شدت تظاهر به جدایی از هویت ایرانی ـ اسلامی افزایش یافته است
رئیس پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز با اشاره به عوامل بازیابی هویت ایرانی ـ اسلامی گفت: وقتی نخبگان جامعه اصلاح شوند فرهنگ عمومی یا عموم مردم که معمولاً تابع نخبگان هستند هم اصلاح می‌شود یا شدت تظاهر به جدایی از هویت اسلامی ـ انقلابی کم می‌شود.
سعید زاهد زاهدانی، رئیس پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز، در گفت‌وگو با ایکنا از فارس، با بیان اینکه انقلاب اسلامی حرکتی از جانب ملت ایران برای بازیابی هویت ایرانی ـ اسلامی بود، گفت: زمانی انقلاب شکل گرفت که در طول دوران رژیم پهلوی زیرساخت حمله به هویت ایرانی ـ اسلامی طراحی شده و استقرار پیدا کرده بود.
وی با تصریح اینکه در واقع ملت ایران وقتی چنین استقرار و آرایش تهاجم فرهنگی به هویت خود را دید انقلاب کرد، افزود: در دهه اول بعد از انقلاب برای اینکه این حرکت هویت‌یابی را سرکوب کنند جنگ تحمیلی راه افتاد اما خود جنگ و جبهه وسیله‌ای برای ساختن همان هویت ایرانی ـ اسلامی شد که ملت ایران به دنبال آن بود. بنابراین نه تنها دشمن در این ترفندی که علیه انقلاب اسلامی به کار برد موفق نشد، بلکه برعکس توانستیم گنجینه یا چشمه جوشانی از هویت ایرانی ـ اسلامی به دست بیاوریم.
زاهدانی تصریح کرد: متأسفانه بعد از دوران دفاع مقدس برنامه‌ریزانی که در کشور مشغول کار شدند گرچه از شخصیتهای انقلابی بودند اما به ساختارهای انقلابی که مؤید هویت ایرانی ـ اسلامی است، توجه نکردند و تصورشان بر این بود که با همان ساختارهایی که وجود دارد می‌توانند با تغییر شخصیت‌ها و مدیران مثلاً هویت ایرانی ـ اسلامی را جایگزین کنند غافل از اینکه خود آن ساختارها هویتی غیر از هویت ایرانی ـ اسلامی داشتند و طبیعتاً تأثیر بسیار مخربی در فرهنگ انقلابی داشتند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: در مقابل این حرکت امام(ره)، صحبت از اسلام ناب و اسلام آمریکایی کردند یعنی هشدار دادند که هم مردم و هم مسئولان فریب این را نخورند که اگر بتوانند آب و رنگی از اسلام در آن ساختارها به کار گیرند، کشورشان اسلامی می‌شود. متأسفانه از سوی برخی از مسئولان این رهنمودها گرفته نشد بنابراین این‌گونه می‌توان گفت که یک جریان اسلام انقلابی در راستای احیای هویت ایرانی ـ اسلامی بود در کشور شکل گرفت و یک جریان اسلام که اسم آن را اسلام رحمانی گذاشتند که اسلام را تنها در اخلاق خلاصه می‌کرد و توجهی به آن زیرساخت‌های فرهنگی به آن صورت نداشت، شکل گرفت.
تظاهر به تهاجم فرهنگی
وی بیان کرد: طبیعتاً چنین فضایی این دو حرکت را به رقابت با هم واداشت و امروز ما در پوسته ظاهری جامعه همان تظاهر به تهاجم فرهنگی که زیرساخت‌های آن را که در دوره پهلوی ساخته شده بود، خراب نکردیم، خود را نشان می‌دهد. هرچند ممکن است که ناظر شرایط موجود هستیم با دیدن این صحنه‌ها آزرده خاطر شویم و شاید این توهم برای ما به وجود آید که آن اسلام ناب و اسلام انقلابی هویت‌زا کنار زده شده است، در صورتی که اصلاً چنین نیست.
زاهدانی در این راستا به رفتار هنجارشکنانه بلوار چمران شیراز اشاره کرد و گفت: اگر مقایسه‌ای میان حرکت اخیری که در بلوار چمران شیراز اتفاق افتاد با حرکت اجرای سرود سلام فرمانده به لحاظ جغرافیایی و عددی شود، تفاوت این دو تضاد فرهنگی را به خوبی می‌توان لمس کرد. وقتی به سرود سلام فرمانده نگاه می‌کنیم می‌بینیم در اغلب شهرهای ایران با عده کثیری از شرکت‌کنندگان و حتی خارج از مرزها، آن جایی که ندای اسلام انقلابی رفته حضور دارد و این حرکت فقط در یک گوشه‌ای از شهر شیراز با تعداد اندکی از جوانانی که همه اعتقاد داریم ساختارهایی پشت سرشان این‌ها را به میدان آورده است. به عبارت دیگر جوانان فریب‌خورده که شاید اغلبشان یا برخی اگر با آن‌ها صحبت هم شود توجهی به این ندارند که یک حرکت ضد هویت ملی و اسلامی انجام داده‌اند و به فرض اینکه داشته باشند و عامداً این حرکت را انجام داده باشند از لحاظ مقایسه‌ای می توان گفت که حرکت درخوری نیست که بخواهد ما را به وحشت بیندازد از اینکه آن جریان هویت‌جوی انقلاب اسلامی کنار رفته است.
وی یادآور شد: با همه این تفاسیر نباید همین تظاهراتی که ما را از فرهنگ و هویت اسلامی ـ ایرانی دور می‌کند بی‌توجه باشیم و آن را کم اهمیت جلوه دهیم. درست است که نسبت به آن جریان اصل انقلاب اسلامی کوچک است اما نباید به آن اهمیت کم داده یا دست کم بگیریم به عبارتی ضرب‌المثل داریم دشمن نتوان حقیر و بیچاره شمرد یعنی باید به همین مقدار هم حساسیت نشان دهیم و تلاش کنیم تا آن مقرن‌های فرهنگ و هویت اسلامی ـ ایرانی خودمان را تقویت کنیم.
توجه به جامعه نخبگانی
رئیس پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز با بیان اینکه عمده مطلبی که باید به آن بپردازیم توجه به جامعه نخبگانی است، گفت: متأسفانه جامعه نخبگانی ما آن طوری که باید و شاید وظیفه خود را نسبت به همان هویت اسلامی انقلابی انجام نمی‌دهند. منظور از نخبگان هم نخبگان دانشگاهی درس خوانده‌ها و هم هنرمندان است.
زاهدانی در پایان گفت: متأسفانه در جامعه تخصصی خودمان آن شتابی را که باید برای پیگیری هویت اسلامی ـ ایرانی ببینیم مشاهده نمی‌کنیم و طبیعتاً باید کسانی که متولی برنامه‌ریزی‌های فرهنگی هستند به این نکته توجه کنند و تلاش خود را روی جامعه نخبگان افزایش دهند. وقتی نخبگان اصلاح شوند فرهنگ عمومی یا عموم مردم که معمولاً تابع نخبگان هستند آن‌ها هم اصلاح می‌شوند یا شدت تظاهر به جدایی از هویت اسلامی انقلابی آن‌ها کم می‌شود. هرچند توجه به فرهنگ عمومی هم ضروری است نه اینکه فقط به نخبگان بپردازیم اما اعتقاد دارم فعلاً بیشترین نقطه‌ای که باید به آن توجه شود جامعه نخبگان کشور است که آن‌ها ارزش هویت اسلامی ـ ایرانی درک و برای آن تلاش کنند. هنرمندان تولیدات خود و دانشمندان نوشته‌های خود را افزایش دهند تا این حرکت عظیم انقلاب اسلامی که رو به پیشرفت است، استحکام و قدرت بیشتری پیدا کند.
انتهای پیام
