جای خالی حقوق همسر جانباز در قوانین حمایت از ایثارگران
همسران جانبازان خط مقدم زندگی پرچالش آنها را مدیریت و ساماندهی می‌کنند، ولی قانون آنها را به‌عنوان یک شخصیت حقیقی مستقل در نظر نمی‌گیرد و فقط در کنار جانبازان، به آنها بها می‌دهد.
به تازگی کتابی با عنوان «آسیب‌شناسی قوانین حمایت از جانبازان از منظر حقوق زوجه» به قلم ملیحه سجده، از سوی انتشارات مشارق‌الانوار اردستان در ۳۲۵ صفحه چاپ و منتشر شده است.
نویسنده این کتاب که دانش‌آموخته دکترای حقوق زن در اسلام از دانشگاه ادیان و مذاهب است، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان درباره موضوع این کتاب، اظهار کرد: با توجه به اینکه همسر جانباز شیمیایی اعصاب و روان بودم، تصمیم گرفتم موضوع تز دکترای خود را به آسیب‌هایی که در زندگی خانوادگی جانبازان به وجود می‌آید و به‌خصوص گریبان‌گیر همسر جانباز می‌شود، اختصاص دهم.
وی افزود: هدف اصلی نیز شناخت مزایا و کاستی‌های قوانین مادی، معنوی، اجتماعی، اقتصادی، فقهی و حمایت‌های اجتماعی همسران جانبازان از دیدگاه قوانین موجود بود. سه هدف فرعی نیز ذیل آن مشخص شد که عبارت است از شناخت نظام حقوقی حاکم بر امور ایثارگران، جانبازان و خانواده‌های آنها به منظور ریشه‌یابی چالش‌های قانونی و حقوقی، شناسایی عوامل دخیل در برنامه‌های تأمین حقوق خانواده جانبازان برای افزایش رضایت و کیفیت زندگی آنها از طریق بازنگری در ساختار حقوقی موجود و پالایش عملکرد سازمان‌های مربوطه و نیز ارائه فرآیندی کارآمد مبتنی بر قواعد حقوقی پیشرفته و انسانی با کمترین نقص در حوزه قانون‌گذاری و حقوقی برای تأمین حقوق بایسته همسران جانبازان.
مؤلف کتاب «آسیب‌شناسی قوانین حمایت از جانبازان از منظر حقوق زوجه» اضافه کرد: برای جمع‌آوری اطلاعات، گروهی از همسران جانبازان انتخاب شدند که مدرک تحصیلی‌شان، دیپلم به بالا بود، بعضی شاغل و بعضی خانه‌دار بودند. ابتدا با آنها مصاحبه میدانی انجام دادم و با توجه به اینکه رساله من فاقد فرضیه بود، بعد از انجام مصاحبه‌های میدانی و دستیابی به یک‌سری نتایج، برای اینکه شکل علمی و عملی به این نتایج داده شود، فرضیه‌ای تدوین شد، مبنی بر اینکه «به نظر می‌رسد میان نارسایی و خلأهای قوانین حمایتی با حقوق زوجه جانبازان رابطه معنا‌داری وجود داشته باشد.» این فرضیه اصلی بود و یک‌سری فرضیه‌های فرعی نیز برای آن در نظر گرفته شد. در پایان نیز این فرضیه‌ها از طریق توصیف آماری اثبات شد و نتایج به دست آمده نشان داد که میان این نتایج با هدفی که در نظر گرفته شده بود، نوعی همگرایی وجود دارد.
وی درباره کاستی‌ها و مزایای این قوانین، گفت: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به‌دلیل حضور و کثرت جانبازان در کشور، قوانین حمایتی مورد توجه قانون‌گذار قرار گرفته، ولی با کل‌نگری همراه است و هر چند سال باید تغییراتی در آن صورت گیرد تا حقوق جانبازان از این طریق استیفا شود. از طرف دیگر، همسران جانبازان خط مقدم زندگی پرچالش آنها را مدیریت و ساماندهی می‌کنند، ولی قانون به حقوق آنها نپرداخته و دلایلی مثل مراقبت از همسر و مدیریت امور خانه و بیرون از آن و ظاهر شدن در نقش پدر علاوه بر نقش مادری، باعث شده تا نقش این افراد برجسته‌تر شود و زحمت بیشتری در خانواده متحمل شوند، نسبت به کسانی که همسر جانباز نیستند.
سجده تصریح کرد: اگر منصفانه نگاه کنیم، باید حقوق خاصی برای همسران جانبازان در نظر گرفته شود، ولی در حال حاضر، قوانین به این صورت نیست و این همسران در کنار جانباز معنا پیدا می‌کنند. بسیاری از قوانین، فقط در حمایت از خود جانبازان تدوین شده است و همسران آنها علاوه بر فشارهای عصبی و روحی که تحمل می‌کنند، در اجتماع نیز به گونه دیگری به آنها نگاه می‌شود و افراد فکر می‌کنند چون آنها همسر جانباز هستند، از مزایای متعددی استفاده می‌کنند، در حالی که این‌طور نیست و این مزایا همواره به همسر جانباز تعلق نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: در جامعه، این‌طور شایع شده که همسران جانبازان از مزایای زیادی استفاده می‌کنند، ولی در واقعیت، آنها بسیار در مضیقه هستند، به‌خصوص زمانی که به‌دلیل بیماری عصبی شوهر خود، طرد و طلاق داده می‌شوند. در اینجا نیز تفاوت‌هایی میان همسر جانباز با مادر جانباز و همسر شهید مشاهده می‌شود. همسر شهید بعد از فوت شوهر خود، همچنان از مزایای قانونی برخوردار است و حتی بعد از اینکه همسر جدیدی نیز اختیار می‌کند، مزایای قبلی را داراست، ولی همسر جانبازی که به‌دلیل آسیب‌های روحی همسرش مطلقه می‌شود، حتی با وجود داشتن فرزندان بزرگسال و تحمل زحمات زیاد در خانواده، وقتی به سن پیری می‌رسد و نیازمند حمایت‌های بیشتر از جانب دولت و جامعه است، بعد از طلاق مورد طرد قرار می‌گیرد و زحماتش اصلا به چشم نمی‌آید.
این دانش‌آموخته دکترای حقوق زن در اسلام افزود: در واقع، به همسر جانباز به‌عنوان یک شخصیت حقیقی مستقل نگاه نمی‌شود، فقط در کنار خود جانباز است که به او بها می‌دهند. همان‌طور که در همه قوانین، اختیار طلاق با مرد است، فرد جانباز می‌تواند با اختیار تام، همسری را که چندین سال با او زندگی کرده، فرزندانش بزرگ شده‌اند و اکنون به سن پیری رسیده است، به راحتی طلاق دهد و حتی حق پرستاری نیز به این زن تعلق نمی‌گیرد، چه در دوران زندگی با همسر و چه بعد از طلاق.
وی بیان کرد: برای حل این مشکلات، پیشنهاد من این است که به همسر جانباز باید به‌عنوان یک شخصیت حقیقی بها داده شود، نه فقط در کنار همسر، بلکه باید حقوق جداگانه‌ای به وی اختصاص پیدا کند. لذا، دولت باید تسهیلات ویژه‌ای در نظر بگیرد تا همسران جانبازان مورد ظلم قرار نگیرند، چه در خانواده و چه در اجتماع.
انتهای پیام
سلام پیشنهاد میکنم دوستان این کتاب راتهیه ومطالعه کنند ازمنظرحقوقی خیلی عالیست 
