موقوفه حاج علی‌اكبر قوام؛ از تأمین روشنایی عتبات تا تلاوت قرآن در نجف
موقوفه حاج علی‌اكبر قوام یكی از موقوفات بزرگ شیراز و دارای ۴۵۰۰ رقبه در شهرستان‌های شیراز، ارسنجان، كوار، خرامه و سروستان است که بخشی از درآمد این موقوفه صرف تأمین روشنایی حرم‌های كاظمین، نجف و كربلای معلی شده است.
وقف، یكی از سنت‌های حسنه در جوامع بشری است كه دین مبین اسلام از ابتدای شكل‌گیری تاكنون سفارش فراوانی بدان داشته است و اصولاً در قرآن كریم آیات فراوانی بر انفاق، صدقه و نیكوكاری آمده است و در تاریخ این دین آسمانی نیز می‌خوانیم كه بزرگترین واقفان جهان اسلام، خاندان آل‌الله(ص) هستند.
هر ساله به‌منظور تبیین و یادآوری اهمیت سنت حسنه وقف و تأثیر آن بر ساختار و شاكله جامعه و رفع نیازمندی‌های مسلمانان یك دهه را به نام دهه وقف نامگذاری می‌كنند كه امسال این دهه از ۲۵ مهرماه آغاز و تا ۶ آبان‌ماه ادامه خواهد داشت.
در استان فارس موقوفات شاخصی از دیرباز تاكنون در خدمت جامعه اسلامی و برای رفع نیازمندی‌های آنان وقف شده است كه به‌مناسبت فرا رسیدن دهه وقف، نگاهی گذرا به برخی از این موقوفات و معرفی آن‌ها خواهیم داشت.
بیشتر بخوانید:
- وقتی نیک‌اندیشی موروثی می‌شود/ تأمین نیازهای روز جامعه از سوی موقوفه نمازی
- عشق پدر داغ‌دیده مرهم دلها شد/ موقوفه مصلایی؛ تکیه‌گاهی برای ایتام
- بزرگترین موقوفه معاصر کشور را بیشتر بشناسید
موقوفه حاج علی‌اكبر قوام
حاج میرزا علی‌اكبر قوام در سال 1203 هجری قمری در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی چشم به جهان گشود. وی از طرف فتحعلی‌شاه به قوام‌الملكی ملقب شده است و در سال 1279 هجری قمری به سمت نایب‌التولیه آستان مقدس رضوی انتخاب شد و تا سال 1282 هجری متولی این مكان مقدس بود و در همین سال وفات یافت و در حرم مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
مرحوم قوام فردی خیر و نیک‌اندیش بوده و از خود املاک و رقباتی را در شهرهای شیراز، كوار، كربال، سروستان، جهرم، خفر، سیمكان، ارسنجان و مرودشت به جای گذاشته است كه رقبات آن شامل واحدهای مسكونی و تجاری و زمین‌های زراعی، 2 باب حسینیه، چند آپارتمان است. نیت این نیک‌اندیش بر این بوده است كه تمام عواید موقوفه در مصارفی نظیر تعزیه‌داری و سفره حضرت سیدالشهدا(ع)، اطعام در روزهای پنج‌شنبه هر هفته، تأمین هزینه‌های حسینیه، كمک به طلاب، كمک به فقرا، شمع روشنایی روضات مقدسه نجف اشرف كربلا، كاظمین، عسكریین و سرداب حضرت حجت(عج) و بقعه حضرت عباس(ع) هزینه شوند.
اين موقوفه دارای چندين وقف‌نامه است كه در آن رقبات مختلفی در نقاط مختلف استان فارس آمده است كه در اينجا نگاهی به رقبات و نيات واقف در وقف‌نامه اصلی خواهيم داشت.
دارالعلم شيراز و حومه:
- قريه شاهيجان با همه متعلقات اعم از قنات و چشمه
- مزرعه رحمت‌آباد خارج از محدوده درواز كازرون و دروازه شاه داعی الی‌الله
- مزرعه مشهور به حناچی خارج از دروازه كازرون و باغ شاه
- سه دانگ قريه ده كره
- دو دانگ طاحونه ابراهيم‌آباد
- طاحونه كوهک
- طاحونه جنيدک
- سه دانگ طاحونه حبيب‌آباد
- طاحونه درازک مشهور به عبدالرحيم خانی
املاک و رقبات واقع در بلوک ارسنجان:
- دو دانگ قريه خبريز و بساطتين و باغات آن
- دو دانگ قريه مهريان
- سه دانگ قريه شوراب
- قريه فشار همراه با طاحونه
- سه دانگ قريه كتک همراه با قنات
- قريه كفر
- قريه چاشت خوار
- قريه مبارك‌آباد
- قريه قدمگاه
- مزرعه دولاب
املاک و رقبات در بلوک كوار:
- قريه نوروزان
- قريه مظفری
- باغ اختصاصی واقف
- 7 سهم و نيم از 6 دانگ قريه محمودآباد
- يك سهم و ربع قريه دشتک
- مزرعه‌ای مشهور به كوار
املاک و رقبات واقع در كربال:
- 28 فرد مزرعه فتوح‌آباد
- 3 سهم و نيم قريه گاوكان
- دو سهم و نيم قريه سقاآباد
- دو دانگ قريه نعمت‌آباد
- سه دانگ قريه حسن‌آباد
املاك و رقبات خفر:
- سه دانگ قريه تادوان
- دو دانگ مزرعه ملک‌آباد
نيات اين موقوفات:
- نيت تعزيه‌داری و سفره جناب شهادت مآب خامس آل عبا عليه‌السلام در ليالی و ايام از غره شهر محرم هر سنه الی يوم سيزدهم و در دهه آخر شهر صفر حسنه.
- تعزيه‌داری و سفره در ليالی پنج‌شنبه هر هفته و تعزيه‌داری و روضه عصر پنج‌شنبه هر هفته.
- رسيدگی به معيشت فقرای ذی‌الارحام واقف اعم از مرد و زن و صغير و كبير كه پريشان احوال هستند.
- فقرای زوار مشاهد مشرفه به جهت زاد و راحله ايشان (اعزام فقرا به مشهد مقدس).
- شمع و روشنايی روضات مقدسه نجف اشرف و كربلای معلی و كاظمين و عسكريين و سردابه حضرت حجت‌الله فی‌الارضين و بقعه حضرت عباس(ع) كه بخشی از اين نيات هزينه‌اش به عتبات داده مي‌شود.
- در نجف اشرف، اشخاص متدين و عارف به مسائل در روضه مقدسه حضرت اميرالمؤمنين مشغول به تلاوت و قرائت كلام‌الله مجيد شود، خصوصاً در اوقات شريفه مثل شب‌های جمعه، ليالی قدر، ايام و شب‌های شهور رمضان المبارک و غيره
- تعمير و نگه‌داری حسينيه قوام واقع در محله بالاكف
- هزينه‌ای در وجه طلاب ساكن در حسينيه قوام
اين وقف‌نامه در سال 12 جمادی‌الثانی سال 1272 هجری قمری نوشته شده است و امروزه متولی اين موقوفه محمود صاحب‌ديوانی از ذريه و خويشان و نزديكان واقف ارجمند است.
