دانشنامه فقهی به قدر کفایت نداریم/ اهتمام حوزه فقه‌های جدید
استاد سطح عالی حوزه علمیه گفت: با وجود پیشرفت‌های خوب در فقه، یکی از مشکلاتی امروز حوزه این است که در همه عرصه‌های فقهی، دانشنامه نداریم.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی دری، استاد سطح عالی حوزه علمیه، امروز، 19 بهمن‌ماه، در نشست «مشق اجتهاد» در مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه(خواهران) گفت: یکی از مشکلاتی که امروز در حوزه وجود دارد این است که در همه عرصه‌های فقهی دانشنامه نداریم. البته در برخی زمینه‌ها دانشنامه‌های خوبی هم تولید شده، ولی جامعیت لازم در این عرصه وجود ندارد.
وی با تصریح بر اینکه اصطلاح‌نامه استاندارد مقدمه تألیف دانشنامه مناسب است، افزود: البته از فعالیت‌های خوب دفتر تبلیغات، تولید اصطلاح‌نامه علوم اسلامی است که اصطلاحات را استانداردسازی می‌کند.
دری با بیان اینکه از مشکلات دیگر این است که برخی مراکز که با اصطلاح‌نامه آشنا نیستند دست به تألیف دانشنامه می‌زنند و در طول زمان با مشکلاتی مواجه خواهند شد افزود: مثلاً انواع خبرها و روایات را در متون اسلامی مانند اخبار آحاد، متواتر و ... داریم که این اصطلاح‌نامه، ارتباط میان این اصطلاحات را بیان کرده و استانداردسازی می‌کند؛ استانداردسازی اصطلاح پازلی ایجاد می‌کند که همه اصطلاح‌نامه با هم یک منظومه را درست می‌کنند.
دری با بیان اینکه گام بعدی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، نوشتن دانشنامه براساس این اصطلاح‌نامه‌ها است با اشاره به برخی دروس فقهی در حوزه که ناظر به مسائل روز است، تصریح کرد: یکی از کارهایی که در این عرصه انجام شده، برپایی دروسی مانند فقه فرهنگ، فقه تربیت، فقه معماری و فقه فضای مجازی و ... است و البته دانشنامه‌هایی نیز در برخی از این زمینه‌های فقهی سراغ داریم.
استاد سطح عالی حوزه اظهار کرد: سه جلد کتاب به قلم آیت‌الله اعرافی در حوزه «فقه تربیت» نوشته شده است. همچنین یکی از پژوهشگران پژوهشکده اخلاق و معنویت دفتر تبلیغات هم آثاری در این زمینه نوشته‌اند؛ همچنین درس فقه فرهنگ از سوی آیت‌الله اراکی در حوزه وجود دارد و استقبال خوبی هم از سوی طلاب می‌شود.
دری با بیان اینکه مجموعه این فعالیت‌ها نشانه اهتمام حوزه به عرصه‌های جدید است، گفت: فقه مدیریت شهری همچنین قواعد فقه شهری و فقه العمران هم از موضوعاتی است که در سالیان اخیر مورد توجه جدی بوده است و از جمله اینکه هفت جلد کتاب در باب فقه شهری تألیف کرده‌ایم.
استاد سطح عالی حوزه علمیه اضافه کرد: آثار متعدد در مورد فقه پزشکی، همچنین پرداختن به مسایل موضوع‌شناسی و توسعه و تعمیق موضوعات مستحدث از جمله در عرصه پزشکی همچنین فقه امنیت، حقوق کفار، فقه مقارن و ... نشانگر رویکرد جدی حوزه به مسایل جدید و امید به تحول در حوزه علمیه در عرصه فقهی است.
دری با اشاره به راه‌های حل مسئله فقهی با بیان اینکه تجمیع ادله، بررسی سندی، مدلول انفرادی و مدلول جمعی از جمله این راه‌هاست، بیان کرد: کسانی که به درجه اجتهاد نرسیده‌اند و می‌خواهند دست به نوشتن بزنند یا باید مبنای یکی از فقها را مدنظر قرار دهند یا اینکه به نظریه مشهور در حل مسئله فقهی رجوع کنند که بهترین راه همان استناد به نظریه مشهور است، زیرا سبب خواهد شد ضمن بالارفتن اتقان مطلب، انتقادی به نوشته وارد نشود.
این استاد حوزه با بیان اینکه البته در بسیاری از موارد نظریه مشهور وجود ندارد، لذا باید براساس نظریات یک فقیه مشهور عمل و در نوشته، این مبنا برای خواننده تذکر داده شود، تصریح کرد: گاهی ممکن است براساس نظریه فقیه غیرمشهور عمل کنیم که این کار عمدتاً در کنگره‌ها انجام می‌شود.
انتهای پیام
