محور قرآنی برای افزودن به برنامه هفتم توسعه

به گزارش ایکنا، برنامه افق رادیو قرآن امروز سوم تیرماه با موضوع بررسی موضوعات قرآنی در برنامه هفتم توسعه با حضور محمدحسین فریدونی، کارشناس حوزه برنامه‌ریزی امور قرآنی و اجرای کارشناسی جواد نصیری به روی امواج این شبکه رادیویی رفت.

اقداماتی برای افزودن بندهای قرآنی به برنامه هفتم

فریدونی در ابتدای سخنان خود در این برنامه به تبیین پیشینه‌ای از اقدامات صورت گرفته برای افزودن موضوعات قرآنی به برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: در ایام و ماه‌های تدوین برنامه، مجموعه‌های قرآنی کشور نسبت به این موضوع حساسیت لازم را داشتند و پیشنهادهایی هم تهیه شد. به طور مشخص در کارگروه تبلیغ و فرهنگ دینی که یکی از کارگروه‌های تدوین پیش‌نویس لایحه برنامه هفتم توسعه بود، پیشنهادهایی مطرح و تصویب شد و مسئولیت آن کارگروه برعهده قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی بود.

ارائه 2 پیشنهاد از سوی کارگروه تبلیغ

کارشناس حوزه برنامه‌ریزی امور قرآنی با اشاره به اینکه برای اولین بار در کشور جلسات شوراها، کارگروه‌ها و کمیته‌های تدوین برنامه در حوزه فرهنگ در شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شد، بیان کرد: در آن کارگروه بحث‌های مختلفی از سوی دستگاه‌های عضو ارائه و دو پیشنهاد طرح شد. یکی از این پیشنهادات این بود که ماده‌ای به برنامه هفتم توسعه اضافه شود تا دستگاه‌ها مکلف شوند فعالیت‌های خود را با اقدامات اسناد راهبردی حوزه قرآن هماهنگ کنند.

وی افزود: با توجه به اینکه حکم برنامه برای پروژه‌های پنج ساله است و این امر شامل موضوعاتی که زمان بسیار یا نامشخصی دارد، نمی‌شود، بنابراین موضوع توانمندسازی معلمان به عنوان یک برنامه جدی پیشنهاد شد. لذا این دو موضوع قرآنی به طور مشخص به هیئت دولت ارائه شد اما در جلسه‌ای که با حضور معاون اول رئیس جمهور برای بررسی برنامه هفتم برگزار شد، این دو مورد اخیر حذف شد. 

فریدونی در ادامه در پاسخ به سؤالی در مورد دلایل رد دو پیشنهاد مطرح شده، گفت: ما از موارد مطرح شده در جلسه مطلع نیستیم که امکان قضاوت داشته باشیم اما به هر ترتیب بحث کارشناسی صورت گرفته است. 

اهتمام فراکسیون قرآن مجلس، ایکنا و سازمان تبلیغات

کارشناس حوزه برنامه‌ریزی امور قرآنی در ادامه به اقداماتی که اخیراً برای اضافه شدن بندهای قرآنی به برنامه هفتم توسعه صورت گرفته است اشاره و تصریح کرد: در ادامه با توجه به اهتمام رئیس فراکسیون قرآن، عترت و نماز مجلس شورای اسلامی برای اضافه شدن بندهایی به برنامه توسعه در موضوعات قرآنی جلسه‌ای در فراکسیون برگزار شد. در آن جلسه صاحب نظرانی که حاضر بودند نظرات خود را در مورد برنامه هفتم و سایر موضوعات قرآنی ارائه دادند.

وی افزود: خروجی آن جلسه تشکیل کارگروهی به میزبانی و هماهنگی ایکنا برای تدوین متنی واحد جهت اضافه شدن به برنامه هفتم توسعه بود. روز یکشنبه هفته گذشته جلسه این کارگروه در ایکنا تشکیل شد و 9 نفر از اعضا از ساعت هشت صبح تا 15 بعدازظهر طی جلسه‌ای فشرده نظرات خود را بیان کردند. در نهایت با بررسی پیشنهادات و نیز متنی که ماه‌ها قبل در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی تهیه شده بود، پیش‌نویسی تدوین شد. در این پیش‌نویس یک حکم خاص با هفت بند به اجماع حاضران رسید و متن آن نهایی و تقدیم مدیر جلسه شد تا به رئیس فراکسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی تحویل شود.  

ارائه پیشنهادهای قرآنی از 3 مسیر به مجلس

فریدونی تصریح کرد: با توجه به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرکز رصد این شورا نیز موظف بودند نظرات مجموعه را در خصوص برنامه هفتم به مجلس منتقل کنند، یک نسخه از این متن هم طی نامه‌ای از سوی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به رئیس مجلس منتقل شد. علاوه بر این مرکز تحقیقات دینی مجلس در قم نیز پیشنهادهای خوبی داشتند که به صورت مستقیم به رئیس فراکسیون قرآن و عترت تقدیم کرده‌اند.

کارشناس حوزه برنامه‌ریزی امور قرآنی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سؤالی در مورد برنامه پنجم توسعه که طی این ایام بسیار از آن یاد شده و آن را بهترین برنامه از حیث توجه به موضوعات قرآنی معرفی می‌کنند، گفت: برنامه پنجم توسعه بعد از استقرار شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود، در آن برنامه ماده واحده‌ای برای توسعه فرهنگ قرآنی در متن برنامه درج شد. (لازم است در مورد یک نکته که از آن غفلت شده است توضیحاتی ارائه دهم.) در برنامه ششم توسعه سیاستی بین دولت و مجلس مورد توافق قرار گرفت و آن هم این بود که احکامی که در برنامه توسعه به صورت مرتب تکرار می‌شدند در قالب برنامه‌های توسعه نیاید، برای همین قانونی با عنوان احکام دائمی برنامه‌های کشور تصویب شد. 

وی با اشاره به اینکه شاید برخی موضوعاتی که دولت در برنامه هفتم به آن اشاره نکرده به دلیل قانون احکام دائمی بوده است، بیان کرد: در بند جیم ماده 37 قانون احکام دائمی اسم منشور توسعه فرهنگ قرآنی، اسناد راهبردی، لزوم پشتیبانی مالی و اعتباری دولت از اقدامات و الزامات و ... مورد اشاره قرار گرفته است. 

فریدونی در ادامه به مهم‌ترین محورهای تدوینی برای افزودن به برنامه هفتم توسعه در کارگروه مربوطه اشاره کرد و گفت: در جلسه کارگروه در خصوص هفت اولویت که طی پنج سال برنامه توسعه می‌شود در مورد آن کار اساسی انجام داد، به توافق رسیدیم. اولین محور و مسئله به حوزه آموزش عمومی قرآن و توانمندسازی معلمان و آموزگاران اشاره کرده است. 

مهم‌ترین محورها برای افزودن به برنامه هفتم

وی افزود: محور و مسئله دوم بحث حمایت از توسعه آموزش‌های آزاد در حوزه آموزش عمومی و تخصصی قرآن از سوی مراکز مردم نهادی که زیر مجموعه وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات، سازمان اوقاف و سازمان بسیج فعالیت‌ می‌کنند بود. محور سوم نیز حمایت از تبدیل مساجد به پایگاه قرآنی محلات است. در توضیحات این بند آمده است که این کار با اولویت توسعه قرآن خوانی و حفظ قرآن کریم از سوی بانوان، کودکان و نوجوان و توسعه کرسی‌های تلاوت و تفسیر با محوریت ائمه جماعات صورت بگیرد.  

کارشناس حوزه برنامه‌ریزی امور قرآنی تصریح کرد: محور چهارم از محورهایی که از سوی کارگروه مربوطه تهیه شده است به احراز صلاحیت مشاغل قرآنی اختصاص دارد. بند پنجم نیز حمایت از تولید و انتشار آثار و محتوای فاخر رسانه‌ای گفتمان‌ساز اشاره کرده است. محور ششم حمایت از تولید دانش قرآنی مسئله محور و محور هفتم نیز تربیت حافظان آشنا به مفاهیم و معارف قرآن کریم است. تمام این محورها دارای جدول شاخص‌های کمی نیز هست. 

وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که تبدیل یا عدم تبدیل این محورها به قانون چه نتایجی برای جامعه قرآنی به همراه خواهد داشت، گفت: یکی از چالش‌های موجود در اقتصاد اصل کمیابی است. در این اصل منابع مالی محدود و نیازها زیاد است. به عنوان مثال و به طور طبیعی وقتی تکالیف مختلفی در آموزش و پرورش و مراکز فرهنگی برای دستگاه‌ها تعریف شده و در برنامه نیز مورد تصریح قرار گرفته باشد، طبیعی است اجرای این برنامه‌ها براساس اسناد بالادستی و برنامه توسعه اجرا می‌شود و کار خاصی برای سایر برنامه‌ها نمی‌توان انجام داد. 

فریدونی در پایان و در پاسخ به این سؤال که برنامه هفتم چه زمانی بررسی شده و چه زمانی مشخص می‌شود این موضوعات قرآنی به آن اضافه خواهد شد یا خیر، گفت: طبق آیین نامه مجلس برنامه هفتم ابتدا به کمیسیون‌های تخصصی می‌رود، کمیسیون‌ها پیشنهادهای خود را به کمیسیون تلفیق می‌دهند، نهایتاً کمیسیون تلفیق قبل از ارائه برنامه به صحن مجلس تصمیم نهایی را در مورد آن می‌گیرد. 

گفت‌وگو از جواد نصیری