متناسب‌سازی وام‌های بانکی با ظرفیت تولیدی؛ راهکار مدیریت نقدینگی

رهبر معظم انقلاب اسلامی، دهم بهمن‌ماه سال جاری در دیدار حدود هزار نفر از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان از موانع دولتی کسب و کار به محدودیت منابع مالی در نتیجه کنترل نقدینگی اشاره کردند و افزودند: «کاهش و توقف رشد نقدینگی سیاست درستی است و تلاش‌های دولت در این زمینه تا حدی مؤثر بوده است، اما محدودیت ایجادشده در منابع تخصیصی بانک‌ها به فعالان تولیدی، نباید متوجه بنگاه‌های کوچک و متوسط شود؛ نه اینکه همین منابع محدود هم به شرکت‌های دولتی یا شرکت‌های خاص و زرنگ با ارتباطات گسترده داده شود که مدیریت اصلی حل این مشکل با بانک مرکزی است.»

حجت‌الاسلام والمسلمین مجید رضایی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفت‌وگو با ایکنا، درباره راهکارهای کاهش نقدینگی اظهار کرد: در اقتصاد عوامل متعددی باید مدنظر قرار گیرند تا تولید شکل بگیرد و بدون شک یکی از عوامل مهم این است که نقدینگی در اختیار بنگاه‌های تولیدی قرار گیرد تا بتوانند نیازهای سرمایه در گردش خودشان را تأمین کنند.

وی افزود: حتماً اگر تولیدکننده‌ای می‌خواهد موفق باشد باید ضمن رعایت سرمایه‌گذاری اولیه، نظم و انضباط در شکل‌گیری گردش مالی او هم وجود داشته باشد تا با مشکلی در پرداخت حقوق کارکنانش مواجه نشود و لذا برخورداری از نقدینگی یک امر لازم و شایسته است.

پول باید متناسب با ظرفیت تولید باشد

عضو شورای فقهی بانک مرکزی بیان کرد: اگر احیاناً در اقتصاد کشور، بیش از حد نیاز تولیدکنندگان، پول یا مسائلی که بیش از ظرفیت GDP کشور است وجود داشته باشد قطعاً منجر به تورم می‌شود و لذا هم باید نیاز تولیدکنندگان را در نظر گرفت تا بتوانند مشکلاتشان را به خوبی برطرف کنند تا خللی در فرآیندهای تولید به وجود نیاید و از سوی دیگر هم میزان نقدینگی کشور به‌گونه‌ای نباشد که تورم را شدت بخشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رضایی در همین رابطه اضافه کرد: در زمینه افزایش مدیریت‌شده نقدینگی و سرمایه در گردش، هم بانک مرکزی و هم مجموعه دولت باید در سیاستگذاری‌هایشان نسبت مناسبی برای افزایش وام‌های بانکی لحاظ کنند. به‌طور کلی باید گفت که نقدینگی به خودی خود بد نیست ولی اگر بیش از مقداری که GDP افزایش پیدا می‌کند نباشد مشکل‌ساز نخواهد شد و باعث تورم نمی‌شود.

وی با بیان اینکه باید تمام تلاش را بر تقویت بخش تولید واقعی، معطوف و متمرکز کرد، گفت: منظور از تولید واقعی این است که وام‌های بانکی به سمت خرید زمین و سکه هدایت نشوند چون اینها GDP را افزایش نمی‌دهند بلکه فقط جابجایی مالکیت رخ خواهد داد و این موضوع اگر مدام تکرار شود امکان دارد در جابجایی مالکیت تورم به وجود آید.

عضو شورای فقهی بانک مرکزی بیان کرد: پس مسئله اصلی در بحث نقدینگی این است که با رعایت در نظر گرفتن نیاز هر بنگاه تولیدی و مجموعه اقتصادی، میزانش به اندازه‌ای باشد که تولید افزایش پیدا کند و تورم شدت نیاید.

رضایی با اشاره به تأثیر بورس در کاهش نقدینگی گفت: به طور کلی از یک طرف بنگاه‌های تولیدی نیازمند پول هستند تا به کار تولیدی خود بپردازند و از یک طرف وام‌ها باید به تناسب افزایش تولید افزایش یابند، در غیر این صورت به طور اسمی فقط قیمت‌ها بالا می‌روند و تورم‌زا خواهند بود. به باور من بورس ابزار خوبی برای تأمین نقدینگی و جلوگیری از افزایش نقدینگی محسوب می‌شود چون پول‌های خرد مردمی را جمع‌آوری می‌کند و بعد به سمت تولید هدایت می‌کند ولی موضوع اصلی این است که بتوانیم بورس را با ورود شرکت‌های جدید به آن جذاب‌تر سازیم تا به تولید کمک شود.

گفت‌وگو از سعید امینی