رشد فکری، اخلاقی و اجتماعی در سایه ظهور منجی محقق می‌شود
حجت‌الاسلام رحیم کارگر بیان کرد: بشر با کمک تحقق سه هدف که عبارت از رشد فکری، اخلاقی و اجتماعی است، می‌تواند به هدف و نهایت غایی خودش برسد. رشد فکری یعنی عقلانیت، رشد اخلاقی به معنای معنویت و رشد اجتماعی نیز به معنی تحقق عدالت است و این سه در عصر ظهور منجی محقق می‌شوند.
به گزارش ایکنا؛ اولین نشست بین‌المللی «منجی‌گرایی و آینده‌پژوهی جهان از منظر ادیان»، امروز پنج‌شنبه، ۱۵ آبان‌ماه با سخنرانی جمعی از صاحب‌نظران به صورت وبیناری برگزار شد. در ادامه متن صحبت‌های حجت‌الاسلام رحیم کارگر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی را می‌خوانید که با موضوع «منجی‌گرایی و چشم‌انداز معنویت در جهان آینده» ایراد شده است؛
وقتی بحث آینده‌پژوهی مطرح می‌شود، این بحث، صرفاً از سنخ بحث‌های نظری و اشتراک‌نظرها در مورد منجی نیست، چون در این زمینه بحث‌های صورت گرفته است و ما امروز نیازمند اشتراک عملیم و باید از وحدتِ فکری به وحدت کاربردی برسیم. ما باید بدانیم که چطور می‌توانیم به کمک منجی‌گرایی، آینده مطلوبمان را شکل دهیم و این دانش به ما کمک می‌کند که آینده را بشناسیم و آن را مدیریت کنیم. باید توجه داشت که آینده‌پژوهی مدرن نمی‌تواند درک درستی از آینده واقعی داشته باشد چون مبتنی بر یکسری حدس‌هاست، اما آینده‌پژوهی اسلامی چون مبتنی بر واقعیت‌های دینی و الهام‌های وحیانی است، می‌تواند از یک آینده قطعی و درست صحبت کند و خود را با تمام وجود آماده مواجهه و درک آینده موعود کند.
تصویرپردازی بُعد مهم آینده‌پژوهی است
یکی از ابعاد مهم آینده‌پژوهی، رویکرد تصویرپردازی و هنجاری به آینده است که ببینیم چطور می‌توانیم باید و نبایدهای خود را در مورد آینده محقق کنیم. آینده مطلوب در آینده‌پژوهی مدرن برخاسته از نیازهای مادی و محدود و در زمان محدود است، اما آینده‌پژوهی دینی برخاسته از توجه به همه نیازها در دنیا و آخرت است. آینده‌پژوهی سکولار یا مدرن ما را با بخشی از دنیا مرتبط می‌کند، اما آینده‌پژوهی دینی همه ابعاد مختلف زندگی از دنیا تا آخرت را تحت پوشش قرار می‌دهد. لذا یکی از رویکردهای مهم، تصویرپردازی است که به ترسیم و تصویر آینده مطلوب می‌پردازد.
چشم‌انداز، ترکیب درک مشترک از موفقیت‌های آتی و تمایل برای رسیدن به آن‌هاست. چشم‌انداز یک قدرت عجیبی در مورد تحقق آرزوها و خواسته‌ها دارد و صرفاً رویایی نیست. البته که چشم‌انداز در آینده‌پژوهی مدرن، برخاسته از خیال‌پردازی و محدود در امور سازمانی است، اما در آینده‌پژوهی دینی، این چشم‌انداز برخاسته از الهام و وحی بوده و سرشار از امید، شور و حرکت است و مبتنی بر ارزش‌ها خواهد بود. لذا وقتی از چشم‌انداز صحبت می‌کنیم، از آینده‌ای تحقق‌پذیر، جذاب و الهام‌بخش سخن می‌گوییم که برای یک ملت و کل جامعه جهانی اینطور خواهد بود. منجی‌گرایی، چشم‌انداز جامعه جهانی است. لذا اگر می‌توانستیم شعار خوبی تحت عنوان «آینده زیبا در پرتو نجات‌بخش همه ادیان» داشته باشیم و این عنوان را مطرح می‌کردیم، مناسب بود.
آینده جهان با رشد فکری، اخلاقی و اجتماعی همراه است
بحث دیگر در مورد چشم‌انداز معنویت از دیدگاه ادیان است. سؤال این است که آیا عدالت مهم است یا معنویت و یا عقلانیت؟ کدام‌یک در عصر ظهور مفید و محور اساسی در زمان ظهور است؟ در بحث‌های علمی گفته‌ایم که بشر با کمک تحقق سه هدف که عبارت از رشد فکری، رشد اخلاقی و رشد اجتماعی است، می‌تواند به آن هدف و نهایت غایی خودش برسد. رشد فکری یعنی عقلانیت، رشد اخلاقی به معنای معنویت و رشد اجتماعی نیز عبارت از تحقق عدالت است و این سه به‌طور کامل در عصر ظهور منجی محقق می‌شوند. همه ادیان به خصوص ادیان دینی، اشتراک‌نظر دارند که آینده جهان مملو از سه رشد خواهد بود؛ رشد فکری، اخلاقی و اجتماعی. اما به نظر من، معنویت از همه مهم‌تر است، چون جامعه قبل از ظهور منجی که در ادیان تصویر شده و هشدارهای زیادی در این زمینه برای پیروان ادیان مطرح شده عبارت از جامعه آلوده، سیاه، خطرناک، فاسد و بی‌دین است که اکثریت آن در مسیر نادرستی هستند، مگر منجی‌باوران.
نجات‌بخشی، تنها تکیه‌گاه در دوره نجات از این دوره سیاسی است. چشم‌انداز ادیان در اینجا نمود پیدا می‌کند. باید این افق روشن معنوی را تبیین کرد. در رویکردهای مختلف که به منجی‌گرایی توجه شده، سه رویکرد نجات‌بخشی اجتماعی، نجات‌بخشی معنوی و نجات‌بخشی توأمان اجتماعی و معنوی مطرح شده است. در اولی، منجی اجتماع را نجات می‌دهد، اما در نجات‌بخشی معنوی، تک‌تک افراد را نجات می‌دهد و به نظر ما رویکرد سوم درست است که نجات‌بخش اجتماع، اخلاق و معنویت افراد است. عصر ظهور، عصر حکومت معنویت است و لذا دنیا شاهد طهارت خواهد بود زیرا انسان‌ها زیبایی اخلاقی را می‌یابند.
در متون دین زرتشت، مسیح، یهود و اسلام، پس از ظهور اینطور توصیف شده است؛ همه مردم دین‌مدار می‌شوند و دوست و نیک‌خواه یکدیگرند. جهان پیرو خیر و نیکی می‌شود. دروغ و دیوان پلید به جایی می‌روند که از آن آمده‌اند. آنان، یعنی منجی و یارانش نیک‌نفسانی هستند که سعادت مادی و معنوی را برای جهان به ارمغان می‌آورند. در تمامی کوه مقدس، ضرر و فسادی نیست، چون جهان از معرفت خدا پر می‌شود. خداوند در آخرالزمان جهان را متحول می‌کند و صالحان از ظالمان جدا می‌شوند و منجی، دنیا را طوری اصلاح می‌کند که همگی خدا را پرستش می‌کنند.
منجی برای اصلاح جامعه بشری و تشکیل حکومت می‌آید. او وقتی بیاید مردم دنیا را به جمیع راستی‌ها هدایت می‌کند. او جهان را از معرفت خدا پر می‌کند و مردم، خداشناس می‌شوند. بعد از ظهور، صالحان و صدیقان وارث زمین می‌شوند و جهان به آنان تعلق می‌گیرد. حکومت کامل ارزش‌های انسانی مستقر می‌شود. رخت بربستن بدی‌ها و جایگزین شدن خیر در این دوران است. منجی عقل مردم را جمع و اخلاق را به کمال می‌رساند.
در روایتی فرمودند پس از ظهور انسان‌ها به کمال اخلاقی خود می‌رسند. همه خیرها در آن زمان است و وقتی منجی قیام کند، زشتی را از بین می‌برد و جای پایی روی زمین نیست، جز اینکه می‌آید و آیینی که از سوی خدا واجب شده اقامه می‌کند. خواهش‌های نفسانی را به هدایت بازگرداند. بعد از حاکمیت فساد و آلودگی‌هایی که دامن عده کثیری را خواهد گرفت، نجات‌بخشی منجی موعود همراه با صالحان رخ می‌دهد و انسان‌ها را به جامعه و مدینه فاضله الهی سوق خواهد داد.
وظیفه ما در عصر غیبت چیست؟
وظیفه ما این است که این بحث‌ها را در دنیا رواج دهیم که در این‌صورت نتیجه آن تشکیل شبکه جهانی صالحان منجی‌باور خواهد بود که همه به سوی آینده زیبا در ذیل اعتقاد به منجی حرکت کنیم که موجب می‌شود اکثر برنامه‌ریزی‌ها و فعالیت‌ها در راستای چشم‌انداز الهی و معنوی قرار گیرد.
متأسفانه این بحث‌ها عمدتاً به صورت نظری مطرح شده و صرفاً در نوشتار، کتب و گفتارها آمده است، اما اکنون باید وارد مرحله عمل شویم، نه‌فقط ما به عنوان منجی‌باوران بلکه منجی‌باوران همه عالم باید دست به کار شوند. منجی به هر اسمی که باشد، در نتیجه و غایت و هدف یک‌چیز را محقق می‌کند و آن هم جامعه معنویِ عادلانه خردورز است و همه باید برای این مسئله تلاش کنیم. اگر تلاش نکنیم، مانند افرادی می‌شویم که هزاران سال قبل از ما محروم از برکات منجی بودند و ما نیز محروم خواهیم بود، اما اگر در آن مسیر باشیم، رستگار خواهیم شد و اگر نتوانستیم آن عصر را محقق کنیم، حداقل به وظیفه و مأموریت خود عمل کرده‌ایم و همه اینها برای این است که منجی‌باوری، قرار گرفتن در مسیر درست الهی و اخلاقی است.
انتهای پیام
