ادبیات کودک باید آغوش خود را به روی دنیای تازه بگشاید

به گزارش ایکنا از فارس، سعید حسام‌پور، مدیر مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز امروز، ۲۰ تیرماه در همایش ادبیات کودک در شیراز ضمن هشدار نسبت به عقب‌ماندن از تحولات پرشتاب فناورانه گفت: ادبیات کودک باید خود را آماده کند، آغوشش را به روی دنیای جدید باز کند و به‌دنبال تجربه درهم‌آمیزی با دانش‌ها و فنون تازه باشد، وگرنه از پس گردنه‌های دشوار آینده برنخواهد آمد.

وی با اشاره به حضور پررنگ هوش مصنوعی در زندگی کودکان اظهار کرد: هوش مصنوعی دیگر تنها یک فناوری نیست؛ با توانمندی‌هایی همچون روایت‌گری، تسهیل‌گری و خلق محتوا، وارد جهان کودکان شده و نویسندگان باید برای هم‌زیستی خلاقانه با آن آماده باشند.

حسام‌پور ادامه داد: اگر روزگاری این کودکان بودند که برای ورود به جهان ما نیاز به مجوز داشتند، حالا این ما هستیم که باید اجازه بگیریم وارد دنیای آن‌ها شویم؛ دنیایی که پر از ترکیب فناوری، تخیل و روایت است.

استاد دانشگاه شیراز  ضمن انتقاد از نظام آموزشی فعلی، آن را خسته‌کننده و ناکارآمد در تربیت خلاقیت کودکان دانست و افزود: باید به کودکان بیاموزیم چگونه در مواجهه با فناوری، به‌ویژه هوش مصنوعی، منعطف و خلاق باشند نه منفعل؛ و آن را به‌مثابه یک دیگری بشناسند که می‌توان با آن تعامل داشت.

وی با طرح این پرسش که آیا بازی‌های موبایلی می‌توانند بخشی از ادبیات کودک محسوب شوند، گفت: نویسندگان باید این نشانه‌ها را جدی بگیرند؛ زیرا کودکان منتظر نگاه سنتی ما نمی‌مانند تا دنیای‌شان را تعریف کنیم.

در این نشست، حسن دهقان، معاون فرهنگی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز با اشاره به ترکیب متنوع شرکت‌کنندگان از جمله کتابداران، نویسندگان، تصویرگران، مروجان کتاب‌خوانی و فعالان فرهنگی، بر ضرورت استمرار چنین نشست‌هایی برای یافتن راه‌حل‌هایی عملی در حوزه ادبیات کودک تأکید کرد.

وی با بیان اینکه چشم ایران در حوزه ادبیات کودک به شیراز دوخته شده است، گفت: وجود مرکز مطالعات ادبیات کودک و میزبانی از جشنواره ملی ادبیات کودک و نوجوان در شیراز، فرصت بی‌نظیری برای تدوین نسخه‌هایی شفابخش در این عرصه فراهم کرده است.

دهقان افزود: عناصر نوظهور دنیای دیجیتال برای بسیاری از ما ناشناخته هستند و فعالان این حوزه هنوز با سردرگمی مواجه‌اند؛ از همین‌رو ضرورت دارد با هم‌افزایی و انتقال تجربه، مسیر آینده ادبیات کودک را شفاف‌تر ترسیم کنیم.

احمد اکبرپور، نویسنده شناخته‌شده حوزه کودک و نوجوان نیز با انتقاد از بی‌توجهی به تغییرات نسل جدید گفت: نویسنده‌ای که خود را با دنیای امروز تطبیق ندهد، فاقد آی‌کیو است. با این شتاب سرسام‌آور تکنولوژی، دوره‌های تغییر نسل به کمتر از پنج سال رسیده و چاره‌ای جز تطبیق نداریم.

وی تأکید کرد: باید با هوش مصنوعی تعامل کنیم نه اینکه در برابرش واداده شویم؛ نویسندگان باید از این ابزار استفاده کنند و هم‌زمان تفکر خلاق کودکان را تقویت کنند.

وی همچنین با اشاره به سهم پایین آثار تألیفی در میان کتاب‌های مورد علاقه کودکان ایرانی، رقابت با آثار ترجمه‌شده را نابرابر خواند و خواستار حمایت جدی از نویسندگان داخلی شد.

اکبرپور گفت: با وجود سابقه طولانی ایران در دفتر بین‌المللی کتاب کودک، کتاب‌های خوب داخلی نیاز به معرفی و حمایت مؤثر دارند.

یادآور می‌شود، در بخش پایانی این نشست که با مشارکت حدود ۱۰۰ نفر از فعالان حوزه کودک و نوجوان در سرای سخن سازمان اسناد و کتابخانه ملی جنوب کشور برگزار شد، جمعی از نویسندگان و کارشناسان از جمله زهرا فردشاد، شیدا آرامش‌فرد، راضیه احمدی، هما ایران‌پور و مجید شناور به بیان دیدگاه‌ها و انتقال تجربه پرداختند.