توان‌افزایی جامعه و خانواده از طریق افزایش مهارت‌های خوب زیستن

 

معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور امور زنان و خانواده در این مراسم اظهار کرد: ابتدا میلاد امام هشتم را تبریک عرض می‌کنم و امیدوارم این میلاد، گامی دیگر در جهت افزایش آگاهی، درک و معرفت ما نسبت به شخصیت‌های بزرگواری باشد که گاهی صرفاً نام آنها را به کار می‌بریم و این نام بردن جنبه آئینی دارد و از جنبه معرفتی قوی آنها بهره نمی‌بریم، لذا باید تلاش کنیم با شناخت شخصیت و زندگی این امام رئوف که تمام زندگی خود را صرف خدمت به مردم و ترویج دینِ حقیقت و تعامل با حکومت وقت در عین حق‌گویی کرد، از آن در روش زندگی بهره بگیریم. این امروز میراث ما ایرانیان است و کاش صرفاً نگاه آئینی به زندگی ایشان نداشته باشیم، بلکه وقایع زندگی امام هشتم به ویژه از منظر سیاسی را بررسی کنیم، چراکه در زندگی امروز ما بسیار تأثیرگذار است، اما متأسفانه این گنجینه‌ها را به دنیای امروز و به ویژه نسل جوان به خوبی معرفی نکرده‌ایم.

 

وی ادامه داد: یکی از اهداف ما در معاونت زنان و خانواده نهاد ریاست‌جمهوری، توان‌افزایی جامعه به ویژه جوانان و خانواده‌ها است که گروه هدف اصلی ما هستند و به ویژه این موضوع را در مهارت‌های خوب زیستن پیگیری می‌کنیم. اگر این مهارت‌ها به خوبی در فرد کسب و تمرین شود، به افزایش اعتماد اجتماعی نیز کمک می‌کند. مهارت‌های خوب زیستن ابعاد مختلفی دارد و در قالب طرح‌هایی همانند گفت‌و‌گوی ملی خانواده و گفت‌و‌گوی بین نسلی به آن پرداخته‌ایم.

 

ابتکار اظهار کرد: یکی از موارد شایع در کشور ما لکنت زبان است و اینکه به خوبی نمی‌توانیم با هم ارتباط بگیریم و این در خانواده‌ها آثار بسیار بدی در پی دارد و گاهی باعث می‌شود پدر و مادر نتوانند با هم یا با فرزندان خود ارتباط خوبی برقرار کرده یا با هم گفت‌و‌گو کنند. دامنه این مسئله البته فراتر از خانواده است و در جامعه نیز وجود دارد. این اختلالات ارتباطی گاهی به خشونت زبانی و گاهی نیز به قهر منجر می‌شود.

 

معاون رئیس جمهور گفت: متأسفانه این رفتارها را در خانواده و جامعه و در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی کشور نیز مشاهده می‌کنیم و ریشه بسیاری از این مشکلات به مهارت‌های خوب زیستن مربوط است. اگر در سطح عالی سیاسی نتوانیم حرمت‌ها را نگه داریم و عزت نفس افراد را به خوبی حفظ کنیم، آنگاه انتظار پاسخگویی نیز نمی‌توانیم داشته باشیم. خانواده‌ها در صورتی می‌توانند چنین انتظاری از فرزندان داشته باشند که به آنها اجازه حرف زدن و درد دل بدهند. همین رفتار در سطح جامعه نیز اتفاق می‌افتد و بزرگانی که قاعدتاً باید خوب بشنوند و ارتباط برقرار کنند، آنها هم لکنت زبان دارند و در نهایت، ما آن انسجام اجتماعی که باید داشته باشیم را نداریم و آن گفت‌‌ گوی لازم اتفاق نمی‌افتد، لذا شاهد لکنت زبان و قهر و دلخوری‌هایی هستیم که ناشی از نبود مهارت‌هایی است که همه ما باید آنها را کسب کنیم.

 

ابتکار تصریح کرد: هرکسی در هر موقعیتی به این مهارت‌ها نیاز دارد و امروزه دانشجویان بیش از هر کسی نیاز دارند، چراکه قرار است آینده ایران را بسازند. جامعه ایران بسیار متکثر و از فرهنگ‌ها و مذاهب مختلف شکل گرفته است و اگر نتوانیم به خوبی مهارت‌های حل و فصل اختلاف و تفکر نقادانه را به کار ببندیم و در عمل با همدیگر آنها را تمرین کنیم، در جامعه با رفتارهای انسدادی و یک سویه مواجه خواهیم شد و آن شکاف‌هایی که بسیار هم مضر هستند، در جامعه فراگیر می‌شوند.

 

وی ادامه داد: برنامه‌ «توانمندسازی سفیران فرهنگی دانشگاه‌ها» که با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام می‌شود، یک برنامه کلیدی و راهبردی برای آینده ایران است. موضوع تاب‌آوری هم بسیار مهم است، چراکه در زندگی فردی و اجتماعی با چالش‌های بسیاری مواجه هستیم، بنابراین باید تاب‌آوری ارتقا پیدا کند تا مشکل را به خوبی شناخته و به درستی برای آن راه حل پیدا کرده و شرایط را به نفع عبور از مشکلات تغییر دهیم. تاب‌آوری به معنای صبر فعال و توأم با تلاش و امید است تا از مشکلات و سختی‌‌ها عبور کرده و به ورطه نا‌امیدی و بی‌تفاوتی نیفتیم. این لازمه یک جامعه بالنده است و همه جوامع برای عبور از شرایط سخت به آن نیازمند هستند.

 

معاون رئیس جمهور گفت: بنده از اساتیدی که در زمینه تاب‌آوری کار می‌کنند، تشکر می‌کنم و خوشبختانه در معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری، مواد آموزشی کارآمدی را در زمینه گفت‌وگو و همچنین تاب‌آوری و مشکلات خانواده‌ای ایرانی تدوین کرده‌ایم و تقریباً در هزار و صد نقطه پرآسیب کشور طرح ارتقای تاب‌آوری اجتماعی را در چهار سال اخیر اجرایی کرده‌ایم. به نظرم حداقل طرحِ بحث در زمینه هر دو موضوع گفت‌وگو و تاب‌آوری بسیار مهم است، از این جهت که یک مهارت بسیار ارزشمند برای خوب زیستن است. 

 

وی در پایان سخنان خود اظهار کرد: دوره‌هایی را نیز در زمینه حقوق اداری و سیاستگذاری عمومی، مخصوصاً برای کسانی داریم ‌که قصد ورود به فعالیت‌های اداری دارند، لذا امیدوارم دانشجویان حداکثر استفاده از این دوره‌ها داشته باشند و دانشگاه‌های متولی نیز به خوبی در این زمینه عمل  کنند تا این برنامه به عنوان یکی از برنامه‌های مستمر فرهنگی در دانشگاه‌های کشور اجرایی شده و خود دانشجویان ما در این زمینه جریان‌سازی کنند و به همین دلیل عنوان سفیران فرهنگی برای این طرح انتخاب شده است.

 

حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این مراسم به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: وقتی سخن از سفیر فرهنگی می‌گوییم، معنای سنتی سفارت در ذهن ما نیست. سفیر، نه نماینده رسمی کسی و نه حامل یک اندیشه و منافع خاصی است که برود و آن را در مجمعی به کرسی بنشاند. وقتی از سفارت فرهنگی سخن می‌گوییم، در اینجا فرهنگ را به عنوان صفت به کار می‌بریم؛ یعنی پیام‌رسانانی که از ویژگی فرهنگی بودن و از امتیاز فرهنگی بهره می‌برند. 

 

وی ادامه داد: فرهنگ در اینجا به معنای تبلیغ و رجحان یک نگاه بر نگاه دیگر نیست، بلکه به معنای نظام‌های معنایی است که انسان‌ها رفتارهای اجتماعی خود را در آن انجام می‌دهند. انسان فرهنگی، شخص فرهیخته‌ای است که به صفت فرهنگی بودن شناخته می‌شود و می‌داند زندگی اجتماعی، زندگی در عرصه فرهنگ و نظام‌های معنایی است. نکته دیگر درباره گفتمان زنانه است. در جامعه ما در دفاع از زنان، یک خلط مبحث صورت گرفته و گویا وقتی از جایگاه زنان صحبت می‌کنیم، منظور این است که پست‌های بیشتر برای زنان بگیریم و گرچه این اتفاق مبارکی است، اما به نظرم فروکاستن جایگاه و حقوق زنان است.

 

وی اظهار کرد: آنچه نجات‌بخش حوزه‌های فرهنگی و سیاستگذاری ماست، گفتمان زنانه است، نه لزوما گفتمان مبتنی بر جنسیت. گفتمان زنانه به دنبال دوری از خشونت و حل مشکلات اجتماعی از طریق اقناع و گفت‌و‌گو است. این همان گفتمانی است که امروزه در عرصه جهانی جایگاه خود را پیدا کرده است، لذا سفیران فرهنگی ما باید گفتمان زنانه را ترویج کنند تا اینکه به دنبال اعتراض برای جایگاه اجتماعی بیشتر باشند و این جلسات می‌تواند بسیار پربار و آموزنده باشد. از همکاران خود در معاونت فرهنگی هم که برای این طرح زحمات زیادی کشیده‌اند، تشکر و آرزوی موفقیت برای مجریان این طرح دارم.

 

زهرا جواهریان، معاون برنامه‌ریزی و هماهنگی معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده نیز در این مراسم اظهار کرد: امیدواریم این برنامه بتواند به عنوان یک برنامه پایه‌ای در دانشگاه‌ها برای توانمند‌سازی دانشجویان شکل بگیرید. همچنین طرح «کمند» که برای نوآوری است، برای آینده دانشجویان راهگشا باشد. همچنین از میزبانی دانشگاه علامه طباطبایی تشکر می‌کنم.