سبط‌‌‌احمدی: مردم به الگوهای بومی و دینی علاقه دارند/ دو آسیب فقرگرایی و تجمل‌گرایی در سیما

علی‌رضا سبط‌احمدی، تهیه‌کننده سینما و تلویزیون، در گفت‌و‌گو با ایکنا، با اشاره به اینکه سبک زندگی اشرافی ربطی به جامعه ایرانی ندارد، اظهار کرد: در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که طیف‌های مختلفی در آن زندگی می‌کنند، ولیکن اغلب جامعه را طبقه متوسط و قشر ضعیف شکل می‌دهند. برای همین وقتی در فیلم‌ها و سریال‌هایمان مناسبات و رفتارهای طبقه مرفه را نشان می‌دهیم مشخص است که از طبقه میانی و پایین جامعه فاصله گرفته‌ایم، زیرا اکثریتی که از آن حرف زدیم نمی‌تواند با تولیدات همذات‌پنداری و در ادامه با آنها ارتباط برقرار کنند.

سبط‌احمدی با بیان این‌که هرگز هدف نمی‌تواند وسیله را توجیه کند، اظهار کرد: موضوع آخری که می‌خواهم به آن اشاره کنم تبلیغات تلویزیون است که متأسفانه در آن تجمل‌گرایی رویکرد قالب است. من با این نظر موافق نیستم که تنها با نشان دادن وسایل گران‌قیمت قادریم کالا را تبلیغ کنیم، بلکه تجربه نشان داده بیشتر مردم خواهان آن نوع زندگی هستند که در آن الگوهای بومی و دینی وجود دارد، اما نمی‌دانم روی این حوزه چرا وسواس و دقت‌نظر ویژه صورت نمی‌گیرد.

وی افزود: گاهی مواقع پرداختن به طبقه‌ای خاص با نیت نقد انجام می‌شود، اما وقتی این موضوع مدنظر نیست و تنها تصویرگری از زندگی لاکچری منظور است راه را به خطا پیموده‌ایم. اتفاقی‌که به ‌صورت ویژه در شبکه نمایش خانگی رخ می‌دهد و تلویزیون نیز اخیراً به آن مبتلا شده است. آسیب این امر بسیار بزرگ است، ولی عده‌ای چشم خود را بر آن بسته‌اند. وقتی جوان در آثار نمایشی می‌بینید که قیمت ماشین فردی از کل ثروت او بیشتر است، وی را به‌سوی عصیان متمایل می‌کنیم.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «سنگ اول» در پاسخ به این سؤال که چرا در شبکه نمایش خانگی و سینماها تا این حد اشرافی‌گری رایج شده است، گفت: مهمترین دلیل، مال‌اندوزی است زیرا سازنده و سرمایه‌گذار فکر می‌کند به‌ واسطه شیک کردن تصویر، قادر است تماشاگر بیشتری را با خود همراه کند. چون در تلویزیون بودجه دولتی است و نهادهای نظارتی بیشتر روی کارها تمرکز دارند این معضل کم‌رنگ‌تر است. نکته دیگر به بحث اسپانسرها بر‌می‌گردد. در بسیاری از آثار نمایشی مارک‌ها و ماشین‌هایی تبلیغ می‌شود که از سوی اسپانسر وارد فیلم یا سریال شده تا با تبلیغ آن، خواسته‌های مادی بیشتری حاصل شود.

زنگ خطری برای مدیران

این سینماگر تصریح کرد: من مشکلی با نشان دادن کالاهای لوکس و زیبا ندارم، اما وقتی اکثریت جامعه قادر نیست به چنین امکاناتی دست یابد، چرا باید چنین زندگی‌هایی را نشان دهیم؟ البته اگر اکثریت جامعه را قشر مرفه شامل می‌شد نشان دادن این سبک زندگی نه‌تنها عیب نبود، بلکه مزیت هم محسوب می‌شود، زیرا به نیازهای واقعی پرداخته شده بود. از طرفی نمایش اشرافی‌گری، ذهن مدیران را از مشکلات مردم دور می‌کند، چون مسئولی که دائماً چنین آثاری را مشاهده می‌کند این تصور برایش پیش می‌آید که کلیت جامعه اینگونه زندگی می‌کند، برای همین بسیاری از دغدغه‌های واقعی نادیده گرفته خواهد شد.

وی درباره ساده‌زیستی واقعی توضیح داد: ساده‌زیستی به معنای چشم بستن روی امکانات واقعی زندگی نیست، اما آنچه امروز در شبکه نمایش خانگی و سینما می‌بینیم مناسبات واقعی کشور نیست. ای کاش این تولیدات می‌توانست زنگ خطری برای مدیران باشد تا به‌واسطه آنها قادر باشند در تقسیم سرمایه بهتر عمل کنند، ولی نه‌تنها این خواسته مهیا نشده، بلکه به بی‌تفاوتی آنها افزوده‌ایم.

بیشتر بخوانید:

• شاه‌حسینی: سیما در تشییع شهدا هم تبلیغ اشرافی‌گری می‌کند

• رویین‌تن: شعار سیما در سبک زندگی با عملش تناقض دارد

• زارعی: برخی تولیدات شبکه خانگی مسموم‌کننده‌اند

تهیه‌کننده سریال «همسایه‌ها» با بیان این‌که نقد تجملگرایی به معنایی نادیده گرفتن قشر مرفه جامعه نیست، تصریح کرد: ممکن است بگویند ثروتمندان هم بخشی از جامعه را تشکیل می‌دهند و آنها نیز حق دارند دغدغه‌هایشان در آثار نمایشی دیده شود. این گفته درست است، اما در شرایط اقتصادی فعلی که بسیاری برای هزینه‌های ابتدایی زندگی هم با مشکل رو‌به‌رو هستند، ثروتمند واقعی فردی است که اگر حداقل قدمی برای دوای درد همشهریان خود برنمی‌دارد با نحوه زندگیش ناراحتی آنها را سبب نشود. بگذارید مثالی بزنم. می‌‌‌توان با یک ماشین مدل بالای داخلی هم زندگی را به‌راحتی گذراند، اما وقتی با ماشین چندمیلیاردی خارجی تردد می‌کنید دیگر هدفتان زندگی راحت نیست، بلکه می‌خواهید فخرفروشی کنید.

نتوانسته‌ایم در ترویج فرهنگ انقلاب موفق باشیم

وی متذکر شد: حضرت علی(ع) فرموده‌اند، ثروتی انباشته نمی‌شود، مگر این‌که حقی پایمال شود. ای‌کاش ثروتمندان با تکیه بر تلاش خود غنی ‌شده بودند، اما وقتی خبرهایی از اختلاس‌های میلیاردی می‌شنویم که عده‌ای تنها به‌ واسطه مناسباتی که دارند به پول‌های عجیب‌وغریب دست می‌یابند، افسوس بیشتر می‌شود. دلیل این تأسف این است که نتوانسته‌ایم در ترویج فرهنگ انقلاب موفق باشیم. ما انقلاب کرده‌ایم تا از زندگی طاغوتی فاصله بگیریم، ولی آنچه امروز ایده‌‌آل بسیاری شده، دقیقان همان فرهنگ طاغوت است.

تهیه‌کننده سریال «ایلدا» متذکر شد: همان اندازه که به سبک زندگی اشرافی نقد دارم به اشاعه فقر هم انتقاد می‌کنم، چون جامعه‌ای که در آن فقر امری مطلوب است به پیشرفت نخواهد رسید. بنابراین، ساده‌زیستی بهترین روشی است که می‌تواند ما را به سمت ایده‌آل هدایت کند.