دومین دوره برنامه ملی «از تبار قلم» در شیراز برگزار شد

به گزارش ایکنا از فارس، به نقل از روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی فارس، دومین دوره از همایش ملی «از تبار قلم» با تجلیل از خدمات بابک طیبی امروز، 21 تیرماه در شیراز برگزار شد. این نشست با حضور روح‌الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس؛ غلامرضا کافی، دبیرمحفل ادبی قند پارسی؛ احمد اکبرپور، عبدالرضا قیصری، کاظم حسینی، حمید روزیطلب و جمعی دیگر از اهالی قلم و دوستداران کتاب در سالن کتابدار کتابخانه عمومی رئیسی اردکانی شیراز همراه بود.

روح الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس در این نشست گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در راستای گرامیداشت نویسندگان و شاعران کشور، برنامه‌های ویژه‌ای را برای گرامیداشت اهالی قلم همچون راویان بالندگی، چهل قلم و از تبار قلم برگزار کرده است. نهاد به حوزه نویسندگان که کارهایشان زینت‌بخش کتابخانه‌های عمومی است، توجه ویژه‌ای دارد.

وی ادامه داد: نویسندگان خوب ایرانی با تولید آثار فاخر، در جهت تقویت منابع کتابخانه‌ها و پاسخگویی به نیازهای کاربران اثرگذار هستند. اگر در گذشته، تعداد کتاب‌های ترجمه شده در کتابخانه‌های عمومی بیشتر بود، خوشبختانه امروز آثار تألیفی فاخر هم از نویسندگان کشور به ویژه در استان فارس و شهر شیراز منتشر شده است که در کتابخانه‌های عمومی موجود است.

منوچهری تأکید کرد: محافل ادبی که به همت نهاد در کتابخانه‌های عمومی کشور ایجاد شده برنامه‌های خوبی را برگزار کرده است. محفل ادبی قند پارسی از جمله محافل فعال پویا و فعال در کشور است که تاکنون برنامه‌های وزینی در حوزه ملی و بین‌المللی برگزار کرده است.

غلامرضا کافی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز و دبیرمحفل ادبی قند پارسی نیز در این نشست گفت: بابک طیبی ابتدا در حوزه شعر فعال بود، اما با اولین کتاب خود «پایی از این دست تماشا» به جامعه نویسندگان فارس معرفی شد. «از پله صدای دف می‌آید»، «چشم‌های خردلی»، «زنده رود در تکریت» و.... از دیگر آثار اوست.

وی اضافه کرد: بابک طیبی حساسیت خاصی بر قلم خود دارد. قدر او شناخته نشده است؛ باید بیشتر و پیشتر از این به شخصیت و آثار او پرداخته شود.

احمد اکبرپور، نویسنده برجسته ادبیات کودک و نوجوان استان فارس نیز در این نشست با اشاره به برگزاری برنامه از تبار قلم گفت: در کتابخانه‌های عمومی اتفاق‌های خوبی برای حرمت کلمه و قلم رقم می‌خورد. کتابخانه‌ها با عمل خود ثابت کرده‌اند که کتاب و نگارنده کتاب‌ها حرمت دارد.

وی با اشاره به آثار بابک طیبی افزود: طیبی در نوشته‌های خود، شکل و سیاق منحصر به فردی را پیش گرفته است. آثار او عمدتاً در حوزه رمان خاطره است و او در این شیوه با چنان حساسیت و دقت عمل ورود کرده که آثار او از دیگر کتاب‌های این سبک متمایز است. این نویسنده برای هر اثر خود یک فرم انتخاب کرده است.

اکبرپور ادامه داد: وقتی برای نوشتن داستان به سراغ زندگی‌نامه شهدا می‌رویم، در گام اول، تعلیق از داستان حذف می‌شود، زیرا زندگی شهدا ناشناخته نیست و اکثریت عمده داستان‌ها را می‌دانند. اما هنر طیبی این است که توانسته در روایت دفاع مقدس تعلیق بیافریند. بسیاری از نویسندگان ما به حوزه خاطره‌نویسی رو آورده‌اند، اما طیبی در این راه تکنیک‌هایی را آورده که کار سخت رمان خاطره از دفاع مقدس را خواندنی و دلپذیر کرده است.

وی با اشاره به اینکه نویسنده نباید در هیچ مرحله‌ای متوقف شود، گفت: اگر هنرمند فکر کند که در راه خود به کمال رسیده است، موجب شکست او خواهد بود. هنرمند و نویسنده همیشه باید به مثابه یک دانشجو، بیاموزد و خود را ارتقا دهد. بابک طیبی نویسنده‌ای است که همیشه خود را در مقام یک دانش‌آموز می‌بیند.

عبدالرضا قیصری، شاعر و طنزپرداز استان فارس در ادامه این نشست با اشاره به بابک طیبی و آثار او گفت: وجه نویسندگی و شخصیت هنری طیبی را با معیار قلم می‌توان سنجید. از بابک طیبی تاکنون چندین کتاب در حوزه‌های مختلف داستان، شعر، نقد و مقدمه بر بعضی آثار معروف منتشر شده است.

معاون حوزه هنری انقلاب اسلامی فارس اضافه کرد: در همه آثار این نویسنده زیبایی، شیوایی، روانی و انتخاب هوشمندانه زاویه دید وجود دارد و این نشان می‌دهد که ما با نویسنده‌ای مواجهیم که می‌تواند دنیای تازه‌ای در پیش چشم مخاطب باز کند.

وی با اشاره به سبک نویسندگی در حوزه دفاع مقدس گفت: حماسه دفاع مقدس از داشته‌های تاریخی ماست. در مواجهه با یک حادثه مستند، اگر بخواهیم در قالب تاریخ شفاهی آن را ثبت کنیم، چارچوب و قواعد آن کاملا مشخص است و نویسنده و مصاحبه‌گر تنها از منظر ویراستاری و امانت‌داری نقش دارد اما اگر داستان‌نویس به سراغ حادثه تاریخی برود با این هدف که داستانی را براساس آن واقعه بنویسد، کار بسیار متفاوت است.

قیصری اضافه کرد: طیبی داستان‌نویس است و در ذات کارش عناصر داستانی برجسته و مشخص است. ورود به مقوله مستندنگاری تاریخی با رویکرد ادبی چالش‌های خاص خود را دارد، زیرا در داستان هم استنادهای تاریخی باید حفظ شود و هم عناصر ادبی.

وی با پرسش درباره اینکه چرا طیبی به سراغ مستند می‌رود؟ گفت: انسان‌هایی که تعهد دارند هنر خود را در این راستا قرار می‌دهند و همچنین از نظر هنر نیز کار فاخرتر و ویژه‌تری ارائه می‌شود.

این طنزپرداز استان فارس در ادامه به بررسی کتاب «از پله صدای دف می‌آید» پرداخت و گفت: این کتاب از فاخرترین آثار بابک طیبی است. این کتاب با وجود اینکه درباره یک شهید است، اما طیبی به گونه‌ای این داستان را می‌نویسد که تعلیق آن، در اوج است و خواننده را با خود همراه می‌کند. نویسنده در این کتاب در کنار شخصیت شهید فقیهی به همه شخصیت‌ها و مصاحبه شونده‌ها به گونه‌ای می‌پردازد که شخصیت تمامی افراد کتاب در یاد می‌ماند. طیبی در این کتاب نه تنها به همه اسناد موجود نوشته شده استناد می‌کند بلکه به نفع داستان خود، اسنادی را خلق می‌کند و گاهی مخاطب خود را دست می‌اندازد. راوی‌ها در فصل‌ها به سرعت تغییر می‌کند. در این کتاب با روایتی مواجهیم که قرار نیست هیچ‌گونه تیپ شخصیتی را نشان دهد.

به گفته قیصری، از آسیب‌های اساسی حوزه داستان‌نویسی با موضوع شهدا، نداشتن تعلیق و ارائه تصویری واقعی از شخصیت شهید و اطرافیان اوست؛ اما این آسیب‌ها در آثار بابک طیبی نیست و هیچ‌کس از نگاه واقع‌بینانه و جزئی‌نگرانه نویسنده دور نمانده است.

قیصری ادامه داد: در حوزه دفاع مقدس ضروری است که در گام اول وقایع ثبت تاریخی شود و سپس به کمک هنر وقایع را  بازآفرینی دهیم تا کارهای هنری شکل گیرد. این موضوع در کشور ما تاکنون چندان رعایت نشده است هرچند در حفظ تاریخ و مستندسازی در حال انجام است.

بابک طیبی، نویسنده شیرازی نیز در این نشست گفت: یکی از مظلوم‌ترین گونه‌های ادبی در کشور ما ادبیات انقلاب و جنگ است چون درست نوشته نشده است. من به لحاظ نوع زندگیم در دوران کودکی و نوجوانی با حوادث انقلاب و جنگ در کودکی و نوجوانی محشور بودم و برایم مهم بود که از بود و نبود این رویداد پرده‌برداری کنم.

وی اضافه کرد: گونه مستندنگاری تاریخی برای ما درست تعریف نشده است. رقبای ما در این گونه خوب نبوده‌اند. کارهای با کیفیت کم و نهادهای موازی باعث شده به این سبک توجه لازم نشود.

به گفته طیبی، گونه مستندنگاری داستانی در ایران غریبه است. در فیلم و سینما هم همین موضوع وجود دارد اما در ادبیات در این سبک هم به لحاظ هنری و هم موضوعی با سوءتفاهم مواجهیم زیرا تکلیفمان با واقعیت مشخص نیست. دفاع مقدس به قدری حوادث منحصر به فرد دارد که دیگر به تخیل نیازی نیست، باید آدم ها و حوادث جنگ را ببینیم و درباره آن بنویسیم اما شرط آن است که درست روایت کنیم.

خالق کتاب «از پله صدای دف می آید» گفت: من در نوشتن کتاب همه تلاشم این است که به دو راز جانبداری معمول و مرسوم بنویسیم و اجازه دادم خواننده خود برداشت کند. هنوز حرف ادبیات ایران باید ادبیات جنگ باشد.