تولیدات علمی حوزه کمتر به راه برون‌رفت از مشکلات پرداخته است

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد واعظی، روز پنجشنبه، 29 آذرماه در مراسم اختتامیه چهارمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی که در مرکز همایش‌های غدیر برگزار شد با بیان این که بخش‌های مختلف دفتر تبلیغات اسلامی از جمله دانشگاه و شعب فعالیت‌های پژوهشی دارند، گفت: این نمایشگاه که تمام بخش‌های پژوهشی دفتر در آن آثار خود را به نمایش گذاشته‌اند مسیر رشد پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی را نشان می‌دهد.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی با بیان این که ما هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در عرصه پژوهش رشد محسوسی داشته‌ایم و مسیر خوبی را پی می‌گیریم، افزود: داوری‌هایی که راجع به پژوهش‌های حوزوی صورت می‌گیرد از یک منطق مشترک برخوردار نیست و از روی جهاتی که در نظر خودشان اولویت و معیار است داوری می‌کنند.
وی تصریح کرد: برای برخی احیای تراث علمی و چاپ منقّح و صحیح آثار علمی بزرگان جهان تشیع به عنوان برجسته‌ترین کارهای دفتر تلقی می‌شود و از ما تقدیر می‌کنند و برخی معتقدند که احیای تراث اصلا کار پژوهشی نیست و ما را در این زمینه نقد می‌کنند.
واعظی ادامه داد: برای برخی پرداختن به نیازهای نظام و یافتن راه حل برای مشکلات نظام و جامعه اسلامی معیار و شاخص است و از این منظر نگاه می‌کنند و هر گونه تلاش پژوهشی حوزوی غیر از این مسیر را کج روی و بیراهه تلقی می‌کنند و برخی دیگر به پژوهش‌هایی با رویکرد جهانی و مقابله با فلسفه غرب اولویت می دهند؛ بنابراین ملاک‌های موفقیت در پژوهش متفاوت است.
وی با بیان این که برای داوری منصفانه راجع به پژوهش‌های حوزوی در یک مرکز خاص باید اهداف و غایات تشکیل آن مرکز را بررسی کنیم، اظهار کرد: پژوهش در دفتر تبلیغات اسلامی هفت هدف و رسالت خاص را دنبال می‌کند که به صورت عینی در فعالیت‌های این دفتر شکل گرفته است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی با اشاره به اهداف پژوهشی در دفتر تبلیغات اسلامی تأکید کرد: توانمندسازی علوم اسلامی، پرداختن به مسائل مستحدثه فقهی، پرداختن به مسائل فقهی نو و رویکردهای نوگرایانه در جهان اسلام و غرب، مبارزه فکری با فرق انحرافی و مرزبانی اعتقادی از مکتب تشیع، پرداختن به نیازهای نظام اسلامی، تقویت و تثبیت نگاه تمدنی به دین و تولید دانش انسانی اسلامی اهداف پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی است.
وی با بیان این که رسالت‌های پژوهش در حوزه علمیه ابعاد گوناگونی دارد، افزود: کسی که مشرف به رسالت‌های امروز حوزه باشد هیچ کدام از فعالیت‌ها را سبک نمی‌شمارد و تحقیرآمیز نگاه نمی کند.
وی با بیان این که ضعف در سه محور پرداختن به نیازهای نظام اسلامی، تقویت و تثبیت نگاه تمدنی به دین و تولید دانش انسانی اسلامی مخصوص به حوزه‌های علمیه نیست، ادامه داد: تمام مراکز علمی کشور از جمله دانشگاه‌ها این ضعف را دارند.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی ضعف در زمینه حل نیازهای کشور را معلول دو امر دانست و گفت: اول این که حل مسائل کشور نیاز به موضوع‌شناسی، وضعیت‌شناسی، درک واقعی از توانمندی‌ها، امکانات و مقدورات کشور دارد و نوع کسانی که آکادمیک هستند معمولا دستی بر آتش ندارند و آشنای با ظرفیت‌ها و امکانات کشور نیستند و راه حل‌هایشان ذهنی‌گرایانه است.
وی افزود: مشکل دوم این است که اساساً در کشور ما پیوند طبیعی بین پژوهش با تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری بر قرار نشده و ریل‌گذاری طبیعی نشده است؛ ممکن است یک پژوهشگر بتواند با مراودات شخصی مطلب خود را به دست برخی تصمیم‌سازان برساند ولی این ریل گذاری طبیعی نیست.
واعظی یادآوری کرد: آنگونه که در کشورهای پشرفته بین دانش، صنعت، تجارت و خلق ثروت پیوند ایجاد شده در کشور ما  این پیوند برقرار نشده است.
وی تصریح کرد: در زمینه تولید علوم انسانی اسلامی هم یک قضاوت عجولانه و ناپخته انجام می‌گیرد که می‌گویند حوزه‌های علمیه هیچ تولیدی در زمینه علوم انسانی اسلامی انجام نداده‌اند در حالی که قضاوت درست این است که علوم انسانی اسلامی زمینه‌های متنوعی دارد و حوزه‌های علمیه بیشتر حجم تولید خود را متوجه مبانی، مباحث هنجاری و مباحث غایت‌شناسانه کرده و کمتر به بحث‌های کار بردی و نیمه بنیادی و توسعه‌ای پرداخته است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اظهار کرد: تولیدات ما در علوم انسانی اسلامی کمتر از جنس حل مسئله، ارائه طریق و ارائه نقشه راه برای برون رفت از وضع موجود به وضع مطلوب است.
واعظی افزود: ما الان ضعف‌های نظام بانکی را ذکر می‌کنیم و مناسبات مالی کشور را محکوم و نقد می‌کنیم ولی پژوهش نیمه بنیادی و توسعه ای انجام نمی‌دهیم و برای نهاد بانک که منتاژ بانکداری غربی است بدیل ارائه نمی‌دهیم. بنابراین اگر بگوییم علوم انسانی اسلامی اصلا در حوزه‌ها تولید نمی‌شود غلط است ولی تولیداتی که بتواند حل مسئله کند و نهادسازی‌های جدیدی را به دنبال بیاورد کم است و کار دشواری است.
انتهای پیام