طرح | تکبر؛ گناه نابخشودنی

کبر معنایش این نیست که در صدر مجلس بنشیند! کبر معنایش این است که از حد خودش بگذرد! اگر بنده از حد بندگی گذشت و داعیه اُلوهیت داشت، این تکبر می‌شود. مشکل شیطان این نبود که معصیت کرد، بلکه «جُرمش این بود که در آینه عکس تو ندید / ورنه بر بوالبشری ترک سجود این همه نیست». شیطان فقط یک سجده نکرد! کم نیستند کسانی که نماز نمی‌خوانند، ولی بعد مشمول رحمت الهی می‌شوند. تمام مشکل شیطان آن استکبار و اومانیسمی بود که در برابر «الله» ایستاد، گفت: شما نظرتان این است، من نظرم این است! این دیگر قابل بخشش نیست. [آیت‌آلله جوادی آملی، درس خارج تفسیر قرآن کریم قم؛ ۱۳۹۳/۱۲/۱۸]