İnsanlığın annesi mübarek kadın: Havva

Havva insan neslinin anasıdır ve Kur'an-ı Kerim onun varlığının özünün Hz. Adem'inkiyle aynı olduğunu söyler. Allah, Adem'i (as) topraktan yaratmış daha sonra da eşini var etmiştir.

İnsanlar, Adem ve karısı Havva'nın neslindendir. Havva, insan ırkının ilk kadını ve annesidir. Kur'an-ı Kerim'e göre Adem'in (as) eşi vardı: "Ey Adem! Sen ve eşin cennete yerleşin." İsmi Kur'an'da geçmemekte, ama hadis ve tefsirlerde ismi "Hava" olarak geçmektedir. Müfessirler "Havva" adının "Hay" (canlı varlık) kelimesinden türediğini düşünmüşlerdir, çünkü o "tüm canlıların" anasıdır.

Kur'an, Hz Adem'in (as) topraktan ve çamurdan yaratılışını ele alır, ancak Havva'nın yaratılışının detaylarına değinmez.

Kur'an ayetlerinde Allah'ın önce Adem'i, sonra da eşini onun çamurundan yarattığını söyler. Zümer suresi 6. ayetinde şöyle buyurulmakta: "Sizi, tek bir nefisten yarattı, sonra ondan eşini var etti." Bu ayete göre bütün insanlar "tek nefis" anlamına gelen "nefs-i vahide"den yaratılmıştır. Müfessirlerin çoğu, "tek nefis" kelimesinin anlamının Adem (as), "zevc" (eş) kelimesinin anlamının Havva olduğunu düşünmüşlerdir.

Nisâ suresinde tüm insanların tek bir nefisten "nefs-i vahide"den (Adem) yaratılmasından bahsedilir ve Allah'ın Adem'in (a.s) eşini de ondan yarattığı söylenir. Ve o ikisinden yeryüzüne birçok erkek ve kadın yaydı: Nisâ suresi 1. ayeti: "Ey insanlar! Sizleri tek bir nefisten yaratan, ondan da eşini yaratan ve o ikisinden de birçok erkek ve kadın türetip (yeryüzünde) yayan Rabbinizden korkup sakının."

Herkes kendi cinsine meyilli olduğu ve onda teselli bulduğu için Allah Havva'yı Adem'den yaratmıştır. A'râf suresi 189. ayeti: "O, sizi tek bir nefisten (Adem’den) yaratan ve sükûnete kavuşsun diye ondan eşini yaratandır."

Adem ve eşi yaratıldıktan sonra Allah'ın izniyle cennette yaşayacaklardı. Allah onlara, orada dilediğiniz nimetlerden bol bol afiyetle yeyin fakat bu ağaca yaklaşmayın çünkü yaklaşırsanız zalimlerden olursunuz diyor. Bakara suresi 35. ayeti: "Biz dedik ki: Ey Âdem! Sen ve eşin cennete yerleşin. Oradan bolca, dilediğiniz yerden yiyin. Ancak şu ağaca yaklaşmayın. Yoksa zalimlerden olursunuz." Ama şeytan ikisini de aldatır ve o yasak ağacın meyvesini yerler ve bu nedenle cennetten kovulmaya ve yeryüzünde yaşamaya mahkum edilirler.

Yahudilik ve Hıristiyanlık dinlerinde Havva, aldatılmış ve yanıltıcı bir kişi olarak tanıtılır. Şeytan önce onu aldatır, sonra onun vasıtasıyla Adem'i aldatır; yani Havva'nın Adem'i aldattığı anlamına gelir. Ancak Kur’an'da Adem ve Havva'nın her ikisi de eşit derecede sorumludur ve Şeytan ikisini de vesvese etmiştir. Bakara suresi 36. ayeti: "Şeytan onların ayağını (cennetten) kaydırdı ve onları bulundukları yerden çıkardı."