Quran qəbilə həyatından bəhs edir
Qurani-Kərimin yüz altıncı surəsi “Qüreyş” adlanır. Bu surə 4 ayədən ibarətdir. O, otuzuncu cüzdə yerləşdirilmişdir. Məkkə surəsi olan “Qüreyş” İslam Peyğəmbərinə (s) nazil olan iyirmi doqquzuncu surədir.
Bu surənin birinci ayəsində Qüreyş qəbiləsi və Qüreyşin yay-qış səfərləri mövzusu qeyd olunur; Ona görə də bu surə “Qüreyş” adlanır. Qureyş qəbiləsindən bəhs edən yeganə surə bu surədir. Qüreyş tayfası ən məşhur və mühüm ərəb qəbilələrindən biri idi. Məhəmməd Peyğəmbər (s) bu qəbilənin üzvü idi.
Qurani-Kərimin bir çox təfsirçiləri bu surəni “Fil” surəsinin davamı hesab ediblər. “Fil” surəsində düşmənlərin təhdidləri və onların Kəbəni dağıtmaq cəhdləri nəzərdə tutulur. Lakin bu surədə Qureyş qəbiləsinin Məkkədə əldə etdiyi aramlıqdan bəhs edilir. Bu aramlıq, İslam Peyğəmbərinin (s) bu qəbilədən çıxmasına, peyğəmbərlik məqamına çatmasına və İslam dinini yaymasına səbəb olan aramlıqdır.
Bu surənin ikinci ayəsində Qüreyşin qış və yay səfərlərindən bəhs edilir. Qüreyş qəbiləsinin həyatı iki yay və qış səfərlərində Yəmən və Suriya (indiki Suriya) torpağına getməklə keçirdi. Bu insanlar Məkkədən dəri və dəniz məhsulları, dəniz sahilində olmayan mallar aparır, Suriyada isə paltar, un və lobya alırdılar. Bu səfərlər məişət ehtiyaclarını əldə etməklə yanaşı, aralarındakı birliyi və dostluğu daha da gücləndirirdi.
Əlbəttə ki, Allah həzrət Muhəmmədi (s) peyğəmbər etdikdən sonra qüreyşliləri səyahətə getməkdən ehtiyacsız etdi. Çünki İslam Peyğəmbərinin (s) Məkkədə olması ilə müxtəlif ölkələrdən insanlar bu şəhərə gəlirdilər. Onlar Peyğəmbərlə (s) görüşməkdən əlavə, öz məhsullarını və mallarını da satırdılar. Bu yolla Məkkə əhalisi ehtiyac duyduqları hər şeyi alırdı.
Kəbənin Məkkədə yerləşməsi Qüreyş qəbiləsinə çoxlu nemətlərin çatmasına səbəb oldu. Buna görə də bu surədə vurğulanır ki, Qüreyş bu evin Rəbbinə, onları aclıqdan xilas edən, onları yeməklə təmin edən və xilas edən Allaha ibadət etməlidir.
Bir tərəfdən onların ticarətini genişləndirərək ehtiyac duyduqları hər şeylə təmin edir, digər tərəfdən isə onların torpaqlarında təhlükəsizlik yaratdı.
