هم‌افزایی و وحدت محور حق؛ رمز بازگشت «کید» دشمنان به خودشان

به گزارش ایکنا رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات‌شان در سخنرانی روز جهانی قدس با اشاره به وحشت صهیونیست‌ها، امریکا‌یی‌ها و غربی‌ها از اتحاد و هم افزایی امت اسلامی بر محور قدس و فلسطین فرمودند: «همه -دولتمردان، روشنفکران، عالمان دینی، احزاب و گروه‌ها، جوانان غیور و دیگر قشرها- باید جایگاه خود در این حرکت سراسری را بیابیم و نقش ایفا کنیم. این است آن چیزی که کید دشمن را باطل می‌کند و برای این وعده‌ الهی: اَم یُریدونَ کَیدًا فَالَّذینَ کَفَروا هُمُ المَکیدون، مصداقی آخرالزّمانی به وجود می‌آورد؛ وَ اللهُ غالِبٌ عَلی اَمرِه؛ وَلٰکِنَّ اَکثَرَ النّاسِ لا یَعلَمونَ.»

دو آیه مورد استناد رهبر معظم انقلاب آیات 42 سوره «طور» و 21 سوره «یوسف» هستند که متن و ترجمه آنها به شرح ذیل است:

آیه 42 سوره طور: «أَمْ يُرِيدُونَ كَيْدًا ۖ فَالَّذِينَ كَفَرُوا هُمُ الْمَكِيدُونَ»

ترجمه: «يا مى‌خواهند نيرنگى بزنند؟ و [لى‌] آنان كه كافر شده‌اند، خود دچار نيرنگ شده‌اند.»

آیه 21 سوره یوسف: «وَقَالَ الَّذِي اشْتَرَاهُ مِنْ مِصْرَ لِامْرَأَتِهِ أَكْرِمِي مَثْوَاهُ عَسَىٰ أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا ۚ وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ وَلِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ ۚ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰ أَمْرِهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُون»َ

ترجمه: «و آن كس كه او را از مصر خريده بود به همسرش گفت: «نيكش بدار، شايد به حال ما سود بخشد يا او را به فرزندى اختيار كنيم.» و بدين گونه ما يوسف را در آن سرزمين مكانت بخشيديم تا به او تأويل خوابها را بياموزيم، و خدا بر كار خويش چيره است ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.»

در موضوع فلسطین یکی از توطئه‌های دشمن برای فراموش شدن آرمان آزادی قدس و خارج شدن آن از اولویت اصلی جهان اسلام، گرفتار کردن جهان اسلام به مشکلات و اختلافات داخلی است که با راهکارهایی همچون ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی، خلق گروه‌های تکفیری، جنگ داخلی و تلاش برای عادی‌سازی روابط جهان اسلام با رژیم صهیونیستی و مشروعیت‌بخشی به این غده سرطانی این راهبرد را عملی می‌کنند و اینها از جمله همان «کید»ها و مکرهایی است که قرآن از آن یاد می‌کند اما این کیدها و مکرها قطعا به خود آنها برخواهد گشت به شرطی که امت اسلامی همچنان به آرمان فلسطین و آزادی قدس وفادار مانده و حول آن با هم وحدت داشته باشند؛ اگر اینگونه شود حتما وعده الهی چیرگی خداوند در آیه 21 سوره یوسف محقق می‌شود.

حال با این مقدمه به تفاسیر پیرامون این آیه 42 سوره طور می‌پردازیم.

مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان درباره آیه 42 سوره طور آورده است که «كلمه (كيد) به طورى كه راغب مى‌گويد: به معناى نوعى حيله‌گرى است ولى صاحب مجمع البيان آن را به مكر معنا كرده، بعضى ديگر گفته‌اند: كيد به معناى هر عملى است كه مايه خشم پنهانى گردد.

از ظاهر سياق بر مى‌آيد كه مراد از كيد مكذبين، مكرى است كه با رسول خدا (ص) می‌كردند و نسبت‌هایی است كه به آن جناب مى‌دادند، از قبيل: كهانت، جنون، شاعر بودن و تقول، تا به وسيله مردم را از روى آوردن به وى روگردان كنند و از او دور سازند، و اين وسيله دعوتش باطل و بى‌اثر و نورش خاموش شود و اين كيد (با همه ماهرانه بودنش) كيد به خودشان بـود، چون در مرحله اول خود را از سعادت ابدى و از افتادن به راه حق محروم مى‌سازند، بلكه مى‌توان گفت: هر چند پيش خود خيال مى‌كنند كه عليه آن جناب نقشه مى‌ريزند ولى خبر ندارند كه اين خداست كه به دست خودشان توفيق را از ايشان سلب نموده، دارد مهر بر دلهايشان مى‌زند.

بعضى از مفسران گفته‌اند: مراد از كيدى كه در اين آيه آمده، خصوص آن عملى است كه در دارالندوه انجام دادند، و مراد از (الذين كفروا) هم كه از آنان به مكذبين تعبير فرموده، هـمان افراد دارالندوه اند كه خدا كيدشان را درست عليه خود آنان به جريان انداخت و در جنگ بدر به كشتن‌شان داد.

و بنا به گفته اين مفسر، آيه شريفه يكى از پيشگويي‌هاى قرآن مى‌شود، چون سوره طور خيلى قبل از جنگ بدر نازل شده، ولى چه كنيم كه از سياق آيات دور است.»

آیت‌الله مکارم شیرازی نیز درباره این آیه چنین بیان می‌دارد که «آيه فوق مطابق اين تفسير همانند آيه 54 سوره آل‌عمران است كه مى‌گويد: و مكروا و مكر الله و الله خير الماكرين: اين احتمال نيز از سوى جمعى از مفسران پذيرفته شده كه منظور اين است: (توطئه‌هاى آنها سرانجام بر ضد خود آنها تمام مى‌شود، شبيه آنچه در آيه 43 سوره «فاطر» آمده است: و لا يحيق المكر السيى ء الا باهله؛ نقشه‌هاى سوء تنها دامان صاحبانش را مى‌گيرد. جمع ميان هر دو تفسير نيز بى مانع است.

اين آيه مى‌تواند با آيه قبل پيوند ديگرى داشته باشد و آن اينكه دشمنان اسلام مى‌گفتند: ما در انتظار مرگ محمديم، قرآن مى‌گويد از دو حال خارج نيست يا ادعا مى‌كنيد كه او با مرگ طبيعى قبل از شما مى‌ميرد، لازمه اين سخن آگاهى از اسرار غيب است و اگر منظورتان اين است كـه با توطئه‌هاى شما از ميان مى‌رود بدانيد نقشه‌هاى خدا مافوق نقشه‌هاى شماست و توطئه‌هاى شما دامان خودتان را مى‌گيرد. اگر تصور مى‌كنيد كه با اجتماع در (دارالندوة) و طرح تهمت‌هایى همچون كهانت و جنون و شـاعرى در مورد پيامبر قدرت داريد بر او پيروز شويد كور خوانده‌ايد، چرا كه قدرت خدا برتر از همه قدرت‌هاست و او سلامت و نجات و پيروزى پيامبرش را براى ابلاغ اين دعوت جهانى تضمين كرده است.»

رهبر معظم انقلاب نیز در توضیح پیروزی جریان حق بر باطل به استناد این آیه بیان می‌دارند: «خداوند متعال در آیات مکرّر قرآن این وعده را داده است که اهل حق، طرفداران حق، پیروز نهایی‌اند؛ آیات فراوان قرآن بر این معنا دلالت می‌کند. ممکن است قربانی بدهند امّا در نهایت شکست نمی‌خورند؛ آنها پیروز هستند در این صحنه؛ قربانی دارند امّا ناکامی ندارند. از مثال‌های آیات کریمه قرآن، من دو سه آیه را اینجا ذکر می‌کنم؛ جوان‌های عزیزی که اهل قرآنند، به اینها مراجعه کنند، روی آنها فکر کنند. اَم یُریدونَ کَیدًا فَالَّذینَ کَفَروا هُمُ المَکیدون؛ خیال می‌کنند دارند زمینه‌سازی می‌کنند، توطئه برای جبهه حق و مقاومت درست می‌کنند، [امّا] نمی‌دانند که توطئه علیه خود آنها دارد چیده می‌شود طبق طبیعت و سنّت الهی.»

لذا از این آیه می‌توان اینگونه برداشت کرد که دشمنان به طور دائم در حال طراحی، توطئه و برنامه‌ریزی علیه جریان حق هستند و این تصور که آنها در یک مقطع به دنبال توطئه و در مقطعی دیگر به دنبال آشتی با محور حق هستند، خیالی باطل است؛ در واقع اگر روزی دم از دوستی و صلح هم می‌زنند خود یک طراحی و حیله جدید است. حال اگر محور حق متحد و پایبند به آرمان‌ها و ارزش‌های الهی بماند همه این کیدها و مکرها به خود دشمنان برمی‌گردد و آسیبی به جبهه حق وارد نمی‌شود.

مسئله فلسطین و بررسی سیر مبارزات با صهیونیست‌ها نیز نشان می‌دهد هر گاه اختلاف و تنازع داخلی در جهان اسلام و در داخل گروه‌های فلسطینی به اوج رسیده، این صهیونیست‌ها بودند که به راحتی پیروز شده و سیاست‌های اشغالگرانه و جنایتکارانه خود را به پیش بردند اما هرگاه جهان اسلام و گروه‌های فلسطینی بر وحدت حول محور قدس پافشاری کردند و مقاومت را به طور جدی راهبرد ثابت خود دانستند پیروزی‌ها و موفقیت‌ها نصیب محور حق و مقاومت شده است.