اهداف قیام حسینی در انسان‌سازی برای جامعه‌سازی خلاصه می‌شود/ شیعیان؛ احیاگران بُعد عاطفی عاشورا

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدضیاءالدین مکی، رئیس مرکز اسلامی فرانسه، در گفت‌وگو با ایکنا، به مناسبت تاسوعای حسینی با بیان اهداف و انگیزه‌های قیام عاشورا، اظهار کرد: اگر به بیانات و خطبه‎های امام حسین(ع) از بدو خروج از مدینه تا کربلا نگاهی بیندازیم، می‌بینیم که موضوع انسان‌سازی برای جامعه‌سازی بسیار روشن مطرح شده و به معنای تحول در انسان‌ها و سعی برای اصلاح و تحول در جامعه از راه تبیین کار نیک و رفتار خوب و تشویق به آن و تبیین و روشنگری در مورد کارهای زشت و پلید و از بین بردن آن‌هاست.

وی افزود: امام حسین(ع) در این باره فرمود: «إِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فى أُمَّةِ جَدّى وأُریدُ أن آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ؛ من برای اصلاح جامعه و امت جدم رسول الله(ص) از مدینه خارج شدم و اینکه امر به معروف و نهی از منکر را انجام دهم.» این سخن مسئولیت دو بعدی فردی و اجتماعی انسان را تبیین می‌کند. لذا اهداف کلی حرکت عاشورا در انسان‌سازی برای جامعه‌سازی خلاصه می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین مکی در پاسخ به اینکه آیا واقعه عاشورا آن گونه که باید در عرصه بین‌الملل تبلیغ و منتشر شده است؟ اظهار کرد: واقعه عاشورا ابعاد گوناگونی دارد و با حضور شیعیان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی و حتی با وجود شیعیان بومی کشورهای غیراسلامی بُعد عاطفی قیام حسینی به خوبی زنده نگه داشته می‌شود و آنان با فرهنگ‌های گوناگون و خودجوش این بُعد را حفظ و منتشر کرده‌اند.

ضرورت تحول رفتاری با الگوبرداری از قیام حسینی

وی افزود: بعد عاطفی حماسه حسینی با برگزاری مجالس عزا در مناسبت‌های گوناگون حفظ شده است؛ اما در مورد ابعاد دیگر واقعه عاشورا همچون بعد اخلاقی، شناخت امام و معرفت و بصیرت، ارتباط با امام زمان خود و تحول رفتاری با الگوبرداری از واقعه عاشورا باید برنامه‌ریزی و نوآوری انجام شود؛ ابعادی که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است.

رئیس مرکز اسلامی فرانسه ادامه داد: ما نیاز داریم که آموزه‌های حماسه حسینی و عاشورا را در زندگی عملی سازیم و این حماسه در رفتارمان نمود یابد و اخلاق را در حرکت امام حسین(ع) الگو قرار دهیم و بعد رفتاری و اخلاقی آن را در تعاملات عملی سازیم که نیازمند فعالیت و برنامه‌ریزی بیشتری است.

دو راهکار تبلیغ حماسه حسینی در عرصه بین‌الملل

حجت‌الاسلام والمسلمین مکی با اشاره به راهکارهای تبلیغ فرهنگ عاشورا در عرصه بین‌الملل، گفت: هدف از هر تبلیغی تأثیرگذاری و ایجاد تحول در مخاطب است. هدف از تبلیغ این فرهنگ اثرگذاری مثبت در مخاطب و جامعه در راستای اهداف حرکت عاشوراست. این تبلیغ به نتیجه نمی‌رسد مگر براساس استواری بر دو پایه. پایه اول فکری است و با تبیین و نشر و ارائه مبانی و اندیشه‌های واقعه عاشورا محقق می‌شود و باید به چرایی واقعه عاشورا، انگیزه‌ها و عبرت‌های آن از طریق سخنرانی‌، چاپ نشریه، هنر، تحقیق و فضای مجازی پرداخت.

وی تأکید کرد: پایه دوم تبلیغ قیام عاشورا در رفتار معنا می‌شود، یعنی آن‌هایی که مدعی پیروی از اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) هستند، باید رفتاری حسینی داشته باشند و در تعاملات حسینی رفتار کنند. تبلیغ فرهنگ عاشورا از راه رفتار و تعامل تأثیر بیشتری دارد، هر چند این دو پایه باید در کنار هم باشند تا تبلیغ فرهنگ عاشورا به نتیجه مطلوب برسد و جامعه باید در محیط‌های مختلف در تعامل با مسلمانان و غیرمسلمانان رفتار حسینی و عاشورایی و اهل بیتی داشته باشد.

اراده الهی و خلوص نیت؛ راز ماندگاری عاشورا

رئیس مرکز اسلامی فرانسه با تبیین راز ماندگاری واقعه عاشورا، تصریح کرد: راز ماندگاری این واقعه را پس از اراده و حکمت الهی می‌توان در خلوص نیت شخصیت‌های آن پیدا کرد. خلوص نیت امری نسبی است. اوج پاکیزگی روح شخصیت‌های واقعه عاشورا راز ماندگاری آن است. لذا آنان و در رأسشان امام حسین(ع) زُبده‌ترین و خالص‌ترین افراد بودند. کسانی که بدون هیچ پاداش دنیوی راهی را انتخاب کردند که می‌دانستند به کشته شدن و شهادت می‎انجامد. آن‌ها جان خود را فدای آرمان‌های مقدس الهی کردند. لذا امام حسین(ع) در تبیین شخصیت این گروه فرمودند: «إِنِّي لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَى وَ لَا خَيْراً مِنْ أَصْحَابِي؛ هیچ یارانی باوفاتر و بهتر از یارانم نیافتم و نمی‌شناسم.» ایشان دو توصیف «باوفاتر» و «بهتر» را در این جمله به کار برده است؛ چرا که امام(ع) آنها را برای رفتن در تاریکی شب مختار گذاشت.

وی در پایان یادآور شد: این نمونه را در عصر حاضر نیز می‌یابیم و می‌بینیم که رمز ماندگاری انقلاب ایران در خلوص نیت رهبران و مجاهدان در راه انقلاب بود که هم در بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره)، وجود داشت و هم مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مد ظله العالی) از چنین خلوصی برخوردارند. همچنین، خلوص فراوانی در مجاهدانی که جانباز و شهید شدند نیز دیده می‌شود. در واقع آن‌ها با مجاهدت‌های خالصانه خود توانستند این انقلاب را نگه دارند.

گفت‌و‌گو: زهرا نوکانی