تقویت تربیت دینی کودکان به واسطه بازی

عبداله ذاکری، مشاور هیئت ووشو شهرستان خمینی‌شهر و معاون فرهنگی مؤسسه دارالقرآن اهل‌بیت(ع) در گفت‌وگو با ایکنا، در رابطه با تقویت تربیت دینی در کودکان به واسطه بازی گفت: ورزش برای کودکان باید بیشتر جنبه تفریح و بازی داشته باشد. بازی کردن وسیله رشد روحی و جسمی کودکان و استفاده از وسایل گوناگون جهت بروز خلاقیت و استعدادشان است.

وی بازی را از اولین ابزارهای تربیتی که کودکان با آن آشنا می‌شوند دانست و اظهار کرد: رعایت برخی ضوابط در بازی از جانب مربیان تربیتی، می‌تواند این ابزار تربیتی را که از ویژگی‌های خاص آن عنصر علاقه‌مندی برای کودکان است به یکی از رویکردهای مهم در ایجاد و تقویت تربیت دینی تبدیل کند.

ذاکری فعالیت‌های ورزشی و استقامتی را برای تقویت جسم مفید دانست و بیان کرد: تربیت عقلانی نیز از منظر قرآن و ائمه(ع) جایگاه والایی دارد. بنابر این از دوره کودکی باید به این امر توجه کرد.

وی با اشاره به راه‌های تربیت اخلاقی کودک بیان کرد: سوق دادن به سوی بازی‌هایی با هدف‌های اخلاقی، تکریم کودک از طریق احترام به حق بازی کردن و خواندن اشعاری با مضامین اخلاقی در حین بازی با کودک را می‌توان از راه‌های تربیت اخلاقی کودک دانست.

معاون فرهنگی مؤسسه دارالقرآن اهل‌بیت(ع) بازی را به معنای حرکت، جنبش، فعالیت و سرگرمی دانست و مفهوم آن را یک فعالیت لذت‌بخش که ضمن افزایش خودآگاهی و قدرت ابراز وجود، کودک را به سمت خودشکوفایی و خودکار آمدی سوق می‌دهد، بیان کرد.

کنترل عواطف با بازی‌درمانی

وی ویژگی‌های بازی را از درون برانگیخته شدن، لذت‌بخش بودن بازی، آزادانه انتخاب کردن بازی، وانمودسازی یا واقعیت‌گریزی و ضرورت شرکت فعال در بازی دانست و گفت: بازی‌درمانی وسیله‌ای شخصی است که به کودک امکان می‌دهد عقایدش را آزادانه بیان کند. همچنین از راه هم‌بازی شدن با کودک نیز می‌توان چگونگی کنترل عواطفی مانند خشم و محبت را به او آموخت.

ذاکری عنوان کرد: خداوند در آیه 5 سوره حج «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَمِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ؛ اى مردم اگر در باره برانگيخته شدن در شكيد پس [بدانيد] كه ما شما را از خاك آفريده‏ ايم سپس از نطفه سپس از علقه آنگاه از مضغه داراى خلقت كامل و [احيانا] خلقت ناقص تا [قدرت خود را] بر شما روشن گردانيم و آنچه را اراده مى ‏كنيم تا مدتى معين در رحمها قرار مى‏ دهيم آنگاه شما را [به صورت] كودك برون مى ‏آوريم سپس [حيات شما را ادامه مى‏ دهيم] تا به حد رشدتان برسيد و برخى از شما [زودرس] مى‏ ميرد و برخى از شما به غايت پيرى مى ‏رسد به گونه‏ اى كه پس از دانستن [بسى چيزها] چيزى نمى‏ داند و زمين را خشكيده مى ‏بينى و[لى] چون آب بر آن فرود آوريم به جنبش درمى ‏آيد و نمو مى ‏كند و از هر نوع [رستنيهاى] نيكو مى ‏روياند» دوران کودکی را مقدمه‌ای برای رشد و بلوغ معرفی می‌کند.

وی افزود: همچنین در آیه 20 سوره حدید «اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطَامًا وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ؛ بدانيد كه زندگى دنيا در حقيقت بازى و سرگرمى و آرايش و فخرفروشى شما به يكديگر و فزون‏جويى در اموال و فرزندان است [مث ل آنها] چون مثل بارانى است كه كشاورزان را رستنى آن [باران] به شگفتى اندازد، سپس [آن كشت] خشك شود و آن را زرد بينى آنگاه خاشاك شود و در آخرت [دنيا پرستان را] عذابى سخت است و [مؤمنان را] از جانب خدا آمرزش و خشنودى است و زندگانى دنيا جز كالاى فريبنده نيست»، این زمان را دوران اشتغال به بازی و سرگرمی بر می‌شمارد. بر اساس این آیات، دوران کودکی دوران بازی است و این بازی‌های کودکانه نقش اساسی در فرآیند رشد کودک دارند.

معاون فرهنگی مؤسسه دارالقرآن اهل‌بیت(ع) اظهار کرد: به خاطر اهمیت بازی در زندگی انسان‌ها به ویژه کودکان، روانشناسان آن را مورد توجه قرار داده‌اند و در روان‌شناسی رشد و شخصیت، بخشی از مباحث به موضوع نقش بازی در فرایند رشد اختصاص یافته است.