تفکر و تدبر راهکار ارتقای فرهنگ قرآنی در بین دانشگاهیان

به گزارش ایكنا از فارس، محمد مهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و رئیس سی و چهارمین جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان، امروز، 14 آذرماه در مراسم اختتامیه این جشنواره، كه هم‌اكنون در رواق دارالذكر حرم شاهچراغ(ع) در حال برگزاری است، ضمن گرامیداشت فرارسیدن میلاد امام حسن عسكری(ع) گفت: مسئولیت برگزاری این جشنواره سال گذشته به عهده دانشگاه آزاد اسلامی گذاشته شد. از تمام همكاران و دست‌اندركاران این جشنواره در دانشگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف قدردانی می‌کنم.

طهرانچی ادامه داد: وقتی كه به هدف آموزش عمومی و عالی در كشور نگاه می‌كنیم، سند دانشگاه اسلامی‌ای را می‌بینیم كه دانشگاه آزاد هم بر پایه آن فعالیت می‌کند. در این سند اهداف آموزش عالی مشخص است و در مأموریت‌ها دانشگاهی معین شده كه در ابعاد فرهنگی، تربیتی، آموزشی، پژوهشی، فناوری و مدیریتی بتواند متخصص متعهد متخلق ماهر و كارآفرین تربیت کند تا همزمان با تولید علم و فناوری در خدمت نیازهای جامعه اسلامی باشد.

این چهره ماندگار علمی كشورمان اظهار كرد: چشم‌اندازهایی هم در 4 نظام فرهنگی، تربیتی، پژوهشی و فناوری و آموزشی و مدیریتی ترسیم شده و راهبردها و اقداماتی دارد که یكی از اقدامات و راهبردها بحث فرهنگ قرآنی و دانشگاه است. رسالت ما در دانشگاه‌ها این است كه در سنین تربیتی پیوسته به آموزش ابتدایی و عمومی به جوانان كشور همت گماریم. در حقیقت ما در دانشگاه در سلسله بحث فرهنگی و تربیتی هم رسالت جدی داریم چراكه دوره تربیت اجتماعی در حقیقت به دانشگاه متصل می‌شود و تا پایان دوره كارشناسی ادامه دارد و دوره تحصیلات تكمیلی در حقیقت دوره شكوفایی و ثمردهی علمی جوانان است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینكه راهبرد نظام فرهنگی و تربیتی سند دانشگاه آزاد اسلامی، ارتقای فرهنگ قرآن و عترت در بین دانشگاهیان است و اقداماتی را برای آن ترسیم می‌كند، گفت: بحث این است که چرا باید این اقدام انجام شود؟ آیا فقط انس با قرآن و خواندن آن است؟ خیر تفكر و تدبر هم اهمیت دارد. باید در متن دانشگاه به قرآن توجه کنیم اما چگونه این امر ممکن می‌شود؟ در این باره آیت‌الله جوادی آملی فرمود که خلقت فعل خدا و شرح قول خداست. اینجا ارتباطی بین حوزه و دانشگاه و بین دانشگاه و قرآن برقرار می‌شود.

طهرانچی با ذکر اینكه این نگاهی است كه معمار كبیر انقلاب اسلامی هم داشت، به بحث چیستی علمی كه در قرآن است اشاره كرد و افزود: جایی كه قرآن ابزار علم را بیان می‌كند، سؤال این است كه آیا در همه این دانشگاه‌ها غیر از فارجع البصر كار دیگری می‌كنیم؟ ما مقدمه و مؤخره را رها كردیم و این را وظیفه می‌دانیم، در صورتی كه وظیفه این است كه هم مقدمه هم موخره و هم فارجع البصر را مدنظر قرار دهیم. اگر فقط به هسته علمی فارجع البصر نگاه كنیم، سردرگم خواهیم شد و هیچ گاه به انتهای دنیا نخواهیم رسید. این علم هر روز رشد می‌کند و در دانشگاه نگاهی به در آفاق و انفس داریم، اما باید نتیجه‌گیری این باشد كه قرآن را در متن دانشگاه بیاوریم.

وی به آیاتی از سوره روم اشاره کرد و گفت: دانشگاهیان كسانی هستند كه یسعمون، یعقلون و یفقهون را دارند و خداوند نگاه این‌ها را در خلقت مقوم ایمانشان قرار داده است. دانشگاهیان می‌توانند رویکرد قرآن را استخراج و تبیین كنند تا راهكارهای قرآن و عترت را نهادینه‌سازی کنیم.

طهرانچی با پرداختن به اینكه باید میان آنچه در دانشگاه انجام می‌دهیم و آنچه در آیات شرح قول خداست ارتباط روشن و سیستمی برقرار كنیم،‌ ادامه داد: قرآن كتاب هدایت است، برای هدایت بشر راه حل دارد و این چیزی است كه انسان نباید مهجور رهایش كند؛‌ نمی‌توان قرآن را خواند ولی راهكار زندگی را از قرآن نگرفت یا دانشگاه را مبتنی بر نگاه قرآنی توصیف نكرد. پس اگر رستگاری می‌خواهیم از علم محض نیست بلكه مبتنی بر قرآن است و قرآن نگاه به خلقت الهی و كشف رموز آن را برای ما به عنوان آیات الهی فرض دانسته است نه مستحب.

وی با اشاره به اینكه حركت و اقدام بعدی باید ساز و كارهای اجرای و شیوه‌های تشویقی باشد، گفت: بحث بعدی حمایت از تعبیر آموزه‌های قرآنی در متون درسی است و كل دانشگاه و متون درسی باید در مقابل قرآن و فرهنگ قرآنی زانو بزند زیرا قرآن برای ما الگوی تربیت علمی دارد. قرآن كتاب هدایت است و در همه زمان‌ها و مكان‌ها با هر سطح دانشی باید انسان‌ها بتوانند به آن متسك بجویند. 1400 سال قبل قرآن در سرزمین عربستان نازل شد اما آیات بی‌شماری مسائل خلقت الهی حتی مسائل فیزیكی و زیستی را شرح داده است. درباره زمان نزول قرآن گزاره‌های علمی زیادی وجود داشت كه آن گزاره‌ها بعداً مردود شد ولی هیچ كدام از آن گزاره‌ها در قرآن راه نیافت. پس یكی از معجزات قرآن این بود كه تفكر علمی روم و غرب آن روز در قرآن نبود.

طهرانچی با تأكید بر اینكه هر چه علم پیشرفت می‌کند، در شرح مباحث علمی به تناقض برنمی‌خوریم،‌ گفت: دانشمند قرن 21 با دانشمند قرن 10 تفاوت آشكاری در نگاه به خلقت الهی دارد. باید بتوانیم این الگویی را كه خداوند قرار داده است برای اینكه مقوم ایمان ما باشد استفاده كنیم، در صورتی كه اساساً در تربیت دانش‌آموزان و دانشجویان در مباحث خلقت اصلاً این درس‌ها را نداریم، یعنی چگونگی علم را به آن‌ها‌ آموزش می‌دهیم ولی نگاهمان برگرفته از قرآن نیست.