مؤسسه جامعةالایات الکریمه استان قم فعالیت خود را از سال 88 با اخذ مجوز رسمی از سازمان تبلیغات اسلامی با اولویت اصلی پژوهشی در حوزه قرآن، عترت و برگزاری دورههای تربیت مربی و مدرس در کنار دورههای آموزشی آغاز کرده است.
این مؤسسه با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین قادر امینی، که در حال حاضر به عنوان مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکلهای قرآن و عترت استان قم به مدت سه سال فعالیت میکنند، اداره میشود.
حجتالاسلام امینی، متولد سال 1366 در شهرستان مراغه، مدتی را در حوزه علمیه بناب از محضر حجتالاسلام والمسلمین بنابی استفاده کرده است و پس از سکونت در شهر قم، کارشناسی ارشد را از دانشگاه مدرسی معارف اسلامی اخذ کرده است. او دارای سطح چهارم رشته مطالعات اسلامی از مؤسسه بینالمللی مطالعات اسلامی با محوریت بحث تبلیغ در کشورهای عرب منطقه است و دارای مدرک دکتری از جامعةالمصطفی(ص) العالمیه در رشته اندیشه معاصر مسلمین است. در ادامه مشروح گفتوگوی ایکنا با حجتالاسلام امینی را میخوانید؛
ایکنا ـ انگیزه شما از راهاندازی مؤسسه قرآنی، آن هم با اولویت پژوهشی چه بوده است؟
قرآن، جامعترین و کاملترین نسخه تربیتی، آموزشی و انسانسازی است. بنابر نص صریح قرآن «كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ»، قرآن، کتاب مبارکی است، یعنی هم هدایتگری و هم جامعیت زمان را دارد و محتوای آن محدود به 1400 سال پیش نیست.
قرآن، دارالشفاء است «و مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ». قرآن، رحمت است. یعنی نسخهای است که همه چیز را در داخل خود دارد و به عبارت دیگر «تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍ» همه چیزی که برای هدایتگری انسان لازم است، در قرآن آمده است. به همین جهت اصلیترین هدف مجموعه جامعةالایات، ایجاد تمدن نوین اسلامی و مکتب ناب اسلامی است. ایجاد این تمدن اسلامی نیازمند فراگیری بنیانهای فکری از ساحت قرآن هست و انشاءالله به برکت قرآن بتوانیم این کار را در جامعه، گسترش دهیم.
ما در مجموعه جامعة الآیات کریم استان قم با چالشهای مختلفی روبرو شدیم، گرچه در فاز نخست، مؤسسه به شکل آموزشی فعالیت میکرده است، اما بعداً قرارگاههای چهارگانهای را ایجاد کردیم. یکی از این چالشها سبک نامناسب آموزش معارف اسلامی در جامعه بود که فاقد جذابیت لازم برای کودکان و نوجوانان است، لذا قرارگاه پژوهشی را ایجاد کردیم که یکی از اصلیترین کارهای آن ایجاد درسنامههای معارفی(درسنامه مهیا، صراط و سراج) است.
بخش دیگر، قرارگاه عمرانی است. در گسترش جغرافیایی کشور، مناطق زیادی چون شهرکهای جدیدالاحداث داریم که در آنها مؤسسات قرآن فعالیت ندارند یا کم فعالیت میکنند. به این اندیشیدیم تا با استفاده از جامعه خیرین، مکانهایی را ایجاد کنیم. از سوی دیگر مکانهایی از گذشته بودند که فعالیت آنها در شرایط فعلی، به دلایلی کم شده است یا طرح و ایده ندارند، بنابر این با راهاندازی قرارگاه آموزشی سعی شد تا کمک حال این مراکز و مکانها باشیم و از آنها پشتیبانی و حمایت کنیم.
همچنین همان طور که مقام معظم رهبری تأکید داشتند هنر را با حفظ تعالی منتشر کنید و در جامعه و کارها، هنرمندانه جلو روید، قرارگاه هنری را ایجاد کردیم. ما نیز سعی کردیم تا در این زمینه نیز فعالیت داشته باشیم. همانطور که میدانیم اگر در قالب هنر، کارهایمان را انجام دهیم، رسوخ آن در قلبها افزایش پیدا خواهد کرد.
ایکنا ـ منظور شما از قرارگاه عمرانی یعنی کمک به راهاندازی شعبهای از مؤسسه در دیگر شهرهاست؟
بله، ما به دنبال این هستیم تا اگر در استانهای دیگر و حتی روستاها، ظرفیتی است به صورت عامالمنفعه از آنها استفاده کنیم، اگر خیری درصدد کمک هست با اسم خود آن نیکوکار در همان شهری که سکونت دارد، مکانی برای فعالیت شعبه مؤسسه تأسیس کنیم و اینگونه از ظرفیت همان منطقه(برای جذب کارکنان) و بومیهای همان منطقه برای راهاندازی آن مرکز استفاده خواهیم کرد.
ایکنا ـ آیا تاکنون اینگونه شعبهای را راهاندازی کردهاید؟
بله، در استان مازندران، آذربایجان غربی و در خود استان قم، مؤسسات و شعبی را راهاندازی کردیم.
ایکنا ـ چه میزان سعی کردید که طی این مدت، موسسه با ایده و طرحهای نو، به آورده خود متکی باشد و در واقع متکی به توان خود پیش برود؟
اعتقاد ما این است که دین مبین اسلام آموزههایی دارد و این راه را به خوبی به ما نشان داده است. اصلیترین راهی که اسلام نشان داده است، بحث اقتصاد مقاومتی است. همان قلهای که مقام معظم رهبری سالها بر آن تأکید داشته یعنی اگر ما بتوانیم دو بخش اصلی قناعت و صرفهجویی را در کارهایمان بگنجانیم و برنامههایمان را در حد مقتضی به صورت ساده یا مردمی و با حمایت خیرین برگزار کنیم، این خوب است.
از سوی دیگر بهتر است که مؤسسات به سمت تولیدات بروند. تولیدات زمانی دیربازده و زمانی زودبازده است و بهتر است که از تولیدات زودبازده استفاده شود. محصولات و تولیدات مؤسسه جامعةالآیات در سه بخش نرمافزار، سختافزار و مسائل پشتیبانی و حمایتها و مشاورهای است.
اما باید از هیجانات در بازار تولیدات و کسب و کار و کارهایی که ریسک دارد چون سرمایهگذاری در بعضی از امکان یا اخذ تسهیلات با کارمزدهای بسیار بالا خودداری شود. موفقیت در این زمینه در گرو بهرهمندی از تجربیات سایر مؤسسات و تعامل با مراکز است.
ایکنا ـ بسیاری مؤسسات برای کسب منبع درآمد به دنبال راهاندازی مهد و پیشدبستانی قرآنی هستند. شما چه میزان با فعالیت مؤسسات در این بخش موافق هستید؟
از آنجایی که ما در اتحادیه هستیم و فعالیت مؤسسات را رصد میکنیم، رفتن به سراغ احداث پیشدبستانی و مهدکودکها به دلیل مسائل اقتصادی نیست، بلکه باید گفت اگر بخواهیم یک جامعه قرآنی داشته باشیم، باید از بنیان کار را شروع کرد. آنهایی که استاد هستند و کارهای قرآنی انجام دادند، میدانند بهترین زمان تربیت یک شاگرد، خردسالی است. بنابراین هنگامی که فردی از دوران خردسالی در معرض آموزش و آموزههای قرآنی قرار میگیرد، خیلی راحتتر آنها را دریافت میکند.
مؤسسات قرآنی در قم نیز از این قاعده مستثنی نیستند، البته قبول داریم که مهدکودکها به جهت اینکه دارای شهریه نیز هستند، کمک کار مؤسسات هستند.
ایکنا ـ مؤسسه جامعةالآیات چه میزان در این زمینه فعال است؟
علاوه بر آموزش خردسالان در بخش قرآن، دارای بخش روانشناسی هستیم، به طوری که هر ماه خردسالان از لحاظ اخلاق، رفتار اجتماعی، فردی، خانوادگی بررسی و در پرونده کودک نوشته میشد و اگر شاهد تغییراتی در این زمینه بودیم، از خانواده سئوال میشد و در وهله بعدی اگر نیاز بود قرآنآموز خردسال را به روانشناس حوزه کودک معرفی میکردیم.
ایکنا ـ همانطور که میدانید هر روز شاهد معضلات فرهنگی بیشتر در جامعه هستیم که شاید یکی از مهمترین علتهای آن، دوری از آموزههای قرآنی است. درباره نقش مؤسسات برای حل این معضلات بگویید و راهکارهایی که میتوان برای حل این معضلات داشت.
پاسخ سؤال شما در دو بخش داشت؛ یکی مشکلات فرهنگی جامعه و دیگری راهکارهایی که میتوان ارائه داد. اصلیترین مشکلی که امروز در جامعه شاهد آن هستیم، این است که ارزشهای فرهنگی متأسفانه کمرنگ شده است و هنگامی که این مسئله را بررسی میکنیم و دنبال آن هستیم و به سراغ دلایل آن میرویم به سه مدل فرهنگساز جامعه، برمیخوریم که رسانه ملی(صدا و سیما)، شبکههای اجتماعی و شبکه نمایش خانگی این سه مدل فرهنگساز جامعه هستند.
در حال حاضر رسانه ملی اصلیترین رسالتش این است که فرهنگسازی سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی را ترویج کند که اینگونه نیست گاهاً دیده میشود برنامهها محتوای خاصی ندارند یا ترویج تجملگرایی است.
شبکههای اجتماعی نیز رسالتش اطلاعرسانی است، اما باز شاهدیم که در آنها نیز تنوعطلبی گسترش داده میشود. این آفتهایی دارد و به دنبال آن، ایجاد اختلافات میان زن و شوهر است که به گسست خانواده میانجامد. بخشی نیز چون مرتبط با کودکان و نوجوانان است، باید حتما به آنها آموزشهای لازم داده شود تا دانشآموزان و نوجوانان با آموزشهای لازم و خودکنترلی بدون همراهی پدر و مادر از شبکههای اجتماعی استفاده کنند، چیزی که بعضاً شاهد آن نیستیم.
در بخش شبکه نمایش خانگی هم متاسفانه شاهد خیلی از مسائل هستیم، حجاب و عفاف در این سریالهای شبکه خانگی کجاست؟ بحث غیبتها، تهمتها و صحبتهای آزادیست که نیازمند بازبینی است.
در این زمینه بخش مردمی میتواند کمکرسان باشد. اتحادیهها و مؤسسات قرآنی دارای ظرفیتهای بالایی هستند که میتوانند با اجرای طرحها و برنامهها در ترویج مسائل قرآنی کمکرسان باشند، به جای اینکه میلیاردها تومان هزینه ترویج مسائل قرآنی به سازمانها و نهادها شود، میتوان با در اختیار قرار دادن آن در مؤسسات قرآنی ـ مردمی و بهرهمندی از ظرفیتهای آنها، در این زمینه اقدامات مثمرثمرتری انجام داد.
همانطور که مردم با مدیریت خود در جریان هیئات و برگزاری مراسم سوگواری در محرم، صفر و ... آنها را زنده نگهداشتند در زمینه ترویج آموزههای قرآنی نیز بخش مردمی میتواند کمکرسان باشد.
ایکنا ـ شما از زمستان 1400 به عنوان مدیر اتحادیه موسسات قرآنی استان قم منصوب شدید. درباره افق چشمانداز و برنامههای که برای اتحادیه طی سه سال آینده دارید، بگویید.
در استان قم بالای 120 مؤسسه قرآن فعال است. به جهت اینکه قم از جهت فرهنگی در مجاورت حرم و حوزه علمیه است، موسساتی که در استان قم هستند، متفاوت از سایر استانها است. دهها مؤسسه در استان قم است که دارای شعبه در سراسر کشور هستند. قریب به چهل مؤسسه در سطح استان است که نه تنها فعالیت استانی دارند، بلکه فعالیت ملی و بینالمللی و دارای تولیدات و آثار به زبانهای انگلیسی، عربی، چین و ... هستند.
سرلوحه کارمان در بحث افق اتحادیه 1403 تحقق مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری است. ایشان مطالبات زیادی در حوزه قرآنی داشتهاند که میتوان آن را در سه بخش اصلی خلاصه کرد؛ تربیت 10 میلیون حافظ قرآن، هر مسجد، یک پایگاه قرآنی با محوریت جوانان و نوجوانان و تعامل مؤسسهای، انس جامعه با قرآن کریم. این سه اقدام را در اولویت فعالیتهای ملی و استانی خود قرار دادیم. در اتحادیه از کارهای جمعی حمایت میکنیم. به این معنا که اگر چند مؤسسه با هم یک طرح و ایده نویی را ارائه کنند، قطعا مورد حمایت قرار میگیرند.
قطعا مؤسساتی را داریم که ضررده هستند. اینها را حتما مورد حمایت قرار میدهیم.
در بحث دیگر اتحادیه، موانع قانونی زیادی داریم ما نیازمند وضع قوانین جدید هستیم بطوری که در بحث بیمه، اداره کار و اداره مالیات متاسفانه دستگاههای استانی توجیه نیستند، گرچه قانون صراحتاً هم گفته است اما در استانها سلیقهای عمل میشود و مؤسسات و مدیران بخش مردمی خیلی تحت فشار هستند، یعنی برای بستن قرارداد با یک شخص و یک مربی کلی استرس دارند تا درگیر مسائلی چون شکایت یا سایر مشکلات نشوند.
الحمدلله راهکارش اول تعامل با نهادها است که ما در استان قم تعامل خوبی با سایر دستگاهها داریم. در اتحادیه کشوری نیز پیگیر مطالبات هستند. در سطح استان نیز اگر دعوایی طرح شود و مؤسسهای با مشکل برخورد قطعا سعی میکنیم تا با راهحلهای قانونی آنها را حل کنیم.
ایکنا ـ درباره مؤسسات ضررده بیشتر توضیح میدهید.
برخی از مؤسسات در منطقه جغرافیایی مرفهای هستند که میتوانند دریافت شهریه(هرچند این شهریه واقعا ناچیز است) داشته باشند و آن را صرف ایاب و ذهاب مربیان یا حقالزحمه مربیان کنند، اما برخی دیگر از مؤسسات با وجود قرآنآموزان زیاد اما در مناطقی هستند که از لحاظ سطح فرهنگی ضعیف هستند و امکان دریافت شهریه ندارند، اینها مورد حمایت قرار میگیرند.
ایکنا ـ تعاملی هم بین حوزه علمیه و مؤسسات قرآنی در سطح استان هست به گونهای که از ظرفیت یکدیگر برای اجرای برنامههای با کیفیتتر بهرهمند شوند؟
بله، برخی از مدیران مؤسسات قرآنی سطح استان از طلاب حوزه علمیه هستند، علاوه بر آن تعامل خوبی با بخش مدیریت حوزه علمیه قم در بحث تبلیغ و آموزش و بهرهمندی از مدرسان داریم.
ایکنا ـ مطالبتان را از دستگاههای متولی امور قرآنی یا اتحادیه کشوری بگویید.
بحث بیمه، مطالبه اصلی بسیاری از مربیان قرآن است که در این زمینه با دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عنوان قرآن به صندوق هنر نیز افزوده شد از سوی دیگر اواخر اسفندماه سال 1400 بود که طی تعامل و تفاهمنامه اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکلهای قرآن و عترت با وزارت کار، عضوگیری مربیان قرآن در صندوق بیمه اجتماعی روستایی رقم خورد.
خواهش ما این است که نهادهای متولی، پاسکاری را کنار بگذارند و در مقابل کارهای قرآنی جبهه نگیرند، بلکه حمایت تمام جانبه داشته باشند و به طرحها و ایدههای نو مؤسسات قرآنی نگاه کنند و به مجموعهای از مؤسسات با وجود عدم ایده نو و برنامههای تکراری بیش از پیش بها ندهند. حمایت از بخش مردمی مهم است.
از طرف دیگر لازم است تا همه نهادها با یکدیگر همدل شوند تا تمام مشکلات را رفع کنیم. در سطح استانها بخشهای همگانی چون تالارهای ملی در سطح استانها هستند، چرا مؤسسات برای برگزاری یک مراسم باید هزینههای سنگین برای اجاره تالار بدهند و حال آنکه میتوان از ظرفیت این تالارهای ملی استفاده کرد یا اینکه شهرداریها در سطح استانها چرا باید برای تبلیغات شهری هزینههای گزافی را از مؤسسات دریافت کنند، حال آنکه میتوانند رایگان این تبلیغات را برای مؤسسات قرآنی انجام دهند تا فعالیتهای قرآنی به ویژه در بخش مردمی گسترش پیدا کند.
اگر بتوانیم حاکمیت قرآن را در جامعه نهادینه کنیم، بسیاری از مشکلات مرتفع خواهد شد.
سمیرا انصاری
انتهای پیام