فداکارى؛ بنای نهضت حسینى

مصطفی دلشاد تهرانی، استاد دانشگاه و نهج‌البلاغه پژوه در یادداشتی به موضوع فداکارى و از خود گذشتگی در نهضت حسینى پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

انسان تا از خود نگذرد و به فراتر از خویش نرود و حق را و انسانیت را و ارزش‌هاى والا و دین و مردم را بر خود مقدم ندارد، به امرى قدسى و اعتبارى الهى دست نمى‌یابد و به نیکویی‌هاى حقیقى واصل نمى‌شود. تعبیر قرآن کریم در این ‌باره، تعبیر شگفتی است: «لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ مَا تُنْفِقُوا مِنْ شَیءٍ فَإِنَّ اللهَ بِهِ عَلِیمٌ؛ هرگز به نیکوکارى نخواهید رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید و از هرچه انفاق کنید قطعاً خدا بدان داناست.»

هر عملى و فعلى که آدمى را به خدا نزدیک سازد، «ِبرّ» است و تقرب به حق، جز با گذشتن از خود و دوری جستن از آنچه مبغوض اوست و گذشتن از آنچه حجاب میان انسان و خداست، میسر نمى‌شود و مدرسه حسینى، مدرسه تربیت برای گذشتن از محبوب‌ترین تعلقات آدمى است در راه خدا و براى خدا و در جهت برپا‌داشتن حق و عدالت و پاسداشت انسان و انسانیت.

حسین(ع) خود، همه چیزش را فدا نمود تا حقیقت زنده بماند و عدالت رخ نماید و مردم باعزت زندگى کنند و تن به ذلت ندهند. حسین(ع) بناى نهضت خود را بر فداکارى در راه حق گذاشت و از همان آغاز، این حقیقت را اعلام و پیوسته بر آن تأکید کرد.

راه حسین(ع) جز با فداکارى و از خود گذشتگی طى نمى‌شود و هرکه بخواهد در ِسلک حسینیان در‌آید، باید که آماده فداکارى در راه حق و از خود گذشتگی در راه عدالت و انسان و انسانیت و دین و ارزش‌های والا باشد.

شیخ عبدالله علایلى، عالم برجسته معاصر، درگذشته به سال ۱۹۶۶ میلادی، در توصیف این وجه مدرسه حسینى سروده است:

أُقَدِّمُ جَمْعِی دُونَ مَبْدَإِ شِرْعَتِی

وَ أَحْمِی حِمَى دِینِی وَ أَحْبُوا إِلَى الْهُدَى

همه عزیزانم را در برابر دینم و مذهبم، تقدیم مى‌دارم،

و بدین وسیله از دینم پشتیبانى مى‌کنم و به سوى هدایت گام مى‌نهم.

این منطقِ مدرسه حسینى است و دعوت حسین(ع) براى نجات انسان و جامعه انسانى برای از خود گذشتگی و فداکاری استوار است و تا چنین نشود و جمعی برای دفاع از حق و عدالت، انسان و انسانیت و پاسداشت مردمان و حفظ عزت آنان، از خود گذشتگی و فداکاری نکنند، راه مدرسه حسینی هموار نمی‌شود.