استفاده از منابع اهل سنت ویژگی مهم مقتل علامه عسگری است

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی سلیمی، استاد حوزه و شاگر علامه عسگری، شامگاه چهارم مرداد در نشست علمی «بررسی مقتل علامه عسکری» از سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی که از سوی مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام خمینی فارس برگزار شد، گفت: علامه عسگری در سال 1288 شمسی در سامراء به دنیا آمدند و در خانواده‌ اهل علم رشد یافتند و مادر ایشان صبیه آیت‌الله العظمی میرزامحمد تهرانی صاحب کتاب مستدرک البحار و تولیت حرمین عسکریین(ع) و شاگرد میرزای شیرازی بوده است. ایشان از دوره کودکی وارد بحث و درس شد.

در  دوره تحصیل در عراق از محضر استادان بزرگی بهر بردند و در قم هم از محضر حضرت امام خمینی(ره) بهره‌مند شدند و از ویژگی ایشان این بود که از شهریه استفاده نمی‌کرد. علامه به صورت جدی به تحقیقات حدیثی پرداخت و طبق گفته وی یکسری روایاتی در کتب حدیثی وجود دارد که محل تردید است مثلا این روایت که پیامبر(ص) فرمودند من انسانی مانند همه شما هستم و غضبناک و خوشحال می‌شوم و خدایا من هر کسی را لعن و نفرین کردم آن را برای آنها زکات و طهارت و خوبی و خیر در دنیا و آخرت قرار بده. یا پیامبر(ص) خطاب به مردم فرمودند که شما اعلم از من به امور دنیا هستید.  

فرمودند من  با دیدن این احادیث آنها را در قفس اتهام گذاشتم  و صحاح را یکی یکی مطالعه کردم و به نام سیف بن عمر در این روایات برخورد کردم که در کتب رجالی به کذاب‌بودن مشهور است؛ ایشان با مطالعه بیشتر کتاب وزین عبدالله بن سبا را نوشت و تاکید کرد که چنین شخصی به عنوان راوی وجود ندارد و در احادیث جعلی او را جا زده‌اند.

رونمایی از 150 صحابه ساختگی

ایشان همچنین پرده از 150 صحابی ساختگی برداشت که وجود خارجی نداشتند و برخی آنها را به عنوان صحابی پیامبر جا زده‌اند و از مهمترین کتب ایشان کتاب معالم المدرستین در سه جلد است که جلد سوم به سرگذشت کربلا از مرگ معاویه و سلطنت یزید تا بازگشت کاروان اهل بیت(ع) به مدینه پرداخته است که با عنوان مقتل ایشان معروف است.

مقتل مفهوم عامی است و مقاتل زیادی نوشته شده است از جمله معتبرترین آنها ابومخنف است ولی بعدها مقاتل دیگری مانند روضة الشهدا و مقتل فاضل دربندی نوشته شد که حاوی مطالب نادرستی مانند عروسی حضرت قاسم(ع) بود در حالی که ایشان در کربلا به سن بلوغ نرسیده بودند و در برخی مقاتل هم بیشتر زبان حال مطرح است و جملاتی بیان می‌شود که بعید است از زبان امام معصوم(ع) صادر شود.

مرحوم علامه عسکری می‌فرمود عزاداری برای امام حسین(ع) عمل صالح است ولی آداب و اصول و ارکانی مانند نماز دارد و کسی حق ندارد ارکان را جابجا کند زیرا نماز باطل خواهد شد و عزاداری هم اگر با ارکان آن انجام نشود ناقص خواهد ماند.  

مقتل علامه بخشی از کتاب معالم المدرستین به عنوان کتاب اعتقادی است. ایشان معتقد بود که در گزارش مسائل مرتبط با عاشورا باید مستند و دقیق سخن گفت از این رو در استفاده از منابع دقت زیادی داشتند و عمدتا از منابع اهل سنت استفاده کرده است و این روش تحقیق وی بود و برای اثبات حقانیت شیعه به منابع شیعه رجوع چندانی نداشت. این روش از آن جهت مهم است که ممکن است اهل سنت بگویند ما عقاید شما را قبول نداریم و کتب شما را هم قبول نداریم از این رو وقتی ما براساس روایات خود اهل سنت فضیلت حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) را ثابت کنیم دیگر حرفی برای گفتن نخواهند داشت.

استفاده از منابع دست اول اهل سنت در مقتل علامه عسگری

از ویژگی‌های بارز مقتل علامه عسگری این است که استناد به منابع دست اول تاریخی مانند تاریخ طبری و خوارزمی و طبقات ابن سعد و ابن اثیر و ... دارد و پر از ارجاعات سندی است. از دیگر امتیازات این مقتل، آن است که مرحوم علامه در مواردی احساس می‌کند که شائبه‌ای در ذهن خواننده ایجاد شده است لذا یکسری توضیحاتی را در ذیل این مطالب آورده است مثلا درباره مسیر حرکت حضرت از مکه به سمت عراق و اینکه برخی نزد حضرت می‌آمدند و ایشان آنها را طرد کرد و برخی هم با اینکه از حضرت فراری بودند ایشان از آنها دعوت کرد مانند زهیربن قین که عثمانی مذهب بود و علامه توضیحاتی برای رفع اشکال آورده است. 

یا در مورد شب عاشورا و اینکه حضرت فرمودند هر کس دوست دارد در تاریکی برود، برود، از آنجایی که این نوع مطالب در ذهن خواننده این اشکال را ایجاد می‌کند که امام حسین(ع) چرا این کار را کردند علامه توضیحاتی آورده است. 

مواردی تعجب‌آور هم در این مقتل وجود دارد که کمتر شنیده شده است یا اصلا شنیده نشده است؛ مثلا در عاشورا عمر سعد بر 88 نفر از کشته‌های لشکرش نماز خواند. مرحوم علامه در این باره توضیح داده است که ما اصل قصه را فراموش کرده‌ایم زیرا اولا امام حسین(ع) نرفته بود که بجنگد و آدم بکشد حتی در گودال قتلگاه گریان بود و نگران اینکه چرا سپاه یزیدیان جهنمی خواهند شد. 

تحلیل علم امام در سایه عبودیت الهی

علامه عسگری می‌فرمود بالاترین ویژگی یک معصوم این است که عبد است و در اعلی درجه عبودیت قرار دارند. اینکه آیا امام حسین(ع) از همه حوادث عاشورا مطلع بودند یا خیر؟ علامه معتقد بود که امام با اینکه می‌توانست همه چیز را بداند نخواست بداند زیرا به راهی که می‌رفت مطمئن بود و خود را موظف به انجام امور بندگی می‌دانست. 

یک عمر امام حسین(ع) از جدش و  پدرش شنیده بود که کشته خواهد شد، ولی دنبال این نبود که زمین و زمان را بهم بدوزد تا رخ ندهد بلکه او دنبال انجام تکلیف است؛ حضرت در شب عاشورا فرمودند هر کسی با من بماند کشته خواهد شد و جزئیات و نحوه شهادت همه را همه می‌دانست ولی بیان نکرد و آن حضرت وقتی خون علی اصغر(ع) را به آسمان پاشید فرمود این برای من آسان است زیرا در منظر الهی این کار را انجام می‌دهم. 

مقتل علامه عسگری به نظر بنده پر از منابع دست اول و از پیروان مکتب خلفاست تا جای شک و شبهه باقی نگذارد و اهل سنت نتوانند آن را انکار کنند لذا این مقتل محققانه و مستند است و البته توقعی هم از ایشان جز این نیست. بنده شاهدم در کارهای علمی که می‌کردند آنقدر در برخی امور به جزئیات توجه داشت و تحقیق می‌کرد که ما از آن خسته می‌شدیم ولی ایشان دست از تحقیق تا رسیدن به نتیجه برنداشت لذا الان کتابخانه ایشان 11 هزار جلد کتاب دارد. 

مقتل علامه دید باز و روشنی برای ما ایجاد می‌کند تا تحقیق بیشتری داشته باشیم و باری به هر جهت نباشد؛ علامه در این مقتل ماجرای زدن سر از سوی حضرت زینب(س) به معجر را رد می‌کند و می‌فرماید ایشان که تالی تلو معصوم است و آن همه از سوی امام حسین(ع) به ایشان سفارش شد که مبادا چنین کارهایی بکنند لذا آن حضرت این کار را بر خلاف امر امام معصوم انجام نداده است. 

برای اشک بیشتر مطالب غیرواقعی نگوییم

همه ما عزادار امام حسین(ع) هستیم و این غم انشاءالله تا مرگ با ما باشد ولی باید یاد بگیریم برای این واقعه بسیار مهم به همان میزان دقت بالایی هم داشته باشیم و صرفا دنبال این نباشیم که چیزی بگوییم که اشک بیشتری بگیریم در حالی که  با همین مطالب واقعی هم اشک اهل گریه در خواهد آمد و نیازی به مطالب جعلی نیست. 

ایشان در مجلسی شرکت کردند و از قضا واعظ مجلس مطلبی خلاف واقع گفت و وقتی از منبر پایین آمد علامه به او گفت من آمده بودم تا برای جدم اشک بریزم ولی شما اشک را خشکاندید یعنی اینقدر نسب به بیان مطالب خلاف واقع حساس بودند. 

این استاد حوزه همچنین در پاسخ به پرسشی در مورد وجود حضرت رقیه(س) تاکید کرد: از منظر علامه عسگری برای ما امری یقینی است که حضرت امام حسین(ع) دختری 3 تا 5 ساله داشتند که البته نام آن چه بوده است دقیقا مشخص نیست ولی ایشان چنین دختری داشته‌اند و فاجعه مشهور هم در خرابه شام برای ایشان پیش آمده است. برخی این مسئله را زیر سؤال می‌برند زیرا رقیه یک لقب است و اسم نیست و نباید به خاطر نبودن اسم رقیه اصل وجود چنین دختری را منکر شویم.