همگام با قرآن از گهواره تا قله قرائت / بانویی كه الگوی قاریان شد

به گفته پدرش، از زمانی كه نوزادی در گهواره بود با نوای قرآن چشم باز می‌كرد و با نوای قرآن هم آرام می‌گرفت. هر لحظه و هر ثانیه از زندگیش با قرآن عجین شد و در نهایت این قرآن زندگی زیبا و سرشار از بركت و موفقیت را برایش رقم زد.

نامش را تمام بانوان قرآنی این سرزمین به خصوص آنان كه در مسابقات قرآن دستی بر آتش دارند، شنیده‌اند، به‌گونه‌ای كه سبک تلاوتش معیاری برای تشخیص متسابقان شده است. به محض اینكه یكی از متسابقان قرآن شروع به تلاوت می‌كند، یكی از داوران می‌گوید: «فیروززاده» و قطعاً این فرد از استان فارس است چراكه از سبک تلاوت فیروززاده تقلید می‌كند.

مرضیه فیروززاده، یكی از برجسته‌ترین قاریان كشورمان از اهالی استان فارس است كه در طول عمرش آنقدر افتخار قرآنی كسب كرده است كه تبدیل به نمادی برای بانوان قرآنی استان فارس شده است. در این نوشتار به‌مناسبت فرارسیدن سالروز ولادت باسعادت بانوی دو عالم، حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س) كه خود بانوی تمام عیار قرآنی بود و همچنین روز زن، دقایقی با این قاری نخبه هم‌كلام می‌شویم.

ایكنا ـ ضمن معرفی خودتان از سرآغاز ورود به عرصه قرآن بفرمایید.

من مرضیه فیروززاده هستم. در 28 مرداد سال 1365 در شهرستان فسا استان فارس متولد شدم. تا سن 19 سالگی در شهرستان فسا زندگی كردم و بعد از آن به شیراز آمدم و در اینجا ساكن شدم. دوره لیسانس دانشگاه را در دانشگاه پیام‌ نور شیراز و فوق لیسانس را در دانشگاه خوارزمی تهران و در رشته روان‌شناسی تربیتی گذراندم.

من در خانواده قرآنی متولد شدم و پدرم احمد فیروززاده یكی از برجسته‌ترین قاریان استان فارس است که در سال‌های 61 و 63 در مسابقات قرآن اوقاف به‌عنوان بهترین قاری كشور شناخته شد و به‌همین دلیل و به‌عنوان جایزه دو بار به حج تمتع مشرف شد.

پدرم می‌گوید از زمان نوزادی هم من و هم خواهرم كه متولد سال 61 است، با نوای قرآن می‌خوابیدیم و هم بیدار می‌شدیم. پدرم همیشه می‌گوید من در همان سنین كودكی جزء 30 قرآن را حفظ بودم. به‌خوبی به یاد دارم كه در سن شش سالگی و پیش‌دبستانی همیشه قرآن می‌خواندم و در آن سن به قرآن مسلط بودم.

مادرم یک بانوی فرهنگی بازنشسته است كه البته قاری قرآن نیست اما یک بانوی مؤمن و متدین است و قطعاً تربیت ایشان هم نقش مهمی در انتخاب مسیر زندگی من و خواهرم داشت.

ایكنا ـ گفتید كه پدرتان یكی از قاریان برجسته استان فارس است، آیا ایشان به شما قرائت را آموخت و در این مسیر اساتیدی دیگری نیز داشتید؟

اولین و آخرین استاد من‌، پدرم است كه از دوران راهنمایی به‌صورت تخصصی به من قرائت قرآن را آموزش داد. البته من به‌دلیل اینكه دختر بودم و تن صدایم با صدای پدرم متفاوت بود، تفاوت صدایی با ایشان داشتم و همین مسئله موجب شد سبكی كه من انتخاب كردم با سبک پدرم متفاوت باشد؛ سبک پدرم استاد منشاوی است و سبک من استاد شحات است كه پدرم آن را به من آموزش داد.

در دوران ابتدایی در رشته حفظ قرآن فعالیت می‌كردم به‌طوری كه جزء 30 قرآن را حفظ بودم و همواره در مسابقات قرآن هم رتبه اول كسب می‌كردم، اما از دوره راهنمایی به‌صورت تخصصی به قرائت تحقیق روی آوردم و پدرم به من الگو ارائه می‌داد و من هم تقلید و تلاوت می‌كردم.

ایكنا ـ از افتخاراتی كه در عرصه مسابقات قرآن كسب كرده‌اید، بگویید.

مسابقات قرآن در دوران ابتدایی تا مقطع استانی بیشتر ادامه ندارد و من همیشه رتبه نخست استان را كسب می‌كردم. بعد از آن در دوره راهنمایی وارد رشته تحقیق شدم و در همان سال نخست موفق به كسب رتبه سوم كشور شدم.

طی سال‌های مختلف در مسابقات قرآن دانش‌آموزی، دانشجویی،‌ اوقاف، سازمان تبلیغات اسلامی، تأمین اجتماعی،‌ فرهنگیان و غیره همواره رتبه‌های برگزیده كشور را كسب كردم تا اینكه در سال 92 در سی‌وششمین دوره مسابقات سراسری قرآن اوقاف كه به‌ میزبانی شیراز برگزار شد حائز رتبه نخست كشور در رشته قرائت تحقیق شدم و در سال 93 هم در رشته قرائت ترتیل رتبه دوم كشور را كسب كردم.

بعد از آن برای گسترش علوم قرآنی و همچنین مهلت دادن به سایر متسابقان وارد عرصه داوری شدم و دیگر در مسابقات قرآن شركت نكردم و تنها در مسابقات قرآن فرهنگیان شركت كردم كه این منوال هم ادامه دارد.

ایكنا ـ كمی از زندگی خصوصیتان بگویید، آیا متأهل هستید؟

بله من در سال 92 و دقیقاً شش ماه قبل از مسابقات سراسری قرآن ازدواج كردم. آن زمان همسرم دائماً می‌گفت كه مطمئنم در مسابقات سراسری قرآن رتبه نخست كشور را كسب می‌كنی و این برای من بسیار مایه دلگرمی بود.

به‌طور كلی ازدواج مایه خیر و بركت بسیاری در زندگی من شد. در همان سالی كه ازدواج كردم چند رتبه اول كشوری اعم از مسابقات سراسری قرآن اوقاف، مسابقات سراسری قرآن تأمین اجتماعی، مسابقات سراسری قرآن فرهنگیان را كسب كردم.

ایكنا ـ آیا همسر شما هم فعال قرآنی هستند؟

خیر. ایشان قاری و حافظ نیستند اما از یک خانواده قرآنی هستند و فعالیت‌های قرآنی هم موجب آشنایی ما شد. فاطمه محتشمی، دخترعموی همسرم یكی از شاگردان قرآنی من بود و ایشان واسطه ازدواج ما شدند كه البته خودشان هم یكی از قاریان برجسته استان فارس هستند.

ایكنا ـ آیا در زمینه تدریس قرآن فعالیت دارید؟

بله. از سن 19 سالگی كه شركت در مسابقات قرآن دانش‌آموزی برای من تمام شد، هم وارد عرصه داوری در مسابقات قرآن شهرستان شدم و هم تدریس و تاكنون در نهادهای مختلفی اعم از آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد شهید، سپاه،‌ بسیج و غیره به‌صورت تخصصی صوت و لحن را آموزش داده‌ام.

ایكنا ـ به‌عنوان یک بانوی قرآنی كه از همان كودكی با قرآن انس داشته و در این راه موفقیت‌های بی‌نظیری كسب كرده‌اید، چه صحبتی با دختران و بانوان این سرزمین دارید؟

همیشه وقتی زندگیم را با همسن و سالان خودم مقایسه می‌كنم، متوجه می‌شوم كه در زندگی بسیار راحت به هر آنچه كه می‌خواستم رسیدم و یكی از دلایل آن هم به بركت قرآن بود. درست است كه خداوند و پدر و مادر در رأس زندگی انسان قرار دارند، اما اگر من فعالیت قرآنی نداشتم، شاید این فردی كه اكنون هستم،‌ نبودم. شاید فعالیت‌های قرآنی برای من بعد مالی زیادی نداشته باشد اما آنقدر بعد معنوی و اجتماعی داشته است كه گمان نمی‌كنم هیچ‌ چیز دیگری بتواند جایگزین آن شود.

به بانوان و دختران سرزمینم پیشنهاد می‌كنم كه اگر به‌دنبال آرامش و سعادت دنیا و آخرت هستند، به قرآن روی بیاورند. به‌ شخصه در زندگی این تجربه را دارم و در جاهایی قرآن به كمكم آمده است كه كسی باور نمی‌كند. به‌عنوان مثال در این دوره و بحبوحه بیكاری جوانان، من به‌واسطه فعالیت قرآنی و مقام‌های نخستی كه كسب كرده بودم،‌ به‌راحتی در آموزش و پرورش استخدام شدم البته از طریق آزمونی كه برگزار شد ولی برای من آن آزمون بسیار ساده بود چراكه از كودكی با قرآن انس داشتم لذا به جوانان پیشنهاد می‌كنم حتماً این راه را امتحان كنند و نتیجه‌اش را هم ببینند.

ایكنا ـ بهترین خاطره‌ای كه از فعالیت‌های قرآنی دارید، چیست؟

بهترین خاطره‌ام همان كسب رتبه اول در سی‌وششمین دوره مسابقات سراسری قرآن سازمان اوقاف بود. چون سال‌ها انتظار این موقعیت را می‌كشیدم. مدت‌ها درگیر انتقالی به شیراز بودم ب‌ خصوص بعد از ازدواج، اما به من انتقالی نمی‌دادند، به محض اینكه در مسابقات سراسری قرآن رتبه نخست را كسب كردم، با انتقالی من به‌راحتی موافقت شد و گفتند كه شما یكی از نیروهای خوب و افتخارآفرین ما هستید. به‌همین دلیل این مسئله تبدیل به بهترین خاطره فعالیت‌های قرآنیم شد.

ایكنا ـ به نظر شما مهم‌ترین مسئله بانوان قرآنی استان فارس چیست؟

استان فارس مقداری به لحاظ فعالیت‌های قرآنی بانون ضعیف است و نیروهای تخصصی در این زمینه كم داریم البته استان‌هایی هم هستند که در وضعیت مطلوبی قرار ندارند ولی نسبت به استان‌های هم ردیف خودمان، وضعیت خوبی نداریم به‌خصوص در زمینه صوت و لحن.

برای رفع این مشكل سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف، آموزش و پرورش و نهادهای مختلف می‌توانند ورود كرده و دوره‌های خوب و مناسبی برای بانوان قرآنی استان برگزار كنند.

یكی دیگر از مشكلات بانوان قرآنی استان فارس این است كه جایی برای تلاوت ندارند. نه كلاسی و نه جلسه هفتگی یا ماهانه‌ای که همین مسئله موجب ضعیف شدن سطح تلاوت‌های آنان شده است زیرا وقتی نتوانند در جایی تلاوت كنند مسلماً وقتی وارد مسابقات می‌شوند استرس می‌گیرند و این مسئله بر نتیجه مسابقات تأثیر می‌گذارد زیرا در جمع تلاوت نكرده‌اند.

پیشنهاد می‌كنم حتماً كارگاه‌های مفید آموزش تخصصی قرآن كه تنها مختص بانوان باشند در سطح استان فارس برگزار شود تا بتوانیم سطح بانوان را در این زمینه ارتقا دهیم.

ایكنا ـ همیشه در مسابقات قرآن، داوران وقتی یک متسابق شروع به تلاوت می‌كند از نوع سبک تلاوتش كه به سبک فیروززاده معروف است، تشخیص می‌دهند كه این متسابق از استان فارس است. آیا شما خود را صاحب سبک می‌دانید؟

خیر. من صاحب سبک نیستم بلكه متسابقان از شیوه و سبک تلاوت من الگوبرداری می‌كنند. من بر اساس تجربه‌ای كه از دوران كودكی داشتم، تلاوت‌های زیادی گوش داده‌ام و از تلاوت‌های مختلف گلچین كرده‌ام و به شیوه خاص خودم تلاوت می‌كنم.

برای شركت در مسابقات باید برنامه‌ریزی داشته باشیم كه چگونه و با چه سبک تلاوت كنیم اما متأسفانه متسابقان استان به‌دنبال این مسئله نمی‌روند و ترجیح می‌دهند از شیوه من الگوبرداری كنند. از همان سال كه در مسابقات قرآن اوقاف رتبه نخست را كسب كردم، شیوه تلاوت من را فراگرفتند و از آن تقلید كردند و همین مسئله موجب شده است كه وقتی در مسابقه‌ای كسی تلاوت می‌كند داوران بگویند فلانی سبک تلاوتش فیروززاده است و از استان فارس است.