وظایف دانش‌پژوهان در سبك زندگی مهدوی / افزودن علم به ذلت درونی منتهی نشود

به گزارش ایكنا از فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌رضا حدائق، مدیرعامل بنیاد مهدی موعود(عج) فارس بامداد امروز، 10 اردیبهشت‌ماه در سلسله منابر مجازی خود درباره سبك زندگی مهدوی گفت: یكی از مباحث سبك زندگی مهدوی، وظایف دانش‌پژوهان، طلاب، دانش‌آموزان و دانشجویان و به‌طور كلی تمامی کسانی که در عرصه‌یعلم‌اندوزی تلاش می‌کنند و زحمت می‌کشند.

وی افزود: وجود مقدس امام زمان(عج) از محضر پروردگار، دو نکته‌ بسیار ارزشمند را برای این گروه از خداوند تقاضا می‌کند. مطلب اول، «بِالْجُهْدِ»، کوشایی، تلاش و پیگیریِ در امر تحصیل. و دوم: رغبت و علاقه‌مندی و اشتیاق.

حدائق ادامه داد: تمام افرادی كه در عرصه‌ تحصیل علم در هر زمینه‌ای و در هر بخشی و در هر مؤسسه و دانشگاه و حوزه‌ای زحمت می‌کشند، این دو ویژگی ضرورت آن‌هاست. یکی اینکه اهل تلاش و کوشش باشند، خستگی‌ناپذیر در مسیر تحصیل علم، فعالیت کنند و این تحصیل را با رغبت ادامه بدهند. با بی‌میلی و با بی‌توجهی و با یأس و با ناامیدی، انسان به جایی نخواهد رسید.

مسئول حوزه علمیه منصوریه شیراز در ادامه فرمایشی از حضرت علی(ع) را در این رابطه یادآور شد و گفت: آن حضرت فرمودند: لا یدْرَكُ الْعِلْمُ بِراحَةِ الْجِسْمِ؛ کسانی که می‌خواهند به حقیقت علم دسترسی پیدا کنند، به راحتی و رفاهِ جسم، به علم نمی‌شود دسترسی پیدا کرد. باید زحمت کشید، باید تلاش کرد. باید رنجِ تحصیل را بر خود هموار كرد تا به مدارج عالیه‌ علمی نائل شد.

وی با بیان اینكه پیامبر(ص) برای کسانی که حقیقتاً در مسیر تحصیل علم تلاش می‌کنند، آثار و ویژگی‌هایی را نام می‌برد، گفت: همه‌ افرادی که متعلم‌اند و درصدد تحصیل علم‌اند، یک بررسی روی خودشان انجام بدهند و ببینند با گذر عمر و بالا رفتن تحصیلات و علم این‌ها، آیا به این‌ها دسترسی پیدا کرده‌اند یا خیر. پیامبر می‌فرماید: مَنْ طَلَبَ اَلْعِلْمَ لِلَّهِ لَمْ یصِبْ مِنْهُ بَاباً إِلاَّ اِزْدَادَ بِهِ فِی نَفْسِهِ ذُلاّ، کسانی که تحصیلشان و کسب علمشان برای خداست، نتیجه‌ این علم‌اندوزی‌ها این می‌شود که هرچه بر این دانش افزوده می‌شود، در درون خودشان ذلت نفسانی پیدا می‌کنند یعنی غرور به هم نمی‌زنند. نمی‌گوید: من آقای مهندسم، من پزشکم، من استاد دانشگاه هستم، من آیت‌الله هستم، من یک طلبه‌ فاضلی هستم، من دانشجوی ارشد هستم. این هر چه سطح تحصیلات و علمش می‌رود بالاتر، ذلت درونی پیدا می‌کند.

حدائق ادامه داد: ذلت، در پیشگاه مردم، کارِ خوبی نیست و پسندیده نیست که انسان نزد دیگران، خودش را خوار و خفیف جلوه بدهد. اما ذلت نفسانی، یک امر ارزشمندی است که ما روی خودمان کار کنیم، غرور به سمت ما نیاید. این دعای ارزشمند حضرت زهرای مرضیه(س) که در حالات حضرت دارد که حضرت، مداومتِ به این دعا داشتند: اللَّهُمَّ ذَلِّلْ نَفْسِی عِندَ نَفْسِی؛ خدایا، خودم را در خودم ذلیل کن. یعنی خودم روی خودم، خیلی حساب باز نکنم. وَ عَظِّمْ شَأْنَكَ عِندَ نَفْسِی؛ شأن خودت را نزد ما بالا ببر. آنچه در من پایین بیاید، خودم باشم، در درونم. و آنچه در درونم بالا برود و عظمت پیدا کند، عظمت الهی باشد.

وی با تأكید بر اینكه متعلّمین راستین، این ویژگی را دارند که هرچه بر دانش آن‌ها افزوده می‌شود، یک ذلت نفسانی پیدا می‌کنند و غرور به هم نمی‌زنند، گفت: وَ فِی اَلنَّاسِ تَوَاضُعاً. از نشانه‌های متعلم‌های موفق این است که در برابر مردم، متواضع‌اند. این فرد زمانِ دانشجویی، یک درصدی و ضریبی تواضع داشت. الآن که استاد شده، باید تواضعِ او بیش‌تر شده باشد. بنده در حوزه، طلبه بودم. سالِ اولِ طلبه‌گی، تواضعم با سال‌های بعد باید تغییر کند.

مسئول حوزه علمیه خاتم‌الانبیا(ص) شیراز اضافه كرد: وَ لِلَّهِ خَوْفاً، از نشانه‌های متعلّمین موفق، هر چه بر علم این‌ها افزوده می‌شود، از خدا بیش‌تر می‌ترسند. خداترسی و خدانگری آن‌ها قوی‌تر می‌شود. وَ فِی اَلدِّینِ اِجْتِهَاداً. نشانه‌ علم موفق و متعلّم راستین، بر سطح آگاهی‌های او هرچه افزوده می‌شود، در مسیر دین تلاش و کوشش او، افزون‌تر می‌شود. پیامبر فرمود: وَ ذَلِكَ اَلَّذِی ینْتَفِعُ بِالْعِلْمِ فَلْیتَعَلَّمْه، چنین کسانی، از علم بهره برده‌اند و علم را کسب کرده‌اند و آموخته‌اند.

وی اظهار كرد: اما آن روی سکه؛ وَ مَنْ طَلَبَ اَلْعِلْمَ لِلدُّنْیا. اگر کسی علم را فقط برای دنیا کسب کند؛ برای استخدام، برای مقام؛ برای این‌که تعریفِ او را بکنند؛ برای این‌که تکریم او را بکنند و هدف از تحصیل علم، فقط همین باشد، وَ مَنْ طَلَبَ اَلْعِلْمَ لِلدُّنْیا وَ اَلْمَنْزِلَةِ عِنْدَ اَلنَّاسِ و این‌که نزد مردم یک جایگاهی پیدا کند و مردم به او احترام بگذارند به‌خاطر مدرک و سوادش، این‌جا دیگر خدانگری در کار نیست. وَ اَلْحُظْوَةِ عِنْدَ اَلسُّلْطَانِ. تحصیل علم می‌کند برای این‌که نزد حاکم و سلطان و مسئولین، یک موقعیت و جایگاهی به هم بزند. چنین کسانی که با این نگاه متعلم‌اند و علم‌اندوزند، پیامبر فرمود لَمْ یصِبْ مِنْهُ بَاباً إِلاَّ اِزْدَادَ فِی نَفْسِهِ عَظَمَةً، هیچ بابی برای او گشوده نمی‌شود مگر این‌که هرچه بیش‌تر می‌فهمد، خودش را بالاتر می‌بیند و متکبرتر می‌شود و غرور او بیش‌تر می‌شود.

حدائق گفت: بعضاً دیده‌اید افرادی که می‌گویند: من خودم سَرَم می‌شود، من خودم بَلَدَم، نیازی نیست شما یادمان بدهید... این، همان تکبری است که آمده. خدا، پیغمبری را در قرآن، به نام سلیمان، امر می‌کند که از مورچه‌ای نصیحت بپذیر. ما هرچه بزرگ بشویم، سلیمان نمی‌شویم و نصیحت‌کننده هرچه خُرد بشود، مورچه نمی‌شود. این برای همه‌ی ما درس است.

وی با تأكید بر اینكه علم اگر برای دنیا و جایگاه و مقام و به‌به و چَه‌چَه کسب شد، نتیجه‌اش می‌شود این‌که هرچه افزایش پیدا می‌کند، انسان خودش را بالاتر و عالی‌تر از دیگران می‌بیند، گفت: وَ عَلَى اَلنَّاسِ اِسْتِطَالَةً. این علم و این نوع تحصیل، جز فخرفروشی برای مردم، چیزِ دیگری برای این شخص به دنبال نخواهد داشت. بِاللَّهِ اِغْتِرَاراً وَ مِنَ اَلدِّینِ جَفَاءً و نسبت به خدا مغرور می‌شود و نسبت به مسائل دینی هم فاصله می‌گیرد. هر چه سوادِ او بیش‌تر می‌شود، دوریِ او از دین افزایش پیدا می‌کند.

حدائق یادآور شد: بارها بنده سراغ داشتم کسانی که گِله می‌کردند از وضع خودشان که: «ما سال‌های اول دانشجویی، نماز شب می‌خواندیم اما الآن که فارغ‌التحصیل دانشگاه شدیم، تارک‌الصلوة شدیم». خب بخشی از این هم برمی‌گردد به این‌که ما با چه نگاهی، به دنبال علم بوده‌ایم. من در دوران تحصیلاتم، توفیقات معنوی داشتم اما الآن که به یک مقامات به‌حسب ظاهر علمی رسیده‌ام، این توفیقات معنوی را، اخلاق را، ادب را، احترام را، فراموش کرده‌ام.

مدیر عامل بنیاد مهدی موعود(عج) فارس اظهار كرد: پیامبر(ص) فرمود: فَذَلِكَ اَلَّذِی لاَ ینْتَفِعُ بِالْعِلْمِ، متعلّمینی که علم را این‌گونه تحصیل می‌کنند، از این علم، بهره‌ای نخواهند برد. هدف آن‌ها، دنیاست. هدف آن‌ها، جایگاه و منزلتِ نزد مردم و مسئولان است. بعد حضرت فرمود: فَلْیكُفَّ وَ لْیمْسِكْ عَنِ اَلْحُجَّةِ عَلَى نَفْسِهِ وَ اَلنَّدَامَةِ وَ اَلْخِزْی یوْمَ اَلْقِیامَةِ. پیامبر(ص) فرمود بنابراین، باید چنین شخصی که این‌گونه دارد تحصیل علم می‌کند، خودش را از این تحصیل بازدارد و علیه خودش، حجّت و پشیمانی و رسوایی برای روز قیامت رقم نزند.