رسول بخشی دستجری، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفتوگو با ایکنا، درباره نقش مالیات در توزیع عادلانه ثروت گفت: مالیات ظاهراً ابزاری است برای توزیع ثروت و حرکت به سمت اقتصادی که عدالت بیشتری در توزیع ثروت وجود داشته باشد و ظاهر امر این است اما در باطن ممکن است، اینطور نباشد.
وی افزود: درواقع مسئله اصلی بحث خلق پول است؛ بسیاری از مالیاتهایی که امروزه دریافت میشود، در خلق پول ریشه دارد. اگر بانکها پول خلق نکنند امکان وصول بسیاری از درآمدهای مالیاتی چه در ایران و در سایر کشورها وجود نخواهد داشت.
کارشناس اقتصادی ادامه داد: نظام مالیاتی برروی خلق پول استوار است. مثلاً مالیات بر ارزش افزوده کاملاً به خلق پول ارتباط دارد و اگر خلق پول متوقف شود، میزان درآمد از طریق مالیات به صفر خواهد رسید یا مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر سود هم به این شکل است.
بیشتر بخوانید:
دولت با ابزار مالیات توزیع ثروت و عدالت کند
بخشی دستجردی با بیان اینکه از اساس خلق پول اکل مال مردم به باطل است، گفت: خلق پول از اساس مشکل دارد و باعث اکل مال مردم به باطل میشود، لذا در چنین شرایطی نباید انتظار داشت مالیاتهایی که مبتنی بر این قاعده است، توزیعکننده عدالت باشد.
وی ادامه داد: امروزه مالیاتها ویژگی پولی دارند، یعنی اینکه دریافت مالیات باید مبتنی بر ارزشهای پولی باشد، مثلاً زکات از مال دریافت میشود نه از ارزش پولی. اینها بسیار نکات مهم و دقیقی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان عنوان کرد: باید مشخص شود، آیا به دنبال این هستیم نظام سرمایهداری را در اقتصاد ایران به صورت نظمیافته پیاده کنیم؟ اگر این هدف را دنبال میکنیم باید از یک طرف پول خلق شود و از طرف دیگر مالیات دریافت شود. دیگی را تصور کنید که در این دیگ مردم با کار و زحمت و تلاش شربت خوشمزه و گوارایی تولید میکنند و برای اینکه مردم تلاش مضاعفی برای تولید شربت بیشتر داشته باشند، زیر دیگ را روشن میکنند و برای اینکه زیر دیگ چگونه روشن شود باید یک سری سیاستها به اجرا درآید که مردم گرم و به تحرک بیشتر وادار شوند تا بتوانند شربت بیشتر تولید کنند.
بخشی دستجردی در همین رابطه اضافه کرد: اما یک طرف دیگ بانکها ایستادهاند و دولت در طرف دیگر و آن طرفی که بانکها ایستادهاند در شربت مردم از طریق خلق پول میدمند که باعث میشود شربت مردم کف کند و بالا بیاید. خلق پول سبب شده تا حجم نقدینگی در کشور افزایش پیدا کند و وقتی حجم نقدینگی افزایش مییابد، مالیاتی که دولت دریافت میکند بیشتر میشود؛ یعنی همین شربت اگر حجمش افزایش داشته باشد، دولت شروع به دریافت مالیات میکند.
وی گفت: در نظامهای سرمایهداری پول به شیوه سازمانیافته و منظم خلق میشود و به صورت سازمانیافته و منظم هم مالیات و ربا دریافت میشود. ما باید مشخص کنیم که آیا به دنبال شیوه نظام سرمایهداری هستیم یا اسلامی اما مشکل ما این است که هنوز نمیدانیم کدام شیوه را میخواهیم اجرایی سازیم. مثلاً اگر قرار است نظام سرمایهداری پیاده شود، مانند کشورهای غربی ربا و مالیات سازمانیافته و قاعدهمند دریافت و پول هم به صورت قاعدهمند خلق شود. در کشورهای سرمایهداری نرخ رشد خلق پول متناسب با نرخ رشد تولید است و این نوعی ربا و مالیات سازمانیافته محسوب میشود.
کارشناس اقتصادی تأکید کرد: اما اگر نظام اقتصاد اسلامی را میخواهیم اجرا کنیم یک سری اقتضائات و شیوههای خود را دارد و شیوه دریافت مالیات در این نوع نظام با نظام سرمایهداری متفاوت است. اما همانطورکه گفتم هنوز ما نمیدانیم کدام شیوه را میخواهیم اجرا کنیم.
گفتوگو از سعید امینی
انتهای پیام