ترتیل‌خوانی را نفی نمی‌کنم + صوت

قرائت ترتیل قرآن به همین شیوه مرسوم، برای بسیاری از قرآن‌دوستان مطلوب شناخته می‌شود و در مقایسه با قرائت تحقیق(قرائت مجلسی)، در کشورهای مختلف از طرفداران بیشتری برخوردار است. بسیاری با ترتیل خلیل الحصری و منشاوی از میان قاریان مصری و شهریار پرهیزکار، قاری ایرانی و طی سال‌های اخیر ترتیل‌های معروف به خلیجی آشنا هستند. همچنین چند سالی است که عموم مردم در ماه مبارک رمضان از جزءخوانی قرآن به شیوه ترتیل استقبال کرده و رسانه ملی نیز همسو با مردم به پخش مجالس جزءخوانی بقاع متبرکه کشور اقدام می‌کند. حضور بسیاری از مراجع عظام در این مجالس و تأیید رهبر معظم انقلاب اسلامی از این اجتماعات، می‌تواند مهر تأییدی بر چنین رسمی باشد. ولی آیا آنچه که امروزه به عنوان ترتیل شناخته می‌شود، تعریف صحیح «وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا» است؟ آیا بدین شیوه، انس با قرآن و در ادامه تأمل و تدبر در آیات شکل می‌گیرد؟

بیشتر بخوانید

• ترتیل؛ روح حاکم بر تلاوت قرآن
• توجه فراوان؛ لازمه ترویج ترتیل قرآن
• قاری کارش اشک گرفتن از مردم با تلاوت قرآن باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان از خطبای شناخته شده کشور چند ماه قبل و در جمع تعدادی از قاریان و فعالان قرآنی، نقدی بر ترویج شیوه ترتیل برای عموم مردم داشته و جمعی چنین تصور کردند که وی شیوه ترتیل را نفی کرده است. برای روشن شدن بیشتر این دیدگاه، خبرنگار ایکنا، مجدد نظر وی را جویا شد تا با صراحت بیشتری پاسخ دهد؛ وی چنین پاسخ داد که سنت را خودمان نباید تعیین کنیم. سنت باید براساس آنچه که اولیای خدا فرموده‌اند در نظر گرفته شود. بعضی از انسان‌ها و بعضی از مؤمنان اگر بخواهند این‌گونه همه قرآن را قرائت کنند از آن بهره نخواهند برد، اما اگر در بخشی از قرآن همان مقدار وقت را بگذارند و بلکه بیشتر، بهره بیشتری از قرآن خواهند برد.

تفاوت در سلایق و ذائقه‌ها

پناهیان با بیان اینکه سلایق و ذائقه‌ها متفاوت است و نباید گفت همه بلااستثناء جزءخوانی و قرآن را ختم کنند افزود: در روایات موجود است کسانی که در درک و فهم آیه‌ای مشکل داشتند نزد ائمه هدی می‌رفتند و از آنها می‌پرسیدند و این‌گونه افراد تحسین شده‌اند. حتی در روایات تأکید شده نباید بر اتمام سوره اصرار ورزید، بلکه با تأمل و تفکر آیات را بخوانید و اگر نتوانستید سوره را تمام کنید، ادامه‌اش برای فردا یا روزهای بعد بماند.

استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر این مطلب که پس نمی‌توان یک روش را برای قرائت قرآن به همه تجویز و آن را به عنوان یک سنت فراگیر قلمداد کرد، گفت: حتماً نباید قرآن را به روش ترتیل خواند. روش‌های دیگری هم وجود دارد، روش‌هایی که سرعت قرائتش از سرعت قرائت ترتیل کمتر است. بعضی‌ها براساس ظرفیتشان فقط می‌توانند به شیوه‌های دیگری و طولانی‌تر از سرعت قرائت ترتیل، قرآن بخوانند و لذا باید اینگونه روش‌ها را هم در جامعه رواج داد.

معرفی شیوه‌های مختلف قرائت

پناهیان عنوان کرد: پس بحث نفی قرآن خواندن به روش ترتیل به هیچ‌وجه مطرح نیست. بعضی‌ها هوش و ذکاوتی دارند که اگر سریع‌تر از ترتیل هم قرآن بخوانند از آن بهره می‌برند، ولی بعضی از افراد بهتر است که آرام‌تر از شیوه ترتیل قرآن بخوانند و این تفاوت بین انسان‌ها تفاوت بین قرائت‌ها را به دنبال دارد و ما باید در جامعه انواع روش‌های قرائت قرآن را معرفی کنیم تا افراد متناسب با ذائقه و توان خودشان آنها را انتخاب کنند.

گفت‌وگو از سعید امینی