تعزیه؛ هنری به وسعت جهاد تبیین
هنر تعزیه که به عقیده بازیگران و فعالانش رکن مهم جهاد تبیین است، توانسته با هنر بیان، اثرگذاری شایسته‌ای در طول سالیان اخیر با نمایاندن حقیقت داشته باشد؛ حقیقتی که شاید اثرگذارترین باشد در ذهن جوان و نوجوان امروزی.
تعزیه از جمله هنرهای آیینی است که در کالبد ماه محرم شکل گرفته و در این سالها با شکل و رنگ‌‌های جدیدی از شعر و نمایش سعی کرده از قافله جذب مخاطبان عقب نماند.
این هنر که به عقیده بازیگران و فعالانش رکن مهم جهاد تبیین است، توانسته با هنر بیان، اثرگذاری شایسته‌ای در طول سالیان اخیر با نمایاندن حقیقت داشته باشد؛ حقیقتی که شاید اثرگذارترین باشد در ذهن جوان و نوجوان امروزی.
صادق شهابادی، سرپرست گروه تعزیه‌خوانی عاشقان اهل بیت(ع) در خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی گفت: با توجه به اینکه از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را در زمینه تعزیه خراسان‌جنوبی آغاز کردم، شاهد تأثیر خوب این هنر در جامعه بودم، چراکه واضح‌ترین راه برای نمایش آنچه در کربلا رخ داده، هنر تعزیه است.
وی با بیان اینکه اشعار تعزیه تأیید شده بیت رهبری بوده و هر شعری را نمی‌توان در این هنر وارد کرد، افزود: باید در چگونگی بیان و ارائه هنر تعزیه مراقب بود، چراکه گاهی ممکن است یک حرکت نابجا آسیب‌هایی را برای جذب افراد به دنبال داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
- منبرهای محرمی؛ فرصتی برای جهاد تبیین و پاکسازی ذهن از ابهامات
- سخنرانی و مداحی‌های محرمی؛ نیازمند تیم تولید محتوا
- نماز؛ اولین و مهم‌ترین گام در روشنگری
- کانون مداحان بر اشعار مداحی نظارت داشته باشد
- شعر آیینی به حزن‌اندوزی صرف نپردازد
شهابادی با بیان اینکه تعزیه در گذشته به‌صورت سنتی و یکنواخت بوده و امروزه شکل و شمایل منسجم‌تر و به‌روزتری به خود گرفته، اما هنوز از اصل سنت نیفتاده و این سنت‌ها همچنان حفظ می‌شود، تصریح کرد: دلیل این تازگی در عین گذشت سالها تنها وجود عشق به اهل بیت(ع) در کالبد تعزیه است.
وی افزود: در خراسان‌جنوبی گروه‌ها و افراد علاقه‌مند به این حوزه را شناسایی کرده، سعی می‌کنیم به دنبال آموزش‌هایی در این عرصه باشیم و احیای تعزیه سنتی و گسترش آن در نقاط مختلف را پیگیر هستیم؛ در واقع تلاش می‌کنیم تا سنت‌ها را حفظ کرده و اجرا را به سمت همان سبک قدیمی پیش ببریم.
سرپرست گروه تعزیه‌خوانی عاشقان اهل بیت(ع) با بیان اینکه با وجود عشقی که از دل مردم برای این کار بر می‌آید، هنوز آن اندازه که باید حمایتی وجود ندارد، تصریح کرد: تعزیه‌خوانی در خراسان‌جنوبی نیازمند حمایت‌های مردمی و دولتی است تا یک مکان و محل برای اجرا و دفتری برای هماهنگی داشته باشد.
وی افزود: از مردم و مسئولان تقاضای استقبال بیشتری داریم تا این سنت آیینی بیشتر دیده شود و محدود به ماه محرم نباشد و امید است نهادها و ادارات دولتی و مردمی از تعزیه‌خوانی و نقاله‌خوانی حمایت کنند و امکاناتی فراهم آورند تا پیشرفت در این مبحث اعمال شود.
تعزیه؛ از راه‌های توجه به جهاد تبیین
شهابادی با بیان اینکه تعزیه یکی از راه‌های توجه به جهاد تبیین است، تصریح کرد: گاهی برای نشان دادن یک حقیقت باید همان حقیقت را به‌گونه‌ای که بوده به زبان مخاطب امروزی به تصویر بکشی؛ هنری که در تعزیه دیده شده و جهاد تبیین امری جز این نیست.
وی بیان کرد: باید باور کنیم جهاد تبیین در دل تعزیه تا چه اندازه می‌تواند تأثیرگذار باشد؛ وقتی این تأثیر را پذیرفتیم آن‌گاه خواهیم توانست در مورد آن بیشتر فکر کرده و بیشتر تلاش کنیم.
نمایشی که تأثیرگذاری حداکثری دارد
حسین اکبری که سال‌هاست در تعزیه امام حسین(ع) در نقش مخالفان آن حضرت حاضر شده است نیز در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی گفت: تعزیه همان جهاد تبیینی است که به شکل نمایش برای نسل امروز بیان می‌شود، چراکه همه افراد نمی‌توانند در مورد وقایع عاشورا مطالعه کرده و یا گاهی منابعی در دسترس ندارند.
وی افزود: تعزیه با شکل و بیان امروزی برای مخاطب نمایشی را اجرا می‌کند که قرن‌ها پیش حقیقت داشته و این حقیقت در کالبد نمایش و هنر بهتر می‌تواند بیان شود چراکه اثرش بیشتر بوده و تا مدت‌ها حتی در ذهن افراد باقی می‌ماند.
این هنرمند تعزیه‌خوان با بیان اینکه من مدت 30 سال است که در نقش مخالف به اجرا می‌پردازم و از کودکان و نوجوانان گرفته تا بزرگسالان همواره نقش‌های من را به خاطر دارند، چراکه آن رذالت‌های صحرای کربلا را به‌صورت مصداقی می‌بینند، افزود: گاهی حتی در نقش مخالف در زمان اجرای تعزیه اشک از چشمانت جاری می‌شود و این امر تأثیرگذاری را برای مخاطب دوچندان می‌کند.
اکبری ادامه داد: هنر تعزیه به مخاطب آن چیزی را هدیه می‌دهد که شاید در کالبد کتاب‌ها و سخنرانی‌ها کم‌رنگ‌تر دیده شود و این همان جهاد تبیین است؛ جهادی که حق و باطل را به‌صورتی حقیقی به تو می‌نمایاند تا مخاطب با بینش خود در ورطه انتخاب افتد.
تعزیه‌خوانی و تغییراتی در گذر زمان
مفید شاطری، یک نویسنده و پژوهشگر در خراسان‌جنوبی نیز در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی گفت: نحوه اجرای تعزیه‌خوانی تغییرات بسزایی از زمان پیدایش خود تا به امروز داشته است و از دوران پهلوی تعزیه‌خوانی با ممنوعیت‌هایی مواجه شد و به تدریج وجود رسانه‌های متعدد تلویزیون و هنرهای نمایشی سبب کمرنگ شدن تعزیه نسبت به دوره قبل خود یعنی قاجار شد.
وی با بیان اینکه با انقلاب اسلامی حمایت‌هایی از طریق نهادهای مربوطه انجام شد و در سال‌های اخیر به‌خصوص در دو دهه گذشته، شاهد گسترش تعزیه‌خوانی بودیم، تصریح کرد: تعزیه‌خوانی یک هنر مردمی است یعنی حمایت محافل و مجالس آن از سوی مردم بوده و همین موضوع یکی از دلایل پویا ماندن تعزیه‌خوانی است.
شاطری ادامه داد: تعزیه، جذابیت‌های نمایشی و تجسمیِ حوادث طول تاریخ و محور شهادت امام حسین(ع) را به تصویر می‌کشد که هم برای شنونده و هم بیننده جنبه‌های آموزشی و سرگرمی دارد و وقایع تاریخی در قالب انجام حرکات نمایشی افراد را سرگرم می‌کند.
این نویسنده و پژوهشگر با بیان اینکه یکی از رموز پویایی و گسترش تعزیه، اصل مکتب سیدالشهداست، افزود: تعزیه یکی از مراسم آیینی کشور به‌شمار می‌رود که این مراسم آیینی در راستای عزاداری امام حسین(ع) بوده و در طول زمان گسترش پیدا می‌کند به‌صورتی که موقوفات متعددی در این زمینه شکل می‌گیرد.
شاطری ادامه داد: تعزیه هنری است که در هر منطقه، متناسب با ویژگی‌های جغرافیایی، فرهنگی، تاریخی انجام می‌شود و بهترین شیوه این است که همان شکل سنتی تعزیه هر منطقه حفظ شود تا آن خرده‌فرهنگ‌ها حفظ و به نسل‌های بعدی منتقل شود.
وی با بیان اینکه بهتر است تعزیه همان شکل سنتی خود را حفظ کند و اجزای مدرن به آن اضافه نشده تا آسیبی به این بخش فرهنگی وارد نشود، اظهار کرد: از آنجایی که این هنر جذابیت‌های متعددی دارد و علاوه بر تعزیه ماه محرم، می‌تواند در ماه‌های دیگر نیز فعالیت کند پس نیازمند حمایت همه جانبه هستیم.
این نویسنده و پژوهشگر یادآور شد: انتظار می‌رود هر تعزیه‌خوان نسبت به هر موضوعی از تعزیه تحقیق و پژوهش کند و هر پژوهشی که صورت می‌گیرد مبتنی بر منابع معتبر باشد تا برای آیندگان به میراث گذاشته شود.
انتهای پیام
