«مباهله» دفاعی ماندگار از دین مبین اسلام بود

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا کاظم‌لو، مدیر حوزه علمیه خواهران استان قزوین در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین، ضمن بیان اینکه مباهله دفاعی ماندگار از دین مبین اسلام بود، گفت: مباهله منحصر به زمان پیامبر اکرم(ص) و شخص ایشان نیست بلکه در گذشته مرسوم بود که وقتی دو نفر با هم نزاع کرده و حرف یکدیگر را نمی‌پذیرفتند در مقابل هم قرار گرفته و همدیگر را نفرین می‌کردند.

وی اظهار کرد: مباهله از ریشه ابتهال و به معنای نفرین یکدیگر است در نتیجه طرف باطل، معذب شده و شکست می‌خورد و طرف مقابل که حق با اوست از نفرین باطل، آسیبی متوجه‌اش نخواهد شد.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قزوین در تشریح واقعه مباهله گفت: پیامبر اسلام(ص) تعدادی از مبلغان دین را از مدینه به یمن و اطراف نجران فرستاد، مبلغان طبق مأموریت خود به تبلیغ دین اسلام پرداختند و در این مسیر اذیت و آزارهای بسیاری متوجه آن‌ها شد و در مقابل نجرانی‌ها هم تصمیم گرفتند مبلغان و عالمان خود را برای مباحثه با پیامبر اسلام(ص) به مدینه اعزام کنند.

وی اظهار کرد: بحث نجرانی‌ها با پیامبر راجع به خلقت حضرت عیسی(ع) بود که ادعا داشتند عیسی یا خداست یا پسر خدا و سخن خود را با این استدلال بیان می‌کردند که چون عیسی پدر ندارد پس «الوهیت» دارد، پس به مدینه آمدند با پیامبر(ص) صحبت کردند که در آن زمان حضرت جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و آیه ۶۱ سوره آل عمران را آورد.

کاظم‌لو ادامه داد: پیامبر اسلام خطاب به نجرانیان فرمود اگر بر خلقت عیسی شک می‌کنید خلقت او مثل خلقت حضرت آدم بلکه ضعیف‌تر از آن است چون برای حضرت آدم نه پدری متصور بود و نه مادر و خداوند او را از خاک خلق کرد و دستور داد تا به وجود بیاید.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قزوین گفت: در واقع نجرانیان با یک جهت‌گیری فکری خاصی مسئله حضرت عیسی(ع) را مطرح کردند، چون اگر اصل موضوع آن‌ها برای مباحثه راجع به خلقت بود باید به موضوع آفرینش حضرت آدم می‌پرداختند اما آن‌ها در پی آن بودند که موضوع الوهيتی را که برای حضرت عیسی(ع) قائل هستند پیش بکشند. پیشنهاد مباهله مطرح می‌شود و پیامبر به اذن خدا این پیشنهاد را می‌پذیرد و این آیه شریفه نازل می‌شود «فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ؛ پس هر کس با تو درباره عیسی در مقام مجادله برآید بعد از آنکه به احوال او آگاهی یافتی، بگو: بیایید ما و شما فرزندان و زنان و کسانی را که به منزله خودمان هستند بخوانیم، سپس به مباهله برخیزیم در حق یکدیگر نفرین کنیم تا دروغگویان و کافران را به لعن و عذاب خدا گرفتار کنیم.»

آیه ۶۱ سوره آل عمران منحصر به‌فرد است

کاظم‌لو تصریح کرد: آیه ۶۱ سوره آل عمران بسیار منحصر به‌فرد است. امر شده فرزندان، زنان و جان‌های خود را بیاورید و برای نفرین آستین‌ها را بالا زده دست به آسمان بلند کنید و نفرین کنید در نتیجه لعنت خدا بر کاذبین و دروغگویان خواهد بود. نجرانیان وقتی پیشنهاد مباهله را شنیدند به یکدیگر نگاه کردند، نزد بزرگ خود بازگشتند و پیشنهاد پیامبر اسلام(ص) را برای او مطرح کردند. بزرگ نجرانیان گفت اگر دیدید که پیامبر اسلام با جاه و جلال و جمعیت آمده نگران نشوید و ترسی به دل راه ندهید اما اگر دیدید با تعداد کمی آمده به سرعت مرا باخبر کنید.

استاد حوزه علمیه قزوین گفت: این موضوع بیانگر آن است که همواره عده و جمعیت نشانگر حقانیت نیست. محل قرار در صحرای خارج از شهر مدینه بود اما امروزه با پیشرفت شهر به داخل شهر کشیده شده و مسجد مباهله همواره برای اهل تسنن مورد احترام است.

وی ادامه داد: در ادامه ماجرا بزرگ نجرانیان روی یک بلندی ایستاد و واقعه مباهله را از دور تماشا کرد. پیامبر به همراه دو کودک یعنی امام حسن و امام حسین(ع) آمد اما از آن‌ها نخواست که دعا کنند. تنها به حسنین فرمود که وقتی من دعا کردم شما دستان خود را به سوی آسمان بالا ببرید. عبارت «أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ» در این آیه بیانگر آن است که نوه‌های دختری هم فرزندان ما محسوب می‌شوند برخلاف آنچه که جاهلیت رواج داده بود و تنها نوه‌های پسر را فرزندان خود می‌دانستند.

کاظم‌لو اظهار کرد: پیامبر(ص) فرموده بود که زنان خود را با خود به همراه بیاورید اما او تنها یک خانم جوان به نام حضرت زهرا(س) را با خود همراه کرده بود. اما واژه‌های «وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ» در این آیه جایگاه با عظمت امیرالمومنین حضرت علی(ع) را به ما نشان می‌دهد.

وی بیان کرد: این آیه بر این موضوع دلالت می‌کند که حضرت علی(ع) به منزله جان پیامبر است. بزرگ نجرانی‌ها دید که اگر این پنج نفر نفرین کنند مسیحیتی در زمین باقی نخواهد ماند، لذا ترجیح داد مباهله به مصالحه تبدیل شود و برای آن نجرانی‌ها به مسلمانان جزیه و مالیات پرداخت کردند.

حقیقت بهترین معیار برای ایستادگی است

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قزوین با بیان اینکه حق و حقیقت بهترین معیار برای ایستادگی است، تصریح کرد: در ماجرای مباهله چون حق با پیامبر اسلام بود با ایستادگی تمام، خاندان خود را به همراه آورد همانطور که در آستانه محرم هستیم و در چند روز آینده امام حسین(ع) به جهت آنکه راه خود را مبتنی بر حق می‌داند با خانواده راهی صحرای کربلا خواهد شد. انسان راستین آماده است تمام دارایی خود را برای تحقق حق فدا کند.

وی در پایان گفت: اگر اهل حق استقامت داشته باشند خود به خود باطل نابود خواهد شد. اگر باطل پیشرفتی دارد به سبب عقب‌نشینی و سستی اهل حق است و مقاومت اهل حق، دشمن را شکست خواهد داد.