ظهور انحراف در جریان اصلی سلامت معنوی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در نخستین هم اندیشی سلامت معنوی که صبح امروز، 2 خردادماه در محل فرهنگستان علوم پزشکی برگزار شد، شرکت کنندگان به مبانی معرفت شناختی ابعاد سلامت معنوی پرداختند.

سید حمید خویی، عضو گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی با تعریف مفهوم سلامت اظهار کرد: سلامت تنها فقدان بیماری یا نقص تندرستی نیست بلکه مشکل روانی، اجتماعی، اقتصادی و سلامت جسمانی را با هم مد نظر دارد، لذا سلامت عبارت از تأمین رفاه کامل جسمی و روانی و اجتماعی انسان است.

وی افزود: سلامت در واقع شاخص یا ارزش و نعمتی است که وجود یا عدم وجود آن بطور مستقیم یا غیر مستقیم همه ابعاد وجودی انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

رابطه‌ها و ابعاد اصلی سلامت معنوی
خویی ادامه داد: تاثیر و تاثر عنصر سلامت با چهار رابطه اصلی؛ رابطه با خویشتن، رابطه با خداوند، رابطه با مردم، رابطه با دنیا که مجموعا زندگی دنیوی و اخروی انسان را تشکیل می‌دهند نقش می‌پذیرد.

وی همچنین به برشماری شاخصه‌های مهم سلامت معنوی پرداخت و اظهار کرد: سلامت فکری، سلامت عاطفی، سلامت گفتاری، سلامت رفتاری، سلامت عقلی و سلامت دینی مهمترین ابعاد سلامت معنوی هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران بیان کرد: سلامت فرد، سلامت خانواده، سلامت جامعه و سلامت جهان مهمترین سطوح سلامت معنوی هستند.

سلامت رفتاری انسان مرهون سلامت فکر است
وی در ادامه به نقش دین در سلامت پرداخت و عنوان کرد: فعل سالم، محصول طبیعی فکر سالم و عواطف سالم است. به بیان دیگر سلامت رفتاری انسان مرهون سلامت فکری و سلامت عاطفی وی است.

وی خاطر نشان کرد: رویکرد اساسی دین، سالم سازی افکار و عواطف انسان ها با هدف سالم سازی اعمال و افعال آنان است، چون در نهایت عمل ملاک و معیار اصلی سنجش و تقدیر آنان خواهد بود.

گزاره‌های معرفتی مبانی سلامت معنوی
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین مجتبی مصباح یزدی، عضو هیئت علمی موئسسه امام خمینی(ره) به معرفت شناسی پرداخت و عنوان کرد: مبانی سلامت معنوی منظور گذاره‌هایی هستند که در علوم دیگر اثبات می‌شوند و در بخش‌هایی از یک علم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی افزود: مبانی سلامت معنوی در علوم دیگر اثبات می‌شوند و از آن در سلامت معنوی و شاخصه‌های آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مصباح یزدی همچنین چهار نوع گزاره را به عنوان مبانی سلامت معنوی برشمرد و اظهار کرد: گزاره‌های هستی شناختی، الهیات، انسان شناختی، ارزش شناختی و معرفت شناختی به عنوان مبانی سلامت معنوی محسوب می‌شوند.

سلامت هماهنگی اجزا برای یک هدف متعالی است/ معنویت بعد متعالی انسان
وی تصریح کرد: اگر سلامت را به عنوان هماهنگی اجزا که برای یک هدف کار می‌کنند در نظر بگیریم، معنویت نیز با بعد متعالی انسان سر و کار دارد، تعریف انسان و جنبه‌های متعالی او در تعریف سلامت معنوی مؤثر است.

عضو گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی خاطر نشان کرد: انسان مرکب از روح و بدن است و حقیقت انسان روح مجرد اوست، زندگی او در دنیا محدود نیست و لذا امید به خداوند و زندگی ابدی در جوار حضرت باریتعالی به انسان آرامش روانی و قدرت تحمل مصائب و سختی‌ها را تحمل کرده و بر جنبه‌های عمومی سلامت او نیز تأثیر می‌گذارد.

بازگشت به مفهوم سلامت معنوی در جهان
در ادامه این نشست محمد حسین نیکنام، مشاور بین‌الملل وزیر بهداشت نیز به بررسی تاریخ سلامت معنوی در سطح جهان پرداخت و اظهار کرد: متأسفانه حضورت قدرت‌های سیاسی و نگاه سیاسی در بعضی سازمان‌های جهانی باعث شده است کمتر به این مباحث در آنها پرداخته شود.

وی افزود: با توجه به نیاز فراگیری که به امر سلامت معنوی در سطح جهانی به وجود آمده است موجب بازگشت این مفهوم به سطح سازمان بهداشت جهانی و دیگر سازمان‌ها شده است.

ظهور جریان‌های انحرافی معنویت
حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حمیدرضا مظاهری، عضو گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی نیز در این نشست با اشاره به تولید جریان‌هایی از معنویت در سایر ادیان گفت: آن چیزی که امروز در جهان مشاهده می‌شود این است که جریان‌های مختلف و نوظهور معنویت در ادیان مختلف به وجود آمده است که به سرعت رشد پیدا کرده و می تواند انحرافی در جریان اصلی سلامت معنوی به وجود آورد و این تهدیدی عمده برای سلامت معنوی محسوب می‌شود.