روزه از مهمترین برنامههای خودسازی در ادیان آسمانی است و بر امتهای پیشین نیز واجب بوده است. از دستاوردهای آن، پیدایش حالت معنوی و صفای باطن، چشیدن طعم گرسنگی و تشنگی، بیداری حسّ همدردی با محرومان، تقویت اراده و خویشتنداری در برابر خواستههای نفس و یادآوری عطش و گرسنگی قیامت است. نقش روزه در سلامتی و تنظیم سوخت و ساز دستگاههای بدن نیز از نظر علمی ثابت شده است.
«رمضان» در لغت از «رمضاء» به معناى شدت حرارت گرفته شده و به معناى سوزانیدن است چون در این ماه گناهان انسان بخشیده مىشود، به این ماه مبارک، رمضان گفتهاند. پیامبر اکرم(ص) مىفرماید: « إنَّما سُمِّيَ الرَّمَضانُ لأِنَّهُ يُرمِضُ الذُّنُوبَ؛ ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را مىسوزاند.
امام رضا(ع) چهار ویژگی و فضیلت را برای ماه مبارک رمضان بیان کردهاند از جمله اینکه رمضان ماه برکت، رحمت، آمرزش و ماه توبه و انابه به درگاه خداوند است، بنابراین باید در این ماه بسیار استغفار کنیم تا مورد رحمت و مغفرت الهی قرار بگیریم.
روزهداران ماه رمضان سه دسته هستند: دسته اول کسانی که تنها به ظاهر روزه دارند و بهره آنها از روزه تنها گرسنگی و تشنگی است. دسته دوم کسانی که اعضا و جوارح آنها نیز روزه بوده و مراقب هستند با گوش، چشم و دیگر جوارح خود نیز گناه نکنند و دسته سوم کسانی هستند که علاوه بر جوارح، قلب خود را نیز به میهمانی خدا میبرند.
یکی از بهترین اعمال در ماه مبارک رمضان را گرهگشایی از کار مردم میتوان دانست. کسی که در این ماه گرهی از کار مردم باز کند اجر و پاداشی عظیم به او عنایت میشود و در روز قیامت نیز به عنایت خداوند گره از کار او باز خواهد شد.
صدقه دادن، خوش رفتاری با مردم و تلاوت قرآن را میتوان از دیگر اعمالی معرفی کرد که به انجام آن در ماه مبارک رمضان سفارش شده که براساس حدیثی از امام رضا(ع) ثواب قرائت یک آیه از قرآن کریم در این ماه برابر با یک ختم کل قرآن است.
تمام کتب بزرگ آسمانى مانند قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(ع) میفرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیتالمعمور نازل شد، سپس در مدت بیست و سه سال بر پیامبر اکرم(ص) نازل شد و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان، تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد».
امروزه در علم پزشکى و از نظر بهداشت و تندرستى نیز در جاى خود ثابت شده است که روزهدارى تأثیرهاى فراوانى بر آرامش روح و روان و سلامتى جسم و بدن دارد، دفع چربىها، تنظیم فشار، قند خون و ... نمونه آن است.
امام على(ع) به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد: یا رسولالله! چه چیزى شیطان را از ما دور میکند؟ پیامبر(ص) فرمود: روزه چهره او را سیاه مىکند و صدقه پشت او را مىشکند. پیامبر گرامى(ص) درباره ماه رمضان میفرماید: «اى مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روى آورد، ماهى که نزد خدا از همه ماهها برتر و روزهایش بر همه روزها و شبهایش بر همه شبها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهى است که شما در آن به میهمانى خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفتهاید، نفسهاى شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است. بهترین ساعاتى است که خداوند به بندگانش نظر رحمت میکند».
در نهایت ماه دل انگيز رمضان، ميعاد بندگان صالح خداست كه دعوت ضيافت پروردگار را لبيک گفته و سرمست خلسه اين شوق هستند كه توفيق آن را يافتهاند تا بر خوان بیمنتهای كرمش باريافته، از جود بیدريغ رحمتش توشه برگيرند و در بوستان مصفای الهی، خوشهچين خرمن معرفتش باشند.
حجتالاسلام والمسلمین علیرضا حدادیان، دبیر مجمع نخبگان حوزوی و دانشگاهی فارس
انتهای پیام