صرفاً برای چاپ + فیلم و صوت

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ در سی‌وسومین دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب، ناشران مختلفی شرکت دارند که در میان آنها غرفه‌هایی با کتاب‌هایی در عرصه ایثار و شهادت حضور دارند.

تعداد ناشران این حوزه با رشد فزاینده‌ای روبه‌رو بوده و به فراخور آن کتاب‌های تولیدی در این حوزه نیز افزایش یافته است. از آنجایی که عموم این نشرها وابسته به یکی از ارگان‌های دولتی هستند و و بودجه و سهمیه کاغذ دریافت می‌کنند؛ کارشناسان حوزه کتاب باید بررسی کنند که رشد تعداد ناشرین در حوزه ایثار و شهادت و افزایش تولید کتاب در این عرصه، همراه با افزایش کیفیت محتوایی بوده است یا خیر یا صرفاً به تولید هرچه تمام‌تر کتاب در این عرصه برای خالی نبودن عریضه بسنده شده است.

وضعیت خیلی خوب نیست

در غرفه نشر شاهد وابسته به بنیاد شهید و امور ایثارگران با زهرا شیرکمند رئیس اداره تألیف، نشر و کتابخانه‌های ایثار و شهادت گفت‌وگویی کردیم و از تازه‌های نشر شاهد پرسیدیم.

شیرکمند با بیان اینکه نشر شاهد با 57 عنوان کتاب جدید و حدود 50 عنوان کتاب تجدید چاپی در سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب حضور پیدا کرده است ادامه داد: وضعیت نمایشگاه تا الان بد نبوده اما آنطور هم که بگوییم خیلی خوب بوده هم نیست. بعد از دو سال از همه‌گیری کرونا و وقفه در برگزاری نمایشگاه حضوری باز هم می‌توان گفت که اوضاع خوب است.

وی پیرامون مهم‌ترین موضوعاتی که در حوزه ایثار و شهادت سبب جذب مخاطبین می‌شود گفت: موضوع اصلی ما در نشر شاهد ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است و با این هدف کتاب‌های نشر شاهد منتشر می‌شود. کتاب‌های نشر شاهد مخاطبین خاص خود را دارد البته جامعه هدف ما عموم جامعه هستند و هر ساله تلاش می‌کنیم تا از نویسندگان جدید و نوقلم، طراحان خوب و ایده‌های جدید استفاده کنیم اما اینکه چقدر موفق بودیم باید بررسی شود.

شیرکمند در رابطه تولیدات کتاب در بخش کودک و نوجوان بیان کرد: در بخش کودک و نوجوان به صورت غیرمستقیم به موضوع ایثار پرداختیم. این بخش حوزه‌ای است که ظرافت‌های بسیار دارد و باید از نظر روانشناسی در آن خیلی دقت شود. ما در بخش کودک و نوجوان بیشتر بر محور داستان و شعر اثر تولید کردیم.

وی در رابطه با مشکلات چاپ در حوزه ایثار و شهادت بیان کرد: مشکلات این عرصه هم مانند دیگر مشکلات عموم جامعه در حوزه چاپ و اقتصادی است. بودجه‌ای به صورت سالانه برای حوزه‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود و ما بر اساس آن گام برمی‌داریم. افزایش قیمت کاغذ باعث شده تا مشکلاتی برای ناشران به وجود بیاید. همچنین زنجیره توزیع و فروش در حوزه ما یک مسئله است که باید برای آن تدابیری اندیشیده شود. البته تاکنون چهار فروشگاه راه‌اندازی کردیم که ان‌شاءالله بتوانیم این خلاء را برطرف کنیم.

رئیس اداره تألیف، نشر و کتابخانه‌های ایثار و شهادت اظهار کرد: ما در بخش کودک و نوجوان دو اثر کمیک تحت عنوان «خدا دارد می‌بیند» و «موزی که خوشمزه نشد» تولید کردیم که نوشته نویسندگان نوقلم زیر نظر نویسنده برجسته آقای عربلو است.

شیرکمند از حضور نشر شاهد در بخش دیجیتال گفت: در سایت نوید شاهد کتاب‌های الکترونیکی به صورت رایگان در دسترس مخاطبان است و با برنامه طاقچه و کتاب راه درحال بستن قرار داد هستیم که قرار داد یکی از آنها بسته شده است. همچنین در تولید کتاب صوتی همکاری‌هایی با ایران صدا داشته‌ایم که آثاری در سایت آنها به صورت کتاب‌های گویا عرضه می‌شود.

انتشار شش اثر جدید در روایت فتح

در ادامه به سراغ انتشارات روایت فتح رفتیم و با مدیر این انتشارات پیرامون نمایشگاه گفت‌وگو کردیم.

مهدی محمدخانی؛ مدیر انتشارات روایت فتح از انتشار شش اثر جدید خبر داد و گفت: از این شش اثر یک اثر را قبل از نمایشگاه و پنج اثر جدید را در حین زمان برگزاری نمایشگاه رونمایی کردیم. اسامی این آثار عبارتند از: کتاب «تو یک ژنرالی» که خاطرات جانباز ورزشکار آقای داوود عامری است و کتاب «آیت‌الله سیدمصطفی خمینی» که هفتمین اثر از مجموعه آثار سبک زندگی علمای بزرگ است.

وی ادامه داد: کتاب «پله‌ها تمام نمی‌شدند» که در رابطه با زندگی شهید مهدی نعمایی از مدافعان حرم با روایت همسر شهید خانم ردایی است. کتاب «دابت» در رابطه با یکی از جانبازان دفاع مقدس است که بعد از تمام شدن جنگ تحمیلی در روستای خود به صورت جهادی این روستا را تبدیل به قطب اقتصادی و فعالیتی تبدیل کرده است. کتاب «از بوانات تا سوئد» که در رابطه با جانباز شیمیایی دفاع مقدس آقای غلام دلشاد است. همچنین کتاب «سردار سربلند» که در رابطه با خاطرات زندگی شهید سیدمحمد حجازی است که پیش از نمایشگاه رونمایی شد.

مدیر انتشارات روایت فتح در رابطه با این دوره از نمایشگاه بیان کرد: برگزاری همزمانی نمایشگاه مجازی و حضوری یک ویژگی است که برای اولین درحال تجربه آن هستیم. کارشناسان بعد از نمایشگاه باید بررسی کنند که آیا این اتفاق موفقیت‌آمیز بوده یا خیر اما از نظر تعداد بازدیدکنندگان و فروش کتاب با کاهش مخاطبین مواجه هستیم. بعد از دوره‌ای وقفه از برگزار نشدن نمایشگاه حتماً لازم تا با شرایطی فراهم شود تا مخاطبین با ناشران و نویسندگان ارتباط مستقیم داشته باشند.

محمدخانی در رابطه با افزایش قیمت کتاب بیان کرد: افزایش قیمت پشت جلد کتاب‌ها و وجود مشکلات اقتصادی برای مردم کاهش مخاطبین و فروش را در پی داشته است. افزایش بی‌رویه قیمت کاغذ در یک سال گذشته یکی از دلایلی است که می‌تواند قیمت  پشت جلد کتاب‌ها افزایش داشته باشد و همین امر باعث می‌شود تا ناخودآگاه بخشی از مخاطبان ریزش داشته باشد.

وی در رابطه با انتشارات روایت فتح بیان کرد: روایت فتح با شعار راوی فتوحات انقلاب اسلامی در حال فعالیت است و از نظر محتوایی ما خود را مقید کردیم که حتماً در چهارچوب بیان رشادت‌ها و سختی‌هایی که بر خانواده‌های شهدا و جانبازان وجود داشته باشد و همچنین در ارائه سبک زندگی شهدا فعالیت کنیم. روایت فتح با هدف ارتباط با خانم‌ها و دختران جامعه پایه‌گذاری شده است ولی امروزه حتماً کارکرد ارتباط با اقشار مختلف خانواده لازم است و ما برای این امر طبق برنامه‌ریزی‌ای که انجام شده در حوزه کودک و نوجوان فعالیت‌ خود را شروع کنیم تا بتوانیم با سنین مختلفی که در خانواده حضور دارند ارتباط داشته باشیم.

مدیر انتشارات روایت فتح در پایان گفت: یکی از کارکردهایی که بتوانیم با مخاطب ارتباط بیشتری داشته باشیم استفاده از فناوری‌های نوین است که شامل استفاده از کتاب‌های صوتی و رادیویی می‌شود که بیش از 20 اثر را به صورت کتاب صوتی منتشر کردیم. همچنین استفاده از QR و واقعیت افزوده را به کتاب‌ها افزودیم و امسال تعداد زیادی از کتاب‌های ما عکس‌ها، محتوای صوتی و فیلم دارند که از طریق کتاب قابل ارائه نبود به آن الحاق کردیم.

به پرداختِ درست توجه بیشتری شود

در ادامه این گشت‌وگذار در نمایشگاه کتاب با آذر خزائی‌سرچشمه نویسنده کتاب‌های حوزه دفاع مقدس و ایثار و شهادت مواجه شدیم که از سال 79 در این عرصه فعالیت می‌کند. وی از تازه‌های آثار منتشر شده در این دوره از نمایشگاه بیان کرد: مجموعه داستان‌ «هر روز ساعت هفت و ده دقیقه» منتشر شده است که شامل 17 داستان است که به دغدغه‌‌ها و دلتنگی‌های دخترانه در مواجهه با جنگ می‌پردازد. این کتاب روایت کننده دخترها و مادرهایی است که پدر، برادر و همسر خود را در جنگ از دست دادند.

این نویسنده حوزه ایثار و شهادت از وضعیت نمایشگاه رضایت نداشت و بیان کرد: وضعیت آنچنان جالب نیست و آنطور که مورد انتظار است نبوده است. به هرحال ما دو سال درگیر کرونا بودیم و نمایشگاه به صورت مجازی بوده و خود این موضوع بی‌تاثیر نبوده است.

وی پیرامون وضعیت نشر در حوزه ایثار و شهادت گفت: وضعیت خوب و راضی‌کننده‌ای است اما کارها آنطور که باید قوت داده نمی‌شود. در کتاب «از زاویه‌ای دیگر» که در سال 1400 چاپ شده است به نقشه راهی است که چگونه به زندگینامه و خاطره پرداخته شود. در حال حاضر آن چطور پرداختن، رها شده و همه می‌خواهند یک گزارشی بدهند و کارها به سمت تولید بدون کیفیت رفته است. انتظار است که روی این مطلب بیشتر کار شود تا اینکه بخواهیم فقط یک اثری چاپ شود و تمام شد و رفت.

وضعیت فروش خوب نیست

در ادامه بازدید به غرفه انجمن عکاسان دفاع مقدس رفتیم تا از فعالیت‌های این حوزه اطلاع یابیم. مجتبی کوچکی مدیر این انجمن در رابطه با انتشارات بیان کرد: ما 20 سالی است که یک فرایندی را به نام عملیات نجات شکل دادیم که محتوای این عملیات شناسایی و جمع‌آوری تمام آثار عکاسی مربوط به انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است تا آنها را بعد از بهینه‌سازی و ساماندهی در گنجینه آرشیو استاندارد کنیم.

وی ادامه داد: این کار به علت شناسایی دارایی‌های هنری این دو مقطع بزرگ تاریخی ایران در تاریخ معاصر و همچنین تولید گنجینه‌ای متمرکز است که بتوان از آن استفاده کرد. از سال 80 تا کنون حدود سه میلیون فریم نگاتیو و عکی اورجینال از عکاسان و سازمان‌های دولتی و غیردولتی جمع‌آوری شده و عملیات نجات را بر روی آن پیاده کردیم و الان در آرشیو نگهداری می‌شود. از میانه دهه هشتاد شروع به تولید اولین محصولات‌مان از میان این آثار کردیم که می‌توان به اثر «زن در دفاع مقدس» اشاره کرد. بعد از دریافت بازخورد‌ها از این اثر تغییراتی در محتوا و شکل ایجاد کردیم و اثر بعدی به نام «خرمشهر» منتشر شد.

کوچکی اظهار کرد: به قدری این دو کتاب دیده شد، سرعت کار را بالا بردیم و کتاب «استان‌ها در جنگ» را در دست گرفتیم و تا کنون 23 عنوان کتاب تولید کردیم. یکی از کارهایی که در حال انجام است موضوع «عکاسان جنگ» است که کتابی همراه با اسامی و آثار عکاسان منتشر شود.

وی در رابطه با اوضاع استقبال و فروش گفت: مردم هنوز از آن شوک کرونایی خارج نشدند و استقبال ما در روزهای پنجشنبه و جمعه است که با عموم مردم مواجهیم؛ در روزهای عادی بیشتر متخصصین مراجعه دارند. وضعیت فروش به خاطر اوضاع اقتصادی کشور، خوب نیست و مردم نگران هستند و خرید نمی‌کنند. اما بعد از دو سال وقفه که ما مخاطبان خود را ندیدیم الان راضی هستیم که با آنها دیدار داریم و درحال تشکیل باشگاه مخاطبان هستیم.