قرآن متکی بر حقایق است

در اين آيات تأمل كنيد «انَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّى يُغَيِّروا ما بِانْفُسِهِمْ‏؛ خدا عوض نمى‏‌كند وضع مردمى را مگر -اینکه- خودشان، خودشان را عوض كنند». (رعد آیه 11). «ذلِكَ بِانَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّراً نِعْمَةً انْعَمَها عَلى قَوْمٍ حَتّى يُغَيِّروا ما بِانْفُسِهِمْ‏؛ خدا چنين نبوده است كه نعمتى را كه به قومى مى‌‏دهد از آن‌ها به گزاف و گُتره بگيرد مگر آنكه آنها آنچه را كه مربوط به خودشان است تغيير داده باشند». (انفال آیه 53). «ما كانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ الْقُرى‏ بِظُلْمٍ وَ اهْلُها مُصْلِحونَ؛ چنين نبوده و نيست ذات پروردگار تو كه به مردمى به صرف اينكه منكر خدا هستند اما وضع خودشان را از نظر عدالت اصلاح كرده ‏اند ظلم كند». (هود آیه 117).

ببينيد در دنيا كتابى را مى‌توان پيدا كرد مانند قرآن كه متكى بر حقايق عالم باشد؟ افسوس كه ما مسلمانها امروز درست بر ضد آنچه قرآن هست فكر مى‌كنيم. خيال مى‌‌كنيم كه كار خدا و كار عالم كه خدا آن را ساخته است بر اساس همين اوهام و خيالاتى است كه خودمان درست كرده‌‏ايم. مثلًا انتساب‌ها. می‌‌گوييم بالاخره هر چه هست اسممان مسلمان كه هست. ما كه شيعه هستيم اسممان در رعاياى على‌بن ابیطالب(ع) هست.

خيال مى‌كنيم كه صحبت اسم و اسم‌‏نويسى است كه اگر كسى اسمش مسلمان شد ديگر خدا يك لطف خاصى نسبت‏ به او دارد. در حالى كه قرآن مى‏‌گويد: اصلًا سنت و قانون ما اين است كه محال است مردمى فاسد باشند و نعمت و لطف و رحمت الهى به آن‌ها برسد و محال است مردمى خودشان، خودشان را اصلاح كنند و خداوند فيض خودش را به آن‌ها نرساند، حالا يا دنيوى يا اخروى.

«كُلًاّ نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّكَ؛ و ما به هر دو فرقه از دنياطلبان و آخرت‏ طلبان به لطف خود مدد خواهيم داد». (اسراء آیه 20). لااقل بعضى از مردم اين مقدار صالح هستند كه در دنيا خداوند به آنها عزت بدهد گو اينكه از نظر اخروى معذب خواهند بود. ولى حساب اين است كه قرن‌هاست ما مسلمين اين مسئله را كه قرآن متكى بر حقايق است نه بر تخيلات و اوهام و انتسابات ظاهرى [فراموش كرده‌ايم.]

منبع: مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (آشنايى با قرآن(1 - 5))، جلد ‏26، صفحه: 293-292، با تلخیص و ویرایش.