مسیر تحقق جامعه رضوی از تمسک به قرآن و عترت می‌گذرد
کارشناسان حاضر در میزگرد تعاملی ایکنا با موضوع جریان‌سازی «فرهنگ رضوی» در جامعه، با اشاره بر آنکه مسیر تحقق جامعه رضوی از تمسک به قرآن و عترت می‌گذرد، تصریح کردند که «مکتب رضوی» عدالت برای همه و ظلم برای هیچ‌کس است.
بی‌تردید یکی از برکات زیستن زیر چتر نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران؛ همراه شدن بطن و متن جامعه با فرهنگ دین هدایتگر و مبین اسلام است و چه سعادتی از آن بالاتر که جامعه شیعی مفتخر به هم‌نشینی فرهنگ‌های مختلف و متعدد منبعث از سیره ائمه اطهار(ع) است.
فرهنگ علوی، فرهنگ حسینی، فرهنگ فاطمی، فرهنگ مهدوی و فخر ایران‌زمین، شاه خراسان و نگین درخشان ایران، میزبانی از مرقد مطهر حضرت امام رضا(ع) و آبشخوری عظیم از فرهنگ رضوی که کرامت، رأفت، مهربانی، عفو و گذشت را به عنوان کلید واژه‌های سعادت زیست بشری همسو با فرهنگ اسلامی و انقلابی ایران کرده است. بر همین اساس و در سایه محورهای جریان‌سازی فرهنگ رضوی در قالب فعالیت‌های فرهنگی و هنری بر آن شدیم تا در قالب میزگردی تعاملی نحوه جریان‌سازی و فرهنگسازی تفکر رضوی را در جامعه امروز ایران مورد تأمل و تعمق قرار دهیم.
مقام معظم رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای بر جاری و ساری شدن فرهنگ ائمه اطهار(ع)؛ خاصه فرهنگ رضوی تأکید ویژه‌ای داشته‌اند و بر این نکته اشارت فرموده‌اند که در عصر و زمانه حاضر که دشمن در قالب جنگ روایت‌ها مترصد خدشه وارد کردن به فرهنگ ایران اسلامی و انقلابی است در مواجهه با نسل نوجوان و جوان رسالتی عظیم‌تر بر دوش فعالان، دست‌اندرکاران، مسئولان فرهنگی و هنرمندان، تولیدکنندگان آثار و محصولات هنری از سوی دیگر است.
بر همین اساس در حوزه جاری‌سازی فرهنگ رضوی در جامعه در میزگردی تعاملی این مبحث را با حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ابراهیمی استاد حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران؛ حجت‌الاسلام والمسلمین منصور مقدمی نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و از فعالان در تدوین سند دهه کرامت و مرتضی طاهریان مسئول دبیرخانه ستاد بزرگداشت دهه کرامت به بحث گذاشته که بخش نخست آن در ادامه از خاطرتان می‌گذرد.
دو یادگار مانگار رسول مکرم اسلام در مسیر هدایت مومن
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ابراهیمی؛ استاد حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران در گفت‌وگو با ایکنا با بیان آنکه وجود نازنین پیامبر مکرم اسلام دو یادگار بزرگ و ازلی؛ «کتاب خدا» و «عترت» را برای ما تا قیامت به ماندگار گذاشته است که همه بر آن واقفیم و شیعه و سنی آن را نقل کرده‌اند گفت: تا وقتی‌که به این دو داشته گرانبها چنگ بزنیم، هیچ زمان گمراه نخواهیم شد. هر زمان احساس کژی در زندگی کنیم یعنی انحرافی از این دو صورت گرفته است.
وی با تاکید بر آنکه با این رویکرد اگر می‌خواهیم نمط زندگی‌مان رضوی شود، بی‌تردید ملاک قرآن و اهل‌بیت(ع) هستند و باید به آنها تمسک واقعی و حقیقی داشته باشیم. این معنا از تمسک یعنی پذیرفتن آن مسیر زندگی به عنوان امام و راهنما و پیروی و دنباله‌روی ما از مسیری که قرآن و عترت برای هر مسلمان مقرر کرده است افزود: به هر میزان در زندگی، جامعه و لحظات زیستمان کلام خدا و اهل‌بیت(ع) جاری باشد، جامعه‌مان به جامعه رضوی نزدیک می‌شود. در نقطه مقابل نیز هر چقدر فاصله بگیریم قطعاً از آن مسیر هم خود و هم جامعه دور خواهیم شد.
اگر طالب ظهوریم باید دست به دامن قرآن بزنیم
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی با اشاره به آنکه از خود حضرت امام رضا(ع) نقل شده است که اگر می‌خواهیم جامعه‌مان، جامعه علوی، فاطمی، حسینی و به تعبیری مهدوی شود باید کلام ائمه(ع) را سرلوحه زندگی قرار دهیم خاطرنشان کرد: کلام امام رضا(ع) و کلام اهل‌بیت(ع) را اگر درست به جامعه انتقال دهیم؛ شاهد تحقق جامعه رضوی خواهیم بود. جامعه مسلمان ایرانِ انقلابی و اسلامی همواره ثابت کرده‌اند که رهروان کلام اهل بیت(ع) بوده و خواهند بود؛ چون دین اسلام، دین فطرت است. دینی دل‌پسند است.
وی با ذکر روایتی از یکی از علمای بزرگ شیعه ادامه داد: خدا حفظ کند حضرت آیت‌الله جوادی آملی را برای روشن شدن بحث از یادگارهای فراوان کلام او به نقل این مسئله می‌پردازم که در مواجهه با کلمه «لا اله الا الله» تأکید دارد که «لا» در این‌جا لای غیر است و نه چیز دیگر! یعنی هیچ خدایی جز خدای بزرگ نیست. یعنی این دین، دینی است که دل‌پذیر است. در این مساله تردیدی نیست که به سبب فطری بودن پذیرش و اطاعت از خداوند؛ مردم را اگر رها کنیم به سمت این دین می‌روند؛ اما این مهم را نباید از مسئولیت غایی خود رها سازد. باید محاسن کلام را به مردم بگوییم تا آنها در مکسیر حرکت خود منحرف نشوند و جای دیگری نروند! اگر مسیر هدایت جامعه اسلامی و انقلابی ایران بر همین شیوه استوار باشد، مسیر حرکت مردم و جامعه به در خانه امام رضا(ع)؛ در خانه اهل‌بیت(ع) و در خانه قرآن ختم خواهد شد.
این استاد ممتاز حوزه علمیه در ادامه به ذکر روایت دیگری از علمای بزرگ شیعی پرداخت و افزود: طبق فرمایش آیت‌الله بهجت اگر طالب امام زمان(عج) هستیم باید دست به دامن قرآن بزنیم. اگر دست هر فرد به دست امام زمان(عج) باشد، قطعا به دست قرآن هم هست و بر عکس. اگر دست هر انسان در دست قرآن باشد در دست امام زمان(عج) نیز قرار دارد. پس با این نگرش و تفکر، اگر توانستیم در جامعه معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) را عرضه کنیم، جامعه ما رضوی، علوی، حسینی، مهدوی و فاطمی می‌شود.
قانون اساسی تحقق جامعه رضوی
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی با بیان آنکه برای تحول باید وابسته ائمه اطهار و رسول خدا و قرآن مجید بود؛ البته که این تحول ظرفیت می‌خواهد. باید در فطرت فرد، خمیرمایه آن وجود داشته باشد تصریح کرد: این قانونی اساسی و غیرقابل خدشه است که اگر می‌خواهیم جامعه‌مان رضوی و علوی شود باید آن فرهنگ صحیح قرآن، فرهنگ صحیح اهل‌بیت(ع) را جاری کنم و بر این «فرهنگ صحیح» تاکید موکد دارم. چرا که داعشی‌ها نیز سر می‌برند و آیه قرآن می‌خوانند؛ ولی آنها تمسک به عترت رسول‌الله و اهل بیت(ع) را از هم جدا کردند، لذا به این انحراف مبتلا شدند.
کلیدواژه «کرامت» بازتابی از تجلی فرهنگ ائمه اطهار(ع)
باید پذیرفت که جامعه امروز ایران با جامعه‌ای که سال‌های نخست پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی شاهد تحقق و تولد آن بودیم؛ طبق فرمایش مقام معظم رهبری در سایه تهاجم و شبیخون فرهنگی و آنچه امروز در قالب جنگ روایت‌ها شاهد آن هستیم تفاوت کرده است.
با توجه به این مولفه این سوال پیش می‌آید که در این فضا، برای جریان‌سازی فرهنگ رضوی و ترسیم مسیر جامعه ایران برای تمسک به قرآن و اهل‌بیت(ع) طبق صحبت‌های حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی چه باید باشد و چه خواهد بود؟
دقیقا شاهدیم که طبق فرمایش حضرت آقا که بنیان‌های فرهنگ ایرانی و اسلامی آغشته به فرهنگ علوی، فرهنگ رضوی، فرهنگ فاطمی، فرهنگ مهدوی، فرهنگ حسینی و در نگاه کلان فرهنگ ائمه اطهار(ع) و تمسک به قرآن کریم است. این مولفه مهم را دشمن درست شناسایی کرده و در جنگ روایت‌ها هدف قرار داده است. حال که در ایام دهه کرامت هستیم، این پرسش بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند که از چنین مناسبت‌هایی چگونه می‌توان در جریان‌سازی حرکت جامعه برای استمرار فرهنگ رضوی بهره برد؟
درباره این مساله حجت‌الاسلام والمسلمین منصور مقدمی نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و از فعالان در تدوین سند دهه کرامت در گفت‌وگو با ایکنا گفت: آنچه که باید از دهه کرامت آموخت ورود به ریشه و معنای این دهه متبرک و مناسبت‌هایی است که در این ایام با محوریت فرهنگ اهل‌بیت(ع) لازم است تا به جامعه منتقل کنیم که این موضوع مهم اصل بنیادین در مسیر تدوین سند دهه کرامت که با هدف ترویج فرهنگ رضوی و فرهنگ کرامت تدوین و آماده شده است.
وی با بیان آنکه در تدوین سند این دهه، تحقیق مبسوطی درباره کلیدواژه «کرامت» داشتیم افزود: در روایات ما واژه کرامت در کنار عبارات مختلف و متعددی چون کرامت نان، کرامت بزرگان، کرامت اولاد و ... آمده است. تحقق جریان‌سازی صفت تکریم در اجتماع، نیازمند فرهنگسازی عمیقی است که در برنامه‌های این دهه به جِد مورد توجه قرار گرفته است. وقتی در مفهوم کرامت، غور و تفحص می‌کنیم، بحث بزرگواری و جوانمردی را شاهد هستیم.
نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) خاطرنشان کرد: معتقدیم فرهنگ اهل‌بیت(ع) یکی است ولی مصادیق آن در شرایط مختلف زمانی ممکن است که تغییراتی داشته باشد. فتوت و جوانمردی را در شرایطی خاص در سیره امیرالمؤمنین(ع) پررنگتر می‌بینیم؛ درست آنچنانکه، رأفت و مهربانی را در سیره امام رضا(ع) و فرهنگ رضوی پررنگتر می‌بینیم. تجمیع همه این‌ها را در کلید واژه کرامت شاهد هستیم.
این عضو فعال در تدوین سند دهه کرامت با اشاره به شعار «خدمت کریمانه؛ همدلی و امیدآوری» که برای دهه کرامت امسال انتخاب شده است تصریح کرد: البته مولفه فرهنگسازی «خدمت کریمانه» طی سالیان متوالی گوشواره اول شعارها بوده و امسال خدمت کریمانه؛ همدلی و امیدآوری بر این کلیدواژه با تأکید ویثه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. «خدمت کریمانه»؛ به‌معنای خیر رساندن کثیر، متعالی و همه‌جانبه است.
فرصت‌های ما در مناسبت‌های ماست
در ادامه این گفت‌وگوی تعاملی، مرتضی طاهریان؛ مسئول دبیرخانه ستاد بزرگداشت دهه کرامت در گفت‌وگو با ایکنا درباره تجلی و تبلور شعار دهه کرامت با تاکید برآنکه در تمامی اقدامات فرهنگی و عملیات فرهنگی باید اقتضائات روز را در نظر بگیریم. طبیعی است که نیازهای جوان امروز با نیازهای جوان پنج سال پیش متفاوت است تاکید کرد: همان‌گونه که دشمن ابزارش متفاوت شده‌است و کاملاً تلاش کرده هجمه‌هایش بر اساس اتفاقات روز باشد ما نیز باید این تغییر نگرش را داشته باشد.
وی با اشاره به آنکه مقام معظم رهبری بر این مسئله تأکید دارد که باید از حالت انفعال خارج شویم و در جایگاه تهاجمی قرار بگیریم خاطرنشان کرد: تا کی قرار است منتظر باشیم تا دشمن حرکتی انجام دهد و ما شروع به دفاع کنیم. به نظرم مناسبت‌ها فرصت بسیار خوبی است. چون عمدتاً فرصت‌های ما در مناسبت‌های ما است. مناسبت عظیمی داریم مثل ماه محرم و صفر یعنی هر آنچه که دشمن کاشته باشد به‌راحتی با یک دهه پرشور از اقامه عزای حضرت سیدالشهدا کلا از بین می‌رود. این را با اطمینان و اعتقاد عرض می‌کنم. طبیعی است همه دهه‌ها می‌تواند این‌گونه باشد ایام شادی و ایام حزن که برای حضرات معصومین علیهم‌السلام داریم.
طاهریان افزود: کارگروه محتوایی دهه کرامت که مسئولیت آن با آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و دراین‌بین آستان مقدس حضرت امام رضا(ع) هم ورود جدی دارند؛ در تعامل با یکدیگر؛ در کنار آستان حضرت احمد موسی، شاه چراغ(ع) و آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)؛ همه نگاهشان بر نیازهای حال حاضر جامعه استوار بوده است.
فرهنگ رضوی نیاز جهان امروز است
مسئول دبیرخانه ستاد بزرگداشت دهه کرامت با بیان آنکه وقتی «خدمت کریمانه» شعار محوری می‌شود و در بخش دیگرش همدلی و امید آفرینی می‌آید دقیقاً نیاز حال حاضر جامعه ما را بازتاب می‌دهد گفت: با دقت بر همین کلیدواژه‌ها درمی‌یابیم که این نیاز امروز جامعه ماست. نه‌تنها نیاز امروز جامعه ما بلکه نیاز جهان امروز است.
وی ادامه داد: به‌عنوان مثال با تامل به شعار «حضرت فاطمه معصومه(س) و بهترین دختر دنیا» به عنوان شعار نخستین روز دهه کرامت؛ هر شنونده‌ای را به این سمت سوق می‌دهد که حضرت فاطمه معصومه(س) چه ویژگی‌هایی داشتند که ما الان مدعی هستیم حضرت ایشان، بهترین دختر دنیا است. ملاک‌هایی که این شخصیت بی‌نظیر داشته چیست؟
طاهریان با اشاره به شعار دیگر این ایام با عنوان «شادی و نشاط مؤمنانه؛ گره‌گشای کریمانه» یادآور شد: ابتدا باید دید جامعه ما شادی و نشاط واقعی را در چه می‌بیند؟ بی‌تردید هر کار ساده‌ای در مسیر باز کردن گره‌ای از مشکلات هم‌وطنان، در فرد فاعل موجی از شادی ایجاد می‌کند. چه رسد به آنکه ما گره‌های بزرگی را بتوانیم بگشاییم.
وی ادامه داد: در روز سوم خرداد، روز حماسه فتح خرمشهر و چهارمین روز از دهه کرامت، شعار «خیرخواهی و نوع‌دوستی در سایه ایثار و مقاومت» انتخاب شده است. واقعاً عزیزی که جانش را در طبق اخلاص قرار می‌دهد و از کشورش دفاع می‌کند، این عمل شجاعانه او چیزی غیر از خیرخواهی و نوع‌دوستی تعبیر می‌شود؟ بی‌تردید تمام جامعه از این ایثار و فداکاری بهره‌مند می‌شوند. وقتی آن رزمنده از کشور خود دفاع می‌کند یعنی همه کشور از این امنیت بهره می‌برند خیرخواهی او خیرخواهی عام است و کاملاً نوع‌دوستانه است.
طاهریان در پایان گفت: برای تحقق جاری‌سازی مکتب و فرهنگ رضوی در جامعه باید ببینیم شیوه و سیره حضرات معصومین(ع) چه بوده است. «مکتب رضوی» عدالت برای همه و ظلم برای هیچ‌کس است. این همان نگاه توام با رافتی است که در جامعه ایران انقلابی و اسلامی جاری و ساری است. دهه کرامت، فرصتی برای بازتاب و انتقال همه جانبه این دست از نکات اخلاقی و اجتماعی منطبق با نیازهای حال حاضر جامعه است.
پایان بخش اول...
گزارش از امین خرمی
انتهای پیام
