مصادیق بهره‌مندی از برکات لیلةالرغائب

حجت‌الاسلام علیرضا قبادی، جامعه‌شناس و کارشناس دین به مناسبت فرا رسیدن ایام ماه رجب و لیلةالرغائب یادداشتی نوشته و در اختیار ایکنا قرار داده است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛

«منابع روایی، اولین شب جمعه ماه رجب را «لیله» با فضلیتی بر شمردند و در بهره‌مندی از آن بسیار سفارش کردند. درباره ضرورت بهره‌مندی و توجه درباره این شب پیامبر (ص) فرمودند که از این شب غفلت نکنید. رغائب، در دو معنا بکار رفته است. بنابر معنای اول شب میل و توجه و بر پایهٔ معنای دوم شب عطاء و بخشش فراوان است.

در عرف جامعه، شب آرزوها، معنا شده است. این ترجمه چندان درست و دقیق نیست، اما با دو معنای لغوی رغائب مرتبط است، زیرا این شب زمانی برای برآورده شدن آرزوهاست. آنچه درباره این شب از شرح و معنای لغوی مهمتر است، بهره‌مندی و کسب فیض از این شب پر فضیلت است.

یکی از شیوه‌ها و مصادیق بهره‌مندی از برکات این شب و عمل به توصیه رسول خدا (ص)، توسل به خداوند از طریق دعا است. دعا هم اسباب تحصیل مواهب فراوان الهی و هم رهنمودی در نوع درخواست و رغبت‌های متعالی است. به عبارت دیگر، دعا هم خواستن و هم چگونه خواستن را به ما تعلیم می‌دهد. هر چند تمامی ادعیه ماثور از جمله دعای پرفیض کمیل چنین خصلتی دارند، اما یکی از ادعیه‌ای که هم معارف بلندی دارد و هم راهنما و الگوی شایسته‌ای برای تنظیم رغبت‌ها و هم مصادیق رغبت‌های متعالی را به ما نشان می‌دهد، دعای کوتاهی به نام «خاب الوافدون» است.

دعای مزبور دعای کوتاهی از امام صادق (ع) است و خواندن آن هر روز ماه رجب سفارش شده است. این دعا از سه بخش تشکیل شده است

قسمت نخست این دعا، به معرفت توحیدی بسیار مهم درباره التجا به خداوند در زندگی اشاره دارد و نتیجه مراجعه انسان به غیر خداوند را ناامیدی، خسارت، تباهی و بی‌سرپناهی بر می‌شمارد.

در بخش دوم به گشودگی بارگاه الهی به روی بندگان، عنایت و فضل او، دسترسی آسان به خداوند، گستردگی رزق او حتی برای نافرمایان، بردباری او هر چند نسبت به دشمنان، احسان او حتی در رابطه با بدکرداران و مدارای خداوند هرچند با سرکشان است.

قسمت پایانی، مصادیقی از درخواست‌ها و رغبت‌ها است. امام صادق(ع) از خداوند راهنمایی هدایت‌یافتگان، تلاش کوشایان، قرار نگرفتن در زمره غفلت‌کنندگان و دورماندگان و در نهایت آمرزش روز جزا را تقاضا می‌کند.