بررسی رویكردها به شخصیت و شعر حافظ در سده اخیر
عضو هیئت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی به ارائه مقاله خود با موضوع «نقد و بررسی رویکردها به شخصیت و شعر حافظ در سده اخیر» پرداخت و حافظ را یكی از مشهورترین و در عین حال ناشناخته‌ترین شاعران فارسی‌زبان دانست.
به گزارش ایكنا از فارس، محسن معینی، عضو هیئت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی شامگاه دوشنبه، 21 مهرماه در دومین نشست علمی یادروز حافظ كه به‌صورت مجازی برگزار شد، به ارائه مقاله خود با موضوع «نقد و بررسی رویکردها به شخصیت و شعر حافظ در سده اخیر» پرداخت و گفت: شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی از مشهورترین و در عین حال از ناشناخته‌ترین شاعران فارسی زبان است.
وی افزود: برخی با توجه به اخبار زندگی حافظ که البته بسیار ناچیز و غیرموثق است و بسیاری براساس شعر او که دارای ابهام و ایهام زیادی است، به تحلیل شخصیت و فکر او پرداخته‌اند.
معینی در ادامه رویکردها به شعر و شخصیت حافظ را با تقسیم‌بندی متفاوتی ارائه داد و گفت: اولین رویکرد، رویکرد متن‌شناختی‌ست که در آن تصحیح دیوان حافظ ملاک قرار می‌گیرد. بعد از آن، رویکرد ادبی یا معناشناختی‌ست و مقصود پژوهش‌هایی‌ست که نویسنده حافظ را صرفا ادیب توانایی دانسته و ازنظر معنایی و شرح واژگان حافظ را بررسی کرده است.
عضو هیئت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی ادامه داد: بررسی تأثر حافظ از دیگران، بازنگری اشعار حافظ از سوی خودش، نظریه پاشانی و ترتیب و توالی و تأویل‌پذیری اشعار او هم در این رویکرد قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینكه رویکرد دیگر، رویکرد بلاغی‌ست و منظور از آن پژوهش‌هایی‌ست که به بررسی زیباشناسی شعر حافظ پرداخته‌اند، گفت: رویکرد بعدی، رویکرد تاریخی است که در دو شاخه آورده می‌شود، شاخه اول مقاله‌ها و کتاب‌هایی که به تاریخ زندگی حافظ و شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی زمان وی پرداخته‌اند و شاخه دوم مبحث تاریخ‌گذاری است و منظور پژوهش‌هایی‌ست که در پی مشخص کردن تاریخ سرودن اشعار حافظ و مرتبط دانستن آن‌ها با دوره خاصی از زندگی او بوده‌اند.
معینی اظهار كرد: رویکرد دیگر، رویکرد سیاسی است که دراین رویکرد نویسندگان یا حافظ را شاعری مبارز دانسته‌اند یا از شعر او اندیشه‌ی سیاسی او را استخراج کرده‌اند.
عضو هیئت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی یادآور شد: رویکرد دیگر، رویکرد عرفانی است که مبحث تأویل عرفانی اشعار او و قلندری دانستن حافظ و لقب لسان‌الغیب او در این بخش بررسی می‌شود.
وی در ادامه از رویکردهای دیگری از جمله هنری، اخلاقی، جغرافیایی، مذهبی، فقهی و حقوقی، خیامی و... سخن گفت و در پایان نیز به رویکردهای نو، مانند رویکردهای فلسفی، هرمنوتیکی، روان‌شناسی، ساختارشکنی و ... اشاره کرد.
انتهای پیام
