araya getirmek, İslam mezheplerinin görüşleri arasındaki benzerlikleri bulmak olabilir. Ayrıca Şii yazarlar tarafından yazılmış çeşitli kitap ve makalelerin varlığı Şiiler arasında da bu konunun önemini gösterir.

Merkezi Tahran'da bulunan İslam Mezheplerini Yakınlaştırma Kurumu'nun hedefleri

Şii ulemanın Sünnilerin mukaddesatına hakaret edilmesiyle mücadele çabaları halk arasında bu hareketin  güçlendirilmesinde de çok etkili olabilir. İslam Mezheplerini Yakınlaştırma Kurumu 1990 yılında tüm İslam mezheplerinin gerçek anlamda yakınlaşması ve İslam birliğinin gerçekleştirilmesi amacıyla ortaya  çıkmıştır.

Bu kurum, İslam mezhepleri arasında doğru düşünce ve fikirlerin teminini kolaylaştırmak için çaba sarfetmiş olup her yıl uluslararası İslam birliği konferansları düzenleyerek İslam dünyasının önde gelen isimlerini bir araya getirmiştir.

Tahran'da İslam Mezhepleri Üniversitesi’nin kurulması da bu kurumun İslam birliğini sağlama stratejilerinden biri olarak değerlendirilebilir. Üniversitenin atmoferi Şii-Sünni öğrenci  ve öğretmenlerin barış içinde bir arada yaşamalarını mükemmel bir şekilde anlatmakta olup Şii ve Sünniler cemaat namazlarında yan yana durdukları ölçüde İslam mezhepleri arasında dostluk, saygı ve birlik dolu bir ortam her zaman olacaktır.

Ayrıca bu forum tarafından yayınlanan eserler, Sünni/Şii alimlerinin ve sıradan insanların düşüncelerini aydınlatmada da etkili olabilir. Son olarak, bu forumun İslam ülkelerinde İslam birliği ile ilgili fikirleri tanıtma çabaları, İslam mezheplerini bir araya getirme, teşvik etme ve güçlendirmesi bu forumun diğer faaliyetleri arasında sayılabilir.

4090465