درهای باز موقوفه‌ای درمانی به روی محرومان در شاندیز

مهدی رحیمی، مدیر درمانگاه موقوفه «عبدالله رضوی» شاندیز در گفت‌وگو با خبرنگار افتخاری ایکنا، بیان کرد: حدود ۳۶ سال از فعالیت درمانگاه می‌گذرد، در سال ۱۳۹۳ درمانگاه بازسازی و از نظر تجهیزات و امکانات جدید به‌روزرسانی شده است.

وی با اشاره به بخش‌های فعال درمانگاه، تصریح کرد: دندانپزشکی، پزشک عمومی، مامایی، خدمات پرستاری، داروخانه، آزمایشگاه، رادیولوژی، سونوگرافی و مددکاری از جمله بخش‌هایی است که در حال حاضر به بیماران نیازمند در حال خدمات‌رسانی است؛ به‌طور میانگین روزانه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ مراجعه‌کننده به بخش‌های مختلف این درمانگاه داریم که از خدمات پزشکی و دارویی این درمانگاه وقفی بهره‌مند می‌شدند.

رحیمی با بیان اینکه حدود ۱۰ هزار نفر تحت پوشش این درمانگاه قرار دارند، تأکید کرد: اکثر این بیماران نیازمند و کم‌برخوردار از مناطق روستایی و شهرهای اطراف هستند که این افراد در داخل روستاها به‌وسیله معتمدین ما معرفی و تحقیقات در مورد آنها انجام می‌شود و بیمارانی که نیازمند واقعی تشخیص داده شوند برای آنها کارت درمان صادر می‌شود و با این کارت درمان به درمانگاه مراجعه و از خدمات درمانگاه بهره‌مند می‌شوند.

وی با بیان اینکه افرادی مثل بیماران قلبی و سرطانی که به‌طور دائم باید دارو مصرف کنند و از نظر شرایط مالی هم افراد نیازمندی هستند، اظهار کرد: این‌گونه افراد بیماران خاص محسوب می‌شوند که ۷۰ درصد هزینه‌های دارویی این بیماران خاص را درمانگاه تأمین می‌کند و بعضی مواقع هم برای بیماران خیلی نیازمند و محروم خدمات پزشکی و دارویی در بخش‌های مختلف به‌صورت رایگان ارائه می‌شود.

مدیر درمانگاه موقوفه عبدالله رضوی شاندیز افزود: از دهه وقف ۱۳۹۹ تا دهه وقف ۱۴۰۰ به ۶۴ هزار و ۵۵۲ بیمار نیازمند خدمات پزشکی و درمانی به ارزش بیش از ۳۵ میلیارد ریال ارائه شده است، امتیاز منحصر به‌فرد این درمانگاه این است که ما به افراد نیازمند مراجعه‌کننده به درمانگاه علاوه بر خدمات درمانی و‌ پزشکی که بخشی از آن رایگان است دارو را نیز هم به‌صورت رایگان در اختیار بیماران نیازمند قرار می‌دهد.

 

وی با اشاره به خدمات درمانگاه وقفی در شرایط کرونایی، بیان کرد: درمانگاه ویژه شرایط کرونایی فعالیت جدیدی داشته است، تعداد ۲۰ کپسول اکسیژن همراه با لوازم جانبی آن به ارزش ۷۵۰ میلیون ریال تهیه و به‌صورت رایگان و امانت برای طی کردن طول درمان در اختیار بیماران کرونایی قرار گرفته است.

رحیمی با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که با تدابیر مدیرکل اوقاف خراسان رضوی با بسیج جامعه پزشکی مشهد امضا شده است، تصریح کرد: از آذرماه سال ۹۹ تاکنون این تفاهم‌نامه در حال اجراست و به‌دلیل شرایط کرونایی و اینکه بیماران در رفت‌وآمد نباشند پزشک از سوی بسیج جامعه پزشکی تأمین می‌شود و دارو هم به‌صورت رایگان از سوی درمانگاه موقوفه تأمین و در اختیار بیماران که اکثرا از مناطق محروم حاشیه شهر مشهد و بعضی از شهرستان‌های دیگر خراسان رضوی است قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به اینکه برای ارائه خدمات درمانی و پزشکی به افراد نیازمند درمانگاه موقوفه هیچ محدودیتی نیست، تأکید کرد: چون در وقف‌نامه گفته شده «بیماران مراجعه‌کننده» ما بیماران را می‌پذیریم اما مستنداتی هم از مراجعه‌کننده می‌خواهیم و فردی که بیماری خاص دارد حتما باید سوابق و مستندات پزشکی ارائه دهد تا  پزشک موقوفه که مسئول فنی هم هست بررسی و تأیید کند که آیا این بیمار شرایط بیمار خاص را دارد یا نه؟ برای افرادی هم که جزو بیماران خاص نیستند تأیید معتمدین خود موقوفه در روستا که مشخص هستند و امام جماعت و شورا و دهیار روستا کافی است، به هر حال بیماران نیازمند و مراجعه‌کننده از هر کجا باشند کارهای درمانی و پزشکی آنها انجام می‌شود ولی مستندات لازم را باید مدیر درمانگاه موقوفه عبداالله رضوی شاندیز، بیان کرد: ماهانه حدود یک میلیارد ریال هزینه دارو می‌شود که میانگین بین ۱۶۰۰ تا ۱۷۰۰ بیمار به داروخانه موقوفه مراجعه می‌کنند، اولویت درمانگاه در موضوع دارو البته با تشخیص پزشکان مصرف داروی تولید داخلی است تا جایی که امکان داشته باشد و عوارضی برای بیماران ایجاد نکند، به خاطر حمایت از تولیدات داخلی و هم به خاطر تفاوت هزینه‌های داروی داخلی با داروهای خارجی از داروی داخلی استفاده می‌شود، اما اگر تعدادی از بیماران باشند که فقط باید داروی خارجی استفاده کنند این موارد توسط پزشکان مورد توجه است.

وی با اشاره به اینکه داروخانه موقوفه تقریبا همه داروهای مورد نیاز بیماران را تأمین و پشتیبانی می‌کند، افزود: به‌عنوان مثال اگر نسخه‌ای از بیمار باشد که دو یا سه قلم از آن نباشد حتما آن موارد تهیه و در همین داروخانه موقوفه تحویل بیماران می‌شود، در آزمایشگاه هم نمونه‌گیری انجام می‌شود ولی چون فضای کافی نداریم با آزمایشگاه‌های دیگر قرارداد داریم و نمونه‌ها را به آزمایشگاه‌ها تحویل می‌دهیم و هزینه‌ها را پرداخت می‌کنیم و نمونه‌گیری و جواب آزمایشات نیز در همین درمانگاه موقوفه به بیماران ارائه می‌شود و نیازی نیست که بیماران به مشهد یا شاندیز مراجعه کنند، برای سونوگرافی و رادیولوژی بخشی را که موقوفه به‌عنوان یارانه توافق کرده است پرداخت می‌کند و بخشی را هم خود بیمار پرداخت می‌کند ولی اگر معرفی‌نامه بیمار رایگان باشد خدمات رایگان و اگر ۵۰ درصد باشد یا موارد دیگری همان‌گونه لحاظ می‌شود.

رحیمی با بیان اینکه درمانگاه از ۷ تا 19 فعال است، اظهار کرد: کل هزینه‌های درمانگاه از محل اجرای نیت واقف است که چهار قسمت از ۱۰ قسمت آن صرف خرج و هزینه‌های درمانی و پزشکی می‌شود. هدف ما ارائه خدمات درمانی مناسب و خوب است که جزو اولویت‌های موقوفه است و فقط شعاری و آماری کار نمی‌کنیم، پزشکانی باتجربه و با دانش روز انتخاب می‌شوند که بهترین و مفیدترین خدمات را به مراجعه‌کننده ارائه دهند.

هاشم یوسفی، مدیر مجموعه موقوفات عبدالله رضوی شاندیز نیز به خبرنگار افتخاری ایکنا گفت: مرحوم عبدالله رضوی معروف به میرازی ناظر در سال ۱۲۷۵ در مشهد متولد شد و بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی به کشور آلمان عزیمت کرد و در یکی از رشته‌های کشاورزی فوق لیسانس گرفت، مرحوم عبدالله رضوی مزرعه سوران را که در شرایط فعلی سه هزار و ۵۰۰ هکتار است در سال ۱۳۴۳وقف کرده است.

وی تصریح کرد: واقف فردی آگاه، کوشا و باهوش بوده که خودش در این مکان نسبت به آبادانی این مکان و کشاورزی اهتمام کامل داشته است و تعدادی رشته قنات و چاه آب داشته است و به‌صورت گسترده کار کشاورزی و عمرانی انجام داده است، در سال ۱۳۴۳ مزرعه سوران را به‌صورت رسمی و قانونی وقف و اعلام می‌کند که درآمد موقوفه را استحصال کنید و به این شکل هزینه کنید؛ اول هزینه‌های حفظ عین در موقوفه و هزینه نگهداری خود موقوفه و فعالیت‌هایی که به‌عنوان حفظ عین مطرح است و بعد از این کار درآمدهای موقوفه به ۱۰ قسمت تقسیم شود.

یوسفی افزود: چهار قسمت از ۱۰ قسمت صرف و خرج درمان شود، خود واقف ساختمان درمانگاه را به شکل خانه بهداشت روستایی در سال ۱۳۶۲ احداث و در سال ۱۳۶۴ افتتاح کرد؛ پس چهار قسمت برای درمان مردم در این درمانگاه است.

وی با اشاره به اینکه دو قسمت از ۱۰ قسمت هم سهم متولی موقوفه است، بیان کرد: یکی از پسران مرحوم عبدالله رضوی متولی است ولی متولی که اختیار کامل و وکالت بلاعزل دارد اداره‌کل اوقاف خراسان رضوی و اداره اجرایی آن اوقاف طرقبه شاندیز است که این مجموعه زیر نظر اوقاف اداره می‌شود. واقف نیک‌اندیش عبدالله رضوی در سال ۱۳۶۶ دارفانی را وداع گفته و مزار این واقف در داخل موقوفه است و در استخری که خود واقف آن را ساخته و در آن استخر سردابی تعبیه کرده که محل دفن خود و خانواده‌اش است.

مریم تورچی، از پرستاران شاغل در درمانگاه موقوفه عبدالله رضوی نیز به خبرنگار ایکنا گفت: سابقه فعالیت پرستاری من حدود ۲۰ سال و اندی است و مدت شش سال است که در این درمانگاه مشغول خدمت هستم، درمانگاه موقوفه محیط خیلی خوبی برای بیماران است وقفی که مرحوم عبدالله رضوی انجام داده بسیار عالی است.

وی با اشاره به اینکه چنین وقفی در این مکان واقعا ضروری بوده است، تصریح کرد: با توجه به بیمارانی که از روستاهای اطراف تحت پوشش این درمانگاه هستند این افراد واقعا از طبقه محروم و کم‌برخوردار جامعه هستنند که علاوه بر درمان‌های سرپایی و پزشکی اکثر این بیماران نیازمند مشاوره هستند، حتی اغلب این بیماران که به این درمانگاه می‌آیند می گویند که فقط آمده‌ام با شما صحبت کنم و به مشاوره نیاز دارند، به هر حال مراجعه‌کنندگان با من صحبت می‌کنند و مشکلات خودشان را مطرح می‌کنند و تا جایی که اطلاعات دارم و با توجه به تجاربی که دارم سعی می‌کنم راهنمایی و کمک داشته باشم.

تورچی با اشاره به هزینه‌های بالای دارو و درمان، کمک این درمانگاه به بیماران کم‌برخوردار و بیماران نیازمند، بیان کرد: وقتی به این درمانگاه آمدم باتوجه به سابقه‌ای که داشتم از لحاظ حقوق و درآمد، کمی برای من رضایت‌بخش نبود ولی بعد از اینکه چند وقت با این بیماران کار کردم و در محیط درمانگاه بودم، هدف از ساخت این محیط را برای بیماران دریافتم؛ نسبت به میزان حقوق و درآمدم بی‌تفاوت شدم و این موضوع دیگر برایم مهم نبود.

وی افزود: با ۲۰ سال و اندی سابقه کار که در پرستاری دارم، بیمارستان‌های با امکانات بیشتر و مکان‌های بهتر و نزدیک تر به محل زندگیم بود ولی این درمانگاه وقفی را با این شرایط قبول کردم شاید حقوق و درآمد بالا نباشد، ساعات کار و حجم فعالیت همان ساعات کاری بیمارستان و درمانگاه های سطح شهر است ولی اینجا برایم رضایت‌بخش است، رسیدگی به بیماران سالمند و خانواده‌های محروم، وقتی فکر می‌کنم که بیماران این درمانگاه همیشه دعای خیرشان بدرقه راه و زندگی من است همین برایم کافی است.

این پرستار ۴۵ ساله مشهدی در ادامه بیان کرد: در مورد وقف و موقوفات دورادور چیزهایی شنیده بودم و می‌دانستم وقف‌هایی انجام می‌شود و در خانواده خودم هم به حداقل نذر و وقف آشنایی داشتم ولی وقف در این حد گسترده و وسیع مثل این درمانگاه ندیده بودم که در زندگی انسان‌های زیادی مؤثر است، این درمانگاه پذیرای همه قشر مردم است؛ از سالمند گرفته تا میانسال و کودک، ارتباط با مردم فراتر از پرستاری است چون واقعا مراجعه‌کنندگان و بیماران این درمانگاه علاوه بر موضوعات مالی، نیازهای روحی و عاطفی دارند با خیلی از این مردم انس گرفته‌ام.

تورچی با اشاره به برکات وقف و خدمت در درمانگاه وقفی، اظهار کرد: سال اولی که به‌عنوان پرستار در بیمارستان استخدام شدم پزشکی که آنجا بود به من گفت: من و شما به‌عنوان دکتر و پرستار شاید تحصیلات عالیه داشته باشیم ولی وقتی در بیمارستان هستیم باید هم جنس مردم باشیم تا بتوانیم کار کنیم، این مطلب را ۲۰ سال و اندی است که همیشه در ذهنم مانده و در این درمانگاه وقفی هم سعی می کنم بیشتر این موضوع را با شغلم آمیخته کنم.

حجت الاسلام حبیب صادقی، رئیس اداره اوقاف طرقبه شاندیز نیز در گفت‌وگو‌ با خبرنگار ایکنا با اشاره به نقش وقف در جامعه و رفع نیازهای مردم در همان زمان، بیان کرد: در تاریخچه وقف مشاهده می‌شود که موقوفات همیشه در خدمت نیازهای روز اجتماع و جامعه بودند، هر زمانی مردم احساس می‌کردند که در اجتماع نیازی است واقفان و خیرین که برخاسته و از میان همین مردم بودند به سراغ همان قسمت می‌رفتند.

وی افزود: مرحوم عبدالله رضوی با اینکه آدمی بود که به اعتبار آن زمان تحصیل کرده فرنگ بود، اما این واقف نیک‌اندیش با دیدی باز و اندیشه متعالی هم مسائل اجتماعی را در وقف مدنظر داشته و هم مسائل پزشکی و درمانی مردم را در نظر داشته است و هم ارادتی که به اهل بیت(ع) داشته و دیدگاه مذهبی که داشته است در قسمتی ایتام و قسمتی درمانگاه با نیازهای پزشکی مردم که همیشه دغدغه‌ای بوده است برای مردم، چه آن زمان که علم پزشکی پیشرفت کمی داشته است و چه در زمان حال که با شیوع بیماری کرونا مشخص شد موضوعات پزشکی واقعا مورد نیاز جامعه و اجتماع مردم است.

وی با تأکید براینکه در آن زمان باتوجه به کمبود امکانات پزشکی در کشور، عبدالله رضوی، این موضوع را مدنظر داشته است که نیاز روز اجتماع  مردم را برطرف کند، امروز با گذشت بیش از ۵۰ سال که از تاریخ این وقف می‌گذرد آنچه مشخص است نگاه مرحوم واقف است که چقدر وسیع بوده و این درمانگاه منشأ خیراتی شده که روزانه تعداد زیادی از بیماران نیازمند و کم‌برخوردار را درمان می‌کند و به‌خوبی مشخص است که دغدغه واقف چقدر گره‌گشا و منشأ برکات برای مردم شده است.

رئیس اداره اوقاف طرقبه شاندیز با اشاره به نقش پررنگ درمان موقوفه در بخش درمان و پزشکی شهرستان، اظهار کرد: در شاندیز که جمعیت خوبی دارد، درمانگاه موقوفه عبداالله رضوی به افرادی خدمات پزشکی و درمانی ارائه می‌هد که جزو مناطق محروم حاشیه شهر مشهد هستند و این حاشیه شهر مشهد امروز برای همه متولیان امور فرهنگی و مسئولان مشهد یک دغدغه است.

وی یادآور شد: مردمی که در این مناطق زندگی می‌کنند عمدتا از خانواده‌های کم‌برخوردار و بی‌بضاعت هستند و درمانگاه موقوفه منبع خیراتی شده برای این افراد، در اراضی موقوفه هم از روستای فرح‌آباد تا چهارفصل، ناظریه و حصار سرخ، موقوفه عبدالله رضوی و درمانگاه آن منشأ برکات و خدمات ارزنده‌ای شده است که با توجه به تعداد مراجعان به این درمانگاه، نقش بسیار عمده‌ای در موضوعات پزشکی و درمانی شهرستان دارد.

اعظم دوست‌حصار