گزارش ایکنا از بزرگترین رویداد حفظ قرآن در پایتخت معنوی ایران
گروه فعالیت‌های قرآنی: مرحله کتبی آزمون طرح تربیت حافظان قرآن کریم، همزمان با سراسر کشور امروز، 28 بهمن‌ماه در مشهد با حضور حدود سه هزار متسابق برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، پنجمین آزمون کتبی طرح تربیت حافظان قرآن کریم همزمان با سراسر کشور، صبح امروز پنجشنبه، 28 بهمن‌ماه، در سالن پایانه معراج مشهد، با حضور پرشور سه‌هزار نفری شرکت‌کنندگان، در حالی برگزار شد که با حاشیه‌های مختلفی همراه بود.
ساعت از 8:30 گذشته بود و عده‌ای در صف، منتظر دریافت کارت ورود به جلسه بودند و برخی هم به سالن برگزاری آزمون وارد می‌شدند. در حالی که همراه مردم به سالن پایانه معراج واقع در بلوار توس قدم می‌گذاشتم، چند نفر از بانوان ا که نسبت به محل برگزاری آزمون اعتراض داشتند را مشاهده کردم.
در سالن برگزاری آزمون، متسابقان در صندلی‌هایی که با پوشه‌های رنگی، به تفکیک رشته‌ها از هم متمایز بودند، با اعلام مجری برنامه از بلندگو یا پرسش از مسئولان انتظامات، جای می‌گرفتند و بیشتر صندلی‌های سالن، به خانم‌ها اختصاص یافته بود.
حضور اقشار مختلف در آزمون/ از کودکان تا بانوی 78 ساله
قبل از آغاز رقابت‌ها، به سراغ شرکت‌کنندگان رفتم تا با حال و هوا و انگیزه حضورشان بیشتر آشنا شوم. در میان شرکت‌کنندگان، کودکان بسیاری را مشاهده کردم از جمله فاطمه طاهری و علی‌اصغر حسینی 10 ساله که با حفظ جزء 30 قرآن، برای اولین بار در محل برگزاری آزمون حاضر شده و با امیدواری، منتظر شروع مسابقه بودند. فائزه خالقی هم که حافظ سه جزء قرآن است با این هدف که بتواند در آینده حافظ کل قرآن شود، در آزمون شرکت کرده است.
سکینه قربانی، که در بخش حفظ پنج جزء قرآن در مسابقه شرکت کرده است، گفت: با حفظ قرآن، از نور آن بهره می‌گیریم و این امر سعادت دنیوی و اخروی را برایمان به دنبال دارد.
وی ادامه داد: من کارمند بودم و بعد از بازنشستگی، دیدم بهتر است وقتم را به جای تماشای تلویزیون و ...، صرف حفظ قرآن کنم و امروز در این آزمون شرکت کردم تا خود را محک بزنم و حفظ آیات نورانی قرآن را تا آنجا که بتوانم، ادامه می‌دهم.
حفظ قرآن و اثرگذاری در خانواده و جامعه
خانم یوسفی که 42 سال سن دارد، هدف از حفظ قرآن را تنها حضور در مسابقه ندانست و ابراز کرد: چون فرهنگی هستم، با حفظ قرآن و بهره‌گیری از آن می‌توانم اثرگذار باشم و خوشحالم که امروز در این جمع حاضر هستم.
در میان شرکت‌کنندگان، مرضیه سوار، خانمی که به‌سختی و به کمک واکر وارد سالن می‌شود، توجه مرا به خود جلب می‌کند، از وی در مورد علت حضورش پرسیدم که عنوان کرد: حدود 78 سال سن دارد و 6 ماه است که حفظ جزء 30 را آغاز کرده و امروز در این سالن برای حضور در مسابقات حاضر شده است.
ساعت، 9:15 را نشان می‌دهد که مراسم با تلاوت علیرضا اسحاقی، قاری ممتاز نوجوان و از قرآن‌آموزان مرکز جامعه قاریان قرآن مشهد که نماینده ایران در مسابقات قرآن دانش‌آموزان جهان اسلام است، آغاز می‌شود. در حالی که هنوز صندلی‌های خالی بسیاری در سالن مسابقات به چشم می‌خورد، افراد بسیاری با کارت‌های شرکت در جلسه در دست، پشت درب‌های ورودی ایستاده بودند و خواستار ورود به سالن بودند.
از انتظار، پشت درهای سالن تا سرگردانی داخل سالن برگزاری آزمون
ساعت 9:40 را نشان می‌داد و همچنان افرادی که دیر به محل آزمون رسیده بودند، پشت درها منتظر ورود بودند. در این حال متوجه اعتراض خانمی برای معطلی در پشت در سالن، با وجود صندلی‌های خالی شدیم.
در حالی که ساعت 9:50 را نشان می‌دهد، توزیع برگه‌های آزمون آغاز شده است؛ افرادی که پشت درب‌ها منتظر بودند، کم‌کم، سه نفر، سه نفر وارد سالن می‌شوند و سرگردان به دنبال پیدا کردن صندلی خود هستند و از رنگ پوشه رشته خود سوال می‌کنند.
این بی‌نظمی زمانی قوت می‌گیرد که عده‌ای در حال پاسخ به سؤالات آزمون هستند، عده‌ای منتظر نشسته‌اند و هنوز برگه ندارند و برخی هم با ورود همراه با تأخیر خود، سکوت را می‌شکنند. در ادامه هم با رفت‌وآمد و مکالمات مسئولان اجرایی، متوجه کمبود برگه پاسخ نامه‌ها می‌شویم.ساعت 9:55 است و دستانی برای اعلام نداشتن برگه سؤال، بالا می‌رود. ساعت 10 است و کم‌کم نظم سالن برقرار شده و متسابقان، در حال پاسخ به سوالات هستند اما باز هم شاهد افرادی هستیم که از پشت در سالن، معترض و خواهان ورود به مکان آزمون هستند و چون دیر آمده‌اند، برای رعایت نظم جلسه، اجازه ورود ندارند.
وقتی یک پیامک، مشکل‌ساز می‌شود
این اعتراضات ادامه می‌یابد و یکی از آقایان شرکت‌کننده که پشت در ایستاده چنین می‌گوید: ما از ساعت 9 صبح اینجا هستیم و در صف گرفتن کارت ورود به جلسه بودیم. پیامک گوشی خود را نشان و ادامه می‌دهد: در این پیامک اعلام شده که ساعت 9 در طوس 47 حضور یابید، و ما برای پیدا کردن آدرس هم دچار مشکل شدیم. خانمی هم که در پشت در ایستاده می‌گوید، من از ساعت 8 اینجا بودم.
ساعت 10:06 دقیقه است و این اعتراضات با دعوت به آرامش از سوی مسئولان اجرایی و تلاش برای پیداکردن صندلی خالی، ادامه می‌یابد و خطاب به افراد معدودی که به خاطر تأخیر، پشت در سالن مانده‌اند، بیان می‌کنند: پنج دقیقه منتظر بمانید.
یکی از مسئولان اجرایی، با بیان اینکه 10 دقیقه پیش، تمام افرادی که دیر به جلسه رسیده بودند را در سالن جای دادیم، ابراز کرد: این افرادِ معدود، دیرتر آمده‌اند و خودشان هم باید وظیفه‌شان را بشناسند. در حالی که زمان برگزاری این آزمون اعلام شده بود و قطعا این افراد، پیش از این هم در آزمون‌هایی شرکت کرده‌اند و با قوانین آن آشنایی دارند.
ساعت 10:10 است و دیگر از معترضان در پشت در سالن خبری نیست، اما این سؤال مطرح است که با وجود اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته چطور عده‌ای دیر به محل آزمون آمده‌اند و آیا این افراد، به عنوان فرد قرآنی، زمان‌شناس نبودند؟!
اوقاف، اطلاع‌رسانی کرده بود/ توضیح زمان آزمون در کارت‌های ورود به جلسه
جعفر حسینی، مسئول ستاد تربیت حافظان قرآن اداره‌کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی بیان کرد: اطلاع‌رسانی و نصب بنر از جانب اوقاف صورت گرفته است، ولی انگار ارسال پیامک ناحیه حمزه، به برخی متسابقان که حاوی آدرس و ساعت اشتباه بوده، عده‌ای را دچار مشکل کرده است.
وی با بیان اینکه این آزمون در دو بخش حفظ ترتیبی و حفظ موضوعی برگزار شده است، اظهار کرد: در بخش ترتیبی حافظان در رشته‌های حفظ جزء ۳۰، جزء ۳۰ و جزء یک، حفظ جزء ۳۰، یک و دو، حفظ پنج، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و حفظ کل قرآن و در بخش موضوعی در رشته‌های ۳۰۰، ۱۵۰ و ۱۲۰ آیات کاربردی قرآن با یکدیگر به رقابت پرداختند.
حسینی افزود: منبع آزمون حفظ موضوعی در ۳۰۰ و ۱۵۰ موضوع، کتاب «حفظ موضوعی قرآن کریم» با محوریت متن آیه، ترجمه و موضوع و آزمون حفظ موضوعی ۱۲۰ آیه کاربردی، کتاب «مسافران آسمان» بود.
ابراز رضایت شرکت‌کنندگان از آزمون کتبی
حالا دیگر ساعت 10:25 دقیقه را نشان می‌دهد، عده‌ای سالن را ترک می‌کنند و کم‌کم محل برگزاری آزمون خالی می‌شود.
به‌سراغ چند شرکت‌کنندگان رفتم، خانمی که برای نخستین بار در بخش حفظ موضوعی قرآن شرکت کرده، از آزمون ابراز رضایت می‌کند. تکتم ابطحی هم که در بخش حفظ پنج جزء حضور یافته است، با ابراز رضایت از آزمون، نسبت به تأخیر در برگزاری آن معترض است و بیان کرد: اکثر این بانوان، خانه‌دار هستند و آزمون با تأخیر آغاز شده و در ادامه سخنرانی هم داشت و ای کاش حداقل اعلام می‌کردند تا ما برنامه‌ریزی لازم را از نظر زمانی داشته باشیم.
زینب حسینی که پس از تجربه شرکت در مسابقه حفظ سه جزء، امروز در بخش حفظ پنج جزء در آزمون شرکت کرده بود، از مسابقه ابراز رضایت می‌کند و مهدیه درویش‌منش، می‌گوید که آزمون بخش 3 جزء سخت بود.
ریحانه قرینی دیگر متسابق بخش حفظ موضوعی با بیان اینکه در حوزه سلمان برایمان جلسه توجیهی گذاشته و تأکید کرده بودند که آیه و آدرس آن در آزمون نیست، ادامه داد: در صورتی که سه سؤال آخر از همین بخش بود.
آزمون تقریبا پایان یافته است و جمعیت آرام آرام پراکنده می‌شود و محل مسابقه در ساعت 10:45، تقریبا خالی از شرکت‌کننده است.
حکایتِ آشپز وآشِ شور در اطلاع‌رسانی آزمون کتبی
این آزمون کتبی هم به پایان رسید. اما در این آزمون که با حضور پرشور مردمی که با اهداف مختلفی به حفظ قرآن پرداخته بودند، همراه بود، دو نکته قابل توجه است. اولین نکته، حکایتِ آشپز و آشِ شور را تداعی می‌کند؛ وقتی که اطلاع‌رسانی نادرست حوزه‌ها در کنار اوقاف، عده‌ای را دچار سردرگمی کرد و ... .
وقتی آیات قرآن، در آزمونِ قرآنی مغفول می‌شود
نکته بعدی، تذکری است برای هر مسلمان که رعایت آن به طور ویژه از قرآنیان انتظار می‌رود. چرا که وقت‌شناسی و توجه به گرانبهاترین سرمایه انسان یعنی عمر، بسیار در آموزه‌های اسلامی به چشم می‌خورد. اما در چنین شرایطی، این بی‌توجهی به زمان، موجب به هم ریختن نظم جلسه و در پی آن با پایمال کردن حقوق دیگران همراه می‌شود و چقدر عجیب است در آزمونی قرآنی، آیات قرآن که در مورد رعایت حق‌الناس است، مغفول بماند.
البته در این گزارش در جایگاه قضاوت قرار نگرفته‌ایم و به دنبال تعیین مقصر نیستیم، بلکه این اتفاق، بهانه‌ای شد تا توجه به آیات قرآن را متذکر شویم. به امید ورود قرآن به بطن زندگی مردم، عمل به آن و نجات از جاده خاکیِ گمراهی.
فاطمه حکم‌آبادی
ساعت از 8:30 گذشته بود و عده‌ای در صف، منتظر دریافت کارت ورود به جلسه بودند و برخی هم به سالن برگزاری آزمون وارد می‌شدند. در حالی که همراه مردم به سالن پایانه معراج واقع در بلوار توس قدم می‌گذاشتم، چند نفر از بانوان ا که نسبت به محل برگزاری آزمون اعتراض داشتند را مشاهده کردم.
در سالن برگزاری آزمون، متسابقان در صندلی‌هایی که با پوشه‌های رنگی، به تفکیک رشته‌ها از هم متمایز بودند، با اعلام مجری برنامه از بلندگو یا پرسش از مسئولان انتظامات، جای می‌گرفتند و بیشتر صندلی‌های سالن، به خانم‌ها اختصاص یافته بود.
حضور اقشار مختلف در آزمون/ از کودکان تا بانوی 78 ساله
قبل از آغاز رقابت‌ها، به سراغ شرکت‌کنندگان رفتم تا با حال و هوا و انگیزه حضورشان بیشتر آشنا شوم. در میان شرکت‌کنندگان، کودکان بسیاری را مشاهده کردم از جمله فاطمه طاهری و علی‌اصغر حسینی 10 ساله که با حفظ جزء 30 قرآن، برای اولین بار در محل برگزاری آزمون حاضر شده و با امیدواری، منتظر شروع مسابقه بودند. فائزه خالقی هم که حافظ سه جزء قرآن است با این هدف که بتواند در آینده حافظ کل قرآن شود، در آزمون شرکت کرده است.
سکینه قربانی، که در بخش حفظ پنج جزء قرآن در مسابقه شرکت کرده است، گفت: با حفظ قرآن، از نور آن بهره می‌گیریم و این امر سعادت دنیوی و اخروی را برایمان به دنبال دارد.
وی ادامه داد: من کارمند بودم و بعد از بازنشستگی، دیدم بهتر است وقتم را به جای تماشای تلویزیون و ...، صرف حفظ قرآن کنم و امروز در این آزمون شرکت کردم تا خود را محک بزنم و حفظ آیات نورانی قرآن را تا آنجا که بتوانم، ادامه می‌دهم.
حفظ قرآن و اثرگذاری در خانواده و جامعه
خانم یوسفی که 42 سال سن دارد، هدف از حفظ قرآن را تنها حضور در مسابقه ندانست و ابراز کرد: چون فرهنگی هستم، با حفظ قرآن و بهره‌گیری از آن می‌توانم اثرگذار باشم و خوشحالم که امروز در این جمع حاضر هستم.
در میان شرکت‌کنندگان، مرضیه سوار، خانمی که به‌سختی و به کمک واکر وارد سالن می‌شود، توجه مرا به خود جلب می‌کند، از وی در مورد علت حضورش پرسیدم که عنوان کرد: حدود 78 سال سن دارد و 6 ماه است که حفظ جزء 30 را آغاز کرده و امروز در این سالن برای حضور در مسابقات حاضر شده است.
ساعت، 9:15 را نشان می‌دهد که مراسم با تلاوت علیرضا اسحاقی، قاری ممتاز نوجوان و از قرآن‌آموزان مرکز جامعه قاریان قرآن مشهد که نماینده ایران در مسابقات قرآن دانش‌آموزان جهان اسلام است، آغاز می‌شود. در حالی که هنوز صندلی‌های خالی بسیاری در سالن مسابقات به چشم می‌خورد، افراد بسیاری با کارت‌های شرکت در جلسه در دست، پشت درب‌های ورودی ایستاده بودند و خواستار ورود به سالن بودند.
از انتظار، پشت درهای سالن تا سرگردانی داخل سالن برگزاری آزمون
ساعت 9:40 را نشان می‌داد و همچنان افرادی که دیر به محل آزمون رسیده بودند، پشت درها منتظر ورود بودند. در این حال متوجه اعتراض خانمی برای معطلی در پشت در سالن، با وجود صندلی‌های خالی شدیم.
در حالی که ساعت 9:50 را نشان می‌دهد، توزیع برگه‌های آزمون آغاز شده است؛ افرادی که پشت درب‌ها منتظر بودند، کم‌کم، سه نفر، سه نفر وارد سالن می‌شوند و سرگردان به دنبال پیدا کردن صندلی خود هستند و از رنگ پوشه رشته خود سوال می‌کنند.
این بی‌نظمی زمانی قوت می‌گیرد که عده‌ای در حال پاسخ به سؤالات آزمون هستند، عده‌ای منتظر نشسته‌اند و هنوز برگه ندارند و برخی هم با ورود همراه با تأخیر خود، سکوت را می‌شکنند. در ادامه هم با رفت‌وآمد و مکالمات مسئولان اجرایی، متوجه کمبود برگه پاسخ نامه‌ها می‌شویم.ساعت 9:55 است و دستانی برای اعلام نداشتن برگه سؤال، بالا می‌رود. ساعت 10 است و کم‌کم نظم سالن برقرار شده و متسابقان، در حال پاسخ به سوالات هستند اما باز هم شاهد افرادی هستیم که از پشت در سالن، معترض و خواهان ورود به مکان آزمون هستند و چون دیر آمده‌اند، برای رعایت نظم جلسه، اجازه ورود ندارند.
وقتی یک پیامک، مشکل‌ساز می‌شود
این اعتراضات ادامه می‌یابد و یکی از آقایان شرکت‌کننده که پشت در ایستاده چنین می‌گوید: ما از ساعت 9 صبح اینجا هستیم و در صف گرفتن کارت ورود به جلسه بودیم. پیامک گوشی خود را نشان و ادامه می‌دهد: در این پیامک اعلام شده که ساعت 9 در طوس 47 حضور یابید، و ما برای پیدا کردن آدرس هم دچار مشکل شدیم. خانمی هم که در پشت در ایستاده می‌گوید، من از ساعت 8 اینجا بودم.
ساعت 10:06 دقیقه است و این اعتراضات با دعوت به آرامش از سوی مسئولان اجرایی و تلاش برای پیداکردن صندلی خالی، ادامه می‌یابد و خطاب به افراد معدودی که به خاطر تأخیر، پشت در سالن مانده‌اند، بیان می‌کنند: پنج دقیقه منتظر بمانید.
یکی از مسئولان اجرایی، با بیان اینکه 10 دقیقه پیش، تمام افرادی که دیر به جلسه رسیده بودند را در سالن جای دادیم، ابراز کرد: این افرادِ معدود، دیرتر آمده‌اند و خودشان هم باید وظیفه‌شان را بشناسند. در حالی که زمان برگزاری این آزمون اعلام شده بود و قطعا این افراد، پیش از این هم در آزمون‌هایی شرکت کرده‌اند و با قوانین آن آشنایی دارند.
ساعت 10:10 است و دیگر از معترضان در پشت در سالن خبری نیست، اما این سؤال مطرح است که با وجود اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته چطور عده‌ای دیر به محل آزمون آمده‌اند و آیا این افراد، به عنوان فرد قرآنی، زمان‌شناس نبودند؟!
اوقاف، اطلاع‌رسانی کرده بود/ توضیح زمان آزمون در کارت‌های ورود به جلسه
جعفر حسینی، مسئول ستاد تربیت حافظان قرآن اداره‌کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی بیان کرد: اطلاع‌رسانی و نصب بنر از جانب اوقاف صورت گرفته است، ولی انگار ارسال پیامک ناحیه حمزه، به برخی متسابقان که حاوی آدرس و ساعت اشتباه بوده، عده‌ای را دچار مشکل کرده است.
وی با بیان اینکه این آزمون در دو بخش حفظ ترتیبی و حفظ موضوعی برگزار شده است، اظهار کرد: در بخش ترتیبی حافظان در رشته‌های حفظ جزء ۳۰، جزء ۳۰ و جزء یک، حفظ جزء ۳۰، یک و دو، حفظ پنج، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و حفظ کل قرآن و در بخش موضوعی در رشته‌های ۳۰۰، ۱۵۰ و ۱۲۰ آیات کاربردی قرآن با یکدیگر به رقابت پرداختند.
حسینی افزود: منبع آزمون حفظ موضوعی در ۳۰۰ و ۱۵۰ موضوع، کتاب «حفظ موضوعی قرآن کریم» با محوریت متن آیه، ترجمه و موضوع و آزمون حفظ موضوعی ۱۲۰ آیه کاربردی، کتاب «مسافران آسمان» بود.
ابراز رضایت شرکت‌کنندگان از آزمون کتبی
حالا دیگر ساعت 10:25 دقیقه را نشان می‌دهد، عده‌ای سالن را ترک می‌کنند و کم‌کم محل برگزاری آزمون خالی می‌شود.
به‌سراغ چند شرکت‌کنندگان رفتم، خانمی که برای نخستین بار در بخش حفظ موضوعی قرآن شرکت کرده، از آزمون ابراز رضایت می‌کند. تکتم ابطحی هم که در بخش حفظ پنج جزء حضور یافته است، با ابراز رضایت از آزمون، نسبت به تأخیر در برگزاری آن معترض است و بیان کرد: اکثر این بانوان، خانه‌دار هستند و آزمون با تأخیر آغاز شده و در ادامه سخنرانی هم داشت و ای کاش حداقل اعلام می‌کردند تا ما برنامه‌ریزی لازم را از نظر زمانی داشته باشیم.
زینب حسینی که پس از تجربه شرکت در مسابقه حفظ سه جزء، امروز در بخش حفظ پنج جزء در آزمون شرکت کرده بود، از مسابقه ابراز رضایت می‌کند و مهدیه درویش‌منش، می‌گوید که آزمون بخش 3 جزء سخت بود.
ریحانه قرینی دیگر متسابق بخش حفظ موضوعی با بیان اینکه در حوزه سلمان برایمان جلسه توجیهی گذاشته و تأکید کرده بودند که آیه و آدرس آن در آزمون نیست، ادامه داد: در صورتی که سه سؤال آخر از همین بخش بود.
آزمون تقریبا پایان یافته است و جمعیت آرام آرام پراکنده می‌شود و محل مسابقه در ساعت 10:45، تقریبا خالی از شرکت‌کننده است.
حکایتِ آشپز وآشِ شور در اطلاع‌رسانی آزمون کتبی
این آزمون کتبی هم به پایان رسید. اما در این آزمون که با حضور پرشور مردمی که با اهداف مختلفی به حفظ قرآن پرداخته بودند، همراه بود، دو نکته قابل توجه است. اولین نکته، حکایتِ آشپز و آشِ شور را تداعی می‌کند؛ وقتی که اطلاع‌رسانی نادرست حوزه‌ها در کنار اوقاف، عده‌ای را دچار سردرگمی کرد و ... .
وقتی آیات قرآن، در آزمونِ قرآنی مغفول می‌شود
نکته بعدی، تذکری است برای هر مسلمان که رعایت آن به طور ویژه از قرآنیان انتظار می‌رود. چرا که وقت‌شناسی و توجه به گرانبهاترین سرمایه انسان یعنی عمر، بسیار در آموزه‌های اسلامی به چشم می‌خورد. اما در چنین شرایطی، این بی‌توجهی به زمان، موجب به هم ریختن نظم جلسه و در پی آن با پایمال کردن حقوق دیگران همراه می‌شود و چقدر عجیب است در آزمونی قرآنی، آیات قرآن که در مورد رعایت حق‌الناس است، مغفول بماند.
البته در این گزارش در جایگاه قضاوت قرار نگرفته‌ایم و به دنبال تعیین مقصر نیستیم، بلکه این اتفاق، بهانه‌ای شد تا توجه به آیات قرآن را متذکر شویم. به امید ورود قرآن به بطن زندگی مردم، عمل به آن و نجات از جاده خاکیِ گمراهی.
فاطمه حکم‌آبادی
