معلم اخلاقی که شهید راه محراب شد

روز جمعه ۲۰ آذر ۱۳۶۰، آیت‌الله سید‌عبدالحسین دستغیب در حالی که عازم نماز جمعه شیراز بود در یکی از کوچه‌ها با انفجار بمبی توسط منافقین به شهادت رسید. به‌مناسبت گرامیداشت سالروز شهادت این عالم مجاهد، ایکنای لرستان متنی از کتاب «پای درس علما» تألیف حجت‌الاسلام محمدتقی صرفی‎پور را منتشر کرده است که در ادامه می‌خوانیم.

از عنایات خداوندی بر امت اسلام این است که هیچ‌وقت برنامه تهذیب و تزکیه انبیا دچار سستی و فتور نشد. تا وقتی امامان ما در میان مردم بودند این وظیفه را دنبال می‎کردند و پس از غیبت امام مهدی(عج) نیز این برنامه را به دست علمای عاملین انجام داده و می‎دهد و دست تربیت حضرت ولی‌عصر(عج) از آستین بزرگانی بیرون می‌آید و افاضات فراوان به شیعیان می‎رساند.

بدون‌شک یکی از رجال برجسته در این عصر که آثار وجودش بهره‌های فراوان به مردم رسانید و انفاس قدسیه‌اش سبب هدایت هزاران نفر شد شهید راه محراب و به فرموده امام امت(ره) معلم اخلاق و مهذب نفوس آیت‌الله دستغیب(ره) بود. عنصری فعال و مردی جدی و فقیهی وارسته، زاهدی عابد و عالمی عامل از تبار پاک رسول‌الله و از دودمان روحانیت 800 ساله دستغیب، آباء عظامش یکی پس از دیگری عالمان دین و مروجین شرع مبین بودند و راستی که خودش وارسته و زیبنده درس اخلاق بود.

آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب از علما و روحانیون مبارز شیراز بود که در شب عاشورای سال 1292 شمسی در شیراز و در خانواده روحانی به دنیا آمد و در طفولیت دروس حوزوی را نزد پدرش آموخت و پس از مرگ پدر، نزد شیخ اسماعیل ملااحمد دارابی و ملااحمد ارسنجانی دوره مقدماتی و سطح را در مدرسه خان شیراز ادامه داد و در سال 1314 به نجف اشرف رفت. این عالم مجاهد، پس از فراگیری مقدمات علوم دینی، عازم حوزه علمیه نجف در عراق شد و تا درجه اجتهاد تحصیلات خود را ادامه داد.

آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب همچون دیگر علمای آگاه و مبارز ایران، در کنار تعلیم علوم اسلامی، به مبارزه علیه رژیم شاه پرداخت و بار‌ها دستگیر و زندانی شد، وی در دوران حیات، درس‌های اخلاق فراوانی به مردم می‌داد و در دوران پیش از انقلاب، تأثیر چشم‌گیری در روشنگری مردم داشت که همین امر باعث شد مأموران ساواک بارها او را ممنوع‌المنبر، بازداشت و تبعید کنند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌الله دستغیب به‌عنوان نماینده مردم شیراز در مجلس خبرگان برای تدوین قانون اساسی، حضور یافت و سپس از سوی امام خمینی(ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی، به امامت جمعه شهر شیراز منصوب شد.

در سال 1360 منافقین طرح ترور آیت‌الله دستغیب را تهیه کرده، مدت‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات تلاش کردند. تشکیلات منافقین زمان ترور را روز جمعه، 13 آبان تصویب کرد و برای این کار دختری به نام گوهر ادب‌آواز انتخاب شد؛ او به موجب مشکلات خانوادگی از کانون خانواده رهیده و در شیراز جذب تشکیلات منافقین شده بود برنامه ترور روز 13 آبان غیرمنتظره به هم خورد و بخشی از تلاش گروه هدر رفت، اما آنان در پی فرصتی دیگر برآمده نقشه یک ترور انتحاری را شکل دادند و ضارب باید خود طعمه هوس تشکیلات شود.

روز جمعه آیت‌الله دستغیب به طرف نمازجمعه حرکت کرد ناگهان در مسیر خانمی از در خانه‌ای به طرف ایشان آمد چون معمولاً افراد در راه به وی نامه می‌دادند و آیت‌الله دستغیب سخت پروا داشت که پاسداران مانع شوند آن خانم خیلی سریع خود را به آقا رساند و در ساعت 11 و 25 دقیقه بود که در یک لحظه زمین و زمان، کوچه پس کوچه‌های اطراف خانه آیت‌الله دستغیب آتش شد، انفجاری مهیب رخ داد و پس از لحظه‌ای وی غرق در خون شد و آیت نیک‌کردار حق، دستغیب، به سوی دوست عروج کرد.

عشق به شهادت، چنان درون این پیر طریقت شیرین جلوه کرده بود که همواره دم از آن می‎زد و می‌فرمود: «این بدن‎های ما حیف است. همه خواهند مرد و مرگ حق است، چه بهتر که در بستر نمیریم.»

یکی از دوستانش می‌گفت: «مژده شهادت را سال‌ها پیش از استادشان حاج آقا جواد انصاری(ره) شنیده بودند و انتظار آن را از سال‌ها پیش می‌کشیدند.»

از ویژگی‎های اخلاقی و رفتاری شهید آیت‌الله دستغیب می‎توان از تهجد و شب زنده‌داری، پایبندی به نماز اول وقت، توکل به خدا، کمک‌های مخفیانه به نیازمندان، ساده‌زیستی و فروتنی، مهربانی و گشاده‌رویی در منزل، توجه به جوانان و دانشجویان نام برد یکی از ویژگی‌های برجسته شهید دستغیب، اخلاق خوش و گشاده‌رویی ایشان بود و این ویژگی پسندیده را در محیط خانواده و اجتماع حفظ می‌کردند.

رفتار و گفتار شهید دستغیب، الگوگیری شده از رفتار پیشوایان معصوم دین(ع) بود که همواره در دل افراد تأثیر شگرفی می‌گذاشت و سبب تغییر رویه آنان می‌شد. او اخلاق اسلامی را با عمل خود به دیگران می‌آموخت.

با جوانان ارتباط نزدیکی داشت و آنان را به تهذیب اخلاق تشویق می‌کرد و می‌فرمود: شما باید الگو و نمونه اخلاق اسلامی در اجتماع باشید. ایشان پس از تأکید امام مبنی بر وحدت دانشجو و روحانی، از جوانان درخواست کرد که در جلسات اخلاق، که هر پنج‌شنبه در مدرسه علمیه «قوام» تشکیل می‌شد، شرکت کنند. انبوه جوانان دختر و پسر نیز این دعوت را پذیرفتند و آن بزرگوار، هر هفته درباره اخلاق اسلامی سخن می‌گفت.

شهید دستغیب نمونه‌ای کامل از ولایت‌پذیری بود و علاقه عجیبی به حضرت امام خمینی(ره) داشت. جمله معروف «بی‌عشق خمینی رحمه الله نتوان عاشق مهدی(عج) شد» از سخنان اوست. در سخنان خود، عارفانه می‌فرمود: «مَنْ اَطاعَ الخُمینی فَقَدْ أطاعَ اللّه؛ هر کس از خمینی رحمةالله پیروی کند، از خدا پیروی کرده است.»

40 سال خدمت و تلاش پیگیر آیت‌الله دستغیب برای مردم شیراز فراموش‌ناشدنی است، عالمی شیعی که با اندیشه و عملی بسیار ارزشمند عمر خود را در خدمت و پاسداری از ارز‌ش‎های اسلام صرف کرد و برای مردم مسلمان چون پدری شفیق بود از خدمات وی می‌توان به بازسازی مسجد جامع شیراز، نوسازی مدرسه علمیه حکیم، تأسیس حوزه علمیه آیت‌الله دستغیب، مسجدالرضا، مجتمع خاتم‌الاوصیا، مجتمع مرد اول، شهرک آیت‌الله دستغیب، مسجد شهید خلیل دستغیب، مسجد المهدی، مسجد روح‌الله، مسجد امام حسین(ع) و کمک‌های فراوان وی به مساجد شهر و روستاهای شیراز و مشارکت در ایجاد فضاهای آموزشی، مذهبی اشاره کرد.

از این عالم بزرگوار اسلام، تألیفات ارزشمند متعددی همچون «گناهان کبیره»، «معاد» و تفسیر تعدادی از سوره‌های قرآن مجید، به یادگار مانده است.