زهره نجفی، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان در گفتوگو با ایکنا از اصفهان با بیان اینکه آموزهها و مفاهیم گوناگون دین اسلام در ادبیات فارسی بسیار به چشم میخورد، اظهار کرد: ماه رمضان و مفاهیم مرتبط با آن همچون روزهداری، شبهای قدر و نزول قرآن نیز در اشعار شاعران فارسیزبان بازتاب داشته است.
وی افزود: تشویق انسانها به روزهداری و پرهیز از گناه در ماه مبارک رمضان، یکی از موضوعاتی است که شاعران بسیار به آن توصیه کردهاند. همچنین توجه به این موضوع که روزهداری نباید صرفا پرهیز از خوردن و آشامیدن باشد، بلکه کمک به نیازمندان نیز در این ماه باید مورد توجه قرار گیرد، در شعر شاعران بزرگ فارسیزبان آمده است.
عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان گفت: شهادت حضرت علی(ع) و ولادت امام حسن مجتبی(ع) تا قبل از دوره صفویه، کمتر در اشعار شاعران بازتاب داشت، اما از قرن ۱۰ به بعد، در دوره صفویه و پس از آن، شاعران به رویدادهای زندگی ائمه(ع) توجه زیادی نشان دادند و اشعاری در وصف ولادت و شهادت آنها سرودند.
وی ادامه داد: قبل از دوره صفویه، درباره تاریخ ولادت و شهادت ائمه(ع) روایتهای گوناگونی وجود داشت، اما در این دوره بر این موضوع تأکید شد که از بین روایتهای مختلف، یک روایت معتبر در نظر گرفته شود تا روز ولادت و شهادت ائمه(ع) در تقویم مشخص باشد. ولادت امام حسن مجتبی(ع) در نیمه ماه مبارک رمضان، در تقویم ثبت شد و شهادت امام علی(ع) که درباره تاریخ آن اختلافی وجود نداشت، در اشعار شاعران، بهویژه شاعران شیعی نمود پیدا کرد. قبل از دوره صفویه، در تعدادی از ابیات شاعرانی همچون سنایی و عطار، به شهادت امام علی(ع) در ماه رمضان اشاره مختصری شده، اما این رویداد به اندازه دوره صفویه در اشعار انعکاس پیدا نکرده است.
نجفی درباره شباهتها و تفاوتهای شعر کلاسیک و معاصر فارسی در پرداختن به ماه رمضان و مفاهیم مرتبط با آن گفت: شاعران معاصر به دو گروه تقسیم میشوند؛ گروهی از شاعران آیینی هستند که بسیار به مفاهیم دینی همچون ماه رمضان، روزهداری، نزول و تلاوت قرآن و بهخصوص شهادت امام علی(ع) و ولادت امام حسن مجتبی(ع) در اشعار خود میپردازند و توجه به این دو واقعه، بیشتر از ماه رمضان و روزهداری در اشعار آنها به چشم میخورد، اما گروه دیگری از شاعران معاصر، کمتر به موضوعات مرتبط با دین میپردازند. در شعر کلاسیک نیز شاعران به مفاهیم دینی، از جمله ماه مبارک رمضان، روزهداری و مفاهیم مرتبط با آن پرداختهاند.
فاطمه کاظمینی
انتهای پیام