آفاتی که انسان مؤمن دچارش می‌شود
رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه قم گفت: احساس تکرار در عبادات و اعمال خویش از آفاتی است که انسان مؤمن گاهی دچارش می‌شود. برای مثال هر روز نمازی را می‌خواند و روزه‌ای را می‌گیرد که روزها و سال‌های قبل نیز به همان شکل انجام داده است و در نتیجه احساس بالندگی در عبادات خود نمی‌کند.
به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا نوروزی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری و عضو هیئت علمی دانشگاه قم در سخنرانی شامگاه 29 فروردین‌ماه در مسجد الغدیر دانشگاه قم، بیان کرد: یکی از آفاتی که انسان مؤمن گاهی دچارش می‌شود این است که در عبادات و اعمال خود احساس تکرار می‌کند؛ برای مثال هر روز نمازی را می‌خواند که روزها و سال‌های قبل نیز می‌خوانده است و یا روزه‌ای می‌گیرد که روزها و سال‌های پیش نیز به همان شکل روزه می‌گرفته است و در نتیجه احساس بالندگی در عبادات خود نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه عبادات این مشکل را ایجاد نکرده است، بلکه تعامل انسان با عبادات است که چنین مشکلی ایجاد می‌کند، اضافه کرد: در نگاه دین مقدس اسلام عبادات مراتبی دارد که از بنده خواسته شده است تا قدم به قدم این مراتب را پیش ببرد.
نوروزی ادامه داد: اگر انسان امروز می‌بیند که عباداتش با سال پیش هیچ تفاوتی ندارد، مشکل این نیست که عبادت ظرفیت بالندگی را ندارد، بلکه مشکل این است که نوع تعامل انسان این ظرفیت را از بین برده است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در خصوص ماه مبارک رمضان نیز در روایات متعددی داریم که مبادا تنها به صیام بطن بسنده کنید، صوم بطن پایین‌ترین درجه روزه است، البته به این معنا نیست که بی‌ارزش است بلکه ظرفیت این را دارد که به مراتب بالاتر و با ارزش‌تری برسد. در نتیجه این بسنده کردن به مرتبه صوم بطن قابل قبول نیست اما بی‌ارزش دانستن آن هم قابل پذیرش نیست.
رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه قم گفت: روایات متعدد و مکرری از ائمه اطهار(ع) مبنی بر ارتقای مراحل روزه داریم، به این معنا که تنها به صوم بطن اکتفا نکرده و روزه را به مرحله دوم آن که روزه اعضا و جوارح است برسانید؛ مبادا تنها دهان و بطن انسان روزه باشد، بلکه چشم و گوش و اعضا و جوارح نیز باید از حرام روزه باشند.
وی اضافه کرد: همچنین در احادیث بیان شده است کسی که در حال روزه غیبت می‌کند، روزه خود را از بین برده است، البته نه به این معنا که از نظر فقهی روزه صحیح نیست، بلکه صحت روزه باقی است و قضا هم لازم ندارد، اما آن روزه در واقع ارزش چندانی نخواهد داشت، دروغ و غیبتی که انسان در ماه رمضان مرتکب می‌شود به مراتب، گناه آن بیشتر از ماه‌های دیگر سال است، چراکه زمان و مکان هنگامی که شرافت پیدا کرد، عمل بنده اگر مثبت باشد ارزش آن بیشتر و اگر منفی باشد رذالت آن بیشتر خواهد بود؛ همچنان که ارتکاب گناه در شب جمعه گناه بیشتری دارد و عمل صالح نیز به مراتب پاداش بیشتری نصیب بنده می‌کند.
نوروزی بیان کرد: روزه چون گوهری است که اگر اعضا و جوارح انسان مانند چشم و گوش اگر خطا کند، همچون خط و خشی است که این گوهر را از ارزش اولیه خود می‌اندازد؛ همچنین در خصوص مراحل روزه‌داری در ادامه سفارش شده است که مبادا با زیر دست خود بدرفتاری کنید، بنابراین باید در حالت روزه‌داری خیلی بیشتر مراقب اعمال و نوع رفتار خود باشیم. گاهی ممکن است مرد به‌دلیل خستگی کار در حالت روزه‌داری وقتی به منزل می‌رود با همسر و فرزندان خود بداخلاقی و به نوعی بدرفتاری کند، که این عمل به تبع، ارزش روزه را پایین می‌آورد، چراکه خیلی مواقع انسان نسبت به کسانی که خدمتی به او می‌کنند مورد آزمایش قرار می‌گیرد و گاهی در بیشتر موارد در این آزمایش سربلند نمی‌شویم. بنابرابن، شأن و ادب روزه‌دار طبق روایات، این نیست که با دیگران بدرفتاری کند.
وی گفت: یکی از اهداف روزه‌داری همین است که انسان در حالت گرسنگی و تشنگی، نوع رفتارش چگونه باشد؛ در حالت عادی که انسان طبیعتاً رفتار عادی و خوبی نسبت به دیگران دارد و همچنین در ادامه روایت آمده است که انسان روزه‌دار یک وقاری دارد، به این معنا که اگر متأسفانه گناهی را در غیر روزه‌داری مرتکب می‌شده است باید تلاش کند در حالت روزه‌داری قطعاً آن گناه را مرتکب نشود و این همان ادب و وقار روزه است.
عضو هیئت علمی دانشگاه قم تصریح کرد: از آداب دیگری که راجع به روزه‌داری در روایت آمده است این است که تا می‌توانید در حالت روزه‌داری سکوت کنید، نه به این معنا که هیچ سخنی نگویید چراکه روزه سکوت در اسلام نداریم، بلکه به این معنا که آنچه مازاد است و سخن بی‌مورد و زیاده است را نگویید. لذا، طبق روایت، سخنی بگویی که آن ذکر خدا بوده و جزء حسنات بنده به حساب آید.
وی اظهار کرد: همچنین در روایت آمده است روزی که روزه‌دار هستی با روز غیر از آن باید متفاوت باشد. بنابراین، با رعایت مراتب روزه‌داری می‌توان از احساس تکرار در عبادت که ابتدای بحث گفته شد، جلوگیری کرد.
نوروزی در پایان با اشاره به اینکه انسان باید تمام تلاش خود را بکند تا بتواند مراتب و ارزش اعمال و عبادات خود را بالا ببرد. بنابراین، این‌گونه است نمازی که علی بن ابی‌الب(ع) می‌خواند چنان ارزشی والایی داشت که وصف آن در احادیث گفته شده است، یادآور شد: اما نمازهای ما همچنان در مراتب پایین مانده است؛ در این راستا گاهی توسل و اشک بر اولیای الهی می‌تواند برخی از این کوتاهی‌های انسان را جبران کند.
انتهای پیام
