صحیفه سجادیه گنجینهای درهمتنیده با قرآن و احیاگر امید پس از کربلاست
یک مدرس دانشگاه با تشریح جایگاه مضامین قرآنی در ادعیه امام سجاد(ع) گفت: صحیفه سجادیه میراثی است که در کنار نهجالبلاغه «البرهان» نامیده شده و با تکیه بر قرآن، نقش مهمی در احیای روحیه جریحهدار جامعه پس از واقعه کربلا داشته است.
به گزارش ایکنا از فارس، حجتالاسلام والمسلمین محمدکاظم تقوی، مدرس دانشگاه شیراز امروز چهارشنبه، 19 آذر در همایش صحیفه سجادیه از جمله برنامههای همایش ملی ریحانهالنبی شهرستان مهر با اشاره به مقاله خود با عنوان «مضامین قرآنی صحیفه سجادیه؛ گزارشی توصیفی» گفت: صحیفه سجادیه این میراث ارزشمند که به حق در کنار نهجالبلاغه «البرهان» نامیده شده، متصل به قرآن است؛ یعنی هم دعا و درخواست و هم آموزش شیوه صحیح درخواست از خداوند را در بر دارد و یک گنجینه از حقایق اسلام به شمار میرود.
وی افزود: برای درک بهتر این حقیقت باید به زمانه امام سجاد(ع) توجه کنیم؛ عصرى که انحرافات و اعوجاجات ۵۰ سال پس از رحلت پیامبر(ص) جامعه اسلامی را به فاجعه عظیم کربلا رساند. پیامد آن وقایع، جامعهای بود سرشار از سرخوردگی، روحهای مجروح، ناامیدی و سرگشتگی؛ بهویژه در میان محبان و پیروان اهل بیت(ع).
تقوی ادامه داد: در چنین فضای تاریک و سنگینی که بنیامیه با استبداد و طغیان خود حاکم بود و برای امام فرصت و امکان فعالیت علنی باقی نمیگذاشت، امام سجاد(ع) بهعنوان حجت الهی شیوهای ویژه از هدایت، دستگیری و انتقال معارف ربانی را در پیش گرفت. بخشی از دعاهای صحیفه، حمد و ثنای الهی است و در برخی دیگر توصیف مقامات اولیا و اوصیاست؛ دعاهایی که صرفاً درخواست نیست، بلکه عالیترین سطح خداشناسی و خودشناسی را مطرح میکند.
این مدرس دانشگاه با تشریح فضای اجتماعی پس از کربلا بیان کرد: مخاطبان امام در این دعاها، همان روحهای مجروح و ناامید بودند؛ کسانی که گمان میبردند با آن نگاه اموی، اهلبیت پیامبر(ص) در کربلا خاموش شدهاند. امام سجاد(ع) در بیش از ۵۰ دعا به صورت مکرر عبارت «اللهم صلّ علی محمد و آل محمد» را به کار میبرد و با این نورانیت، یاد پیامبر و خاندان او را در دلها احیا میکرد.
وی یکی از ویژگیهای مهم صحیفه سجادیه را اشتمال گسترده بر آیات و مضامین قرآن دانست و گفت: این دعاها سرشار از آیات الهی است و نشاندهنده درهمتنیدگی قرآن و عترت است؛ پیوندی که هرگز از یکدیگر جدا نمیشوند.
تقوی با تشریح نتایج پژوهش خود توضیح داد: در ۳۰ دعا از ۵۴ دعای صحیفه سجادیه، بهوضوح مضامین قرآنی و آیات قرآن درج و تثبیت شده است.
به گفته وی، در دعای اول که حمد و ثنای الهی است، ۱۲ مضمون قرآنی مشاهده میشود. در دعای ۲۷ نیز ۱۱ مورد مضمون قرآنی قابل مشاهده است و در دعای ۴۵، ده مورد مضمون قرآنی دیده میشود. در دیگر دعاها نیز بسته به موضوع، یک تا چند مورد مضمون قرآنی دیده میشود که تفصیل آنها در مقاله آمده است.
این مدرس دانشگاه تأکید کرد: برخی از این مضامین بهصورت «نص آیه» در دعا آمده و در برخی دیگر، واژگان و ترکیباتی برگرفته از آیات قرآن در متن دعا به کار رفته است. این نشان میدهد که امام سجاد(ع) با قرآن عظیم شده و دعاهای او بازتاب مستقیم معارف قرآنی است.
تقوی در پایان گفت: امیدواریم بتوانیم مرحله نخست آشنایی با این گنجینههای هدایت نظیر قرآن کریم، نهجالبلاغه و صحیفه سجادیه را هرچه سریعتر پشت سر بگذاریم و به هدف اصلی آنها یعنی هدایت و تربیت جان انسانها دست پیدا کنیم.
انتهای پیام
